تاثیر تغییرکاربری اراضی بر تغییرات دبی و رسوب حوضه ی آبریز اوجانچای با استفاده از مدل SWATدر حوضه ی آبریز اوجانچای
تغییرات کاربری اراضی یکی از عامل های مهم در تغییر جریان هیدرولوژیک، فرسایش حوضه و انهدام تنوع زیستی است. به همین دلیل آگاهی ازمیزان اثر تغییرات کاربری اراضی بر روی دبی و بار معلق یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. هدف اصلی این پژوهش،آزمون کارایی مدل و قابلیت استفاده از آن به عنوان شبیه سازی روند تغییرات کا...
Main Authors: | , , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | fas |
Published: |
University of Tabriz
2022-05-01
|
Series: | هیدروژئومورفولوژی |
Subjects: | |
Online Access: | https://hyd.tabrizu.ac.ir/article_14672_8385b39f0fb40f1f83972a30e19e9e4b.pdf |
_version_ | 1817999685916295168 |
---|---|
author | محمد حسین رضایی مقدم داود مختاری نسرین سمندر |
author_facet | محمد حسین رضایی مقدم داود مختاری نسرین سمندر |
author_sort | محمد حسین رضایی مقدم |
collection | DOAJ |
description | تغییرات کاربری اراضی یکی از عامل های مهم در تغییر جریان هیدرولوژیک، فرسایش حوضه و انهدام تنوع زیستی است. به همین دلیل آگاهی ازمیزان اثر تغییرات کاربری اراضی بر روی دبی و بار معلق یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. هدف اصلی این پژوهش،آزمون کارایی مدل و قابلیت استفاده از آن به عنوان شبیه سازی روند تغییرات کاربری اراضی بر دبی و رسوب از مدل ارزیابی آب و خاک (SWAT) و برنامه SUFI2 میباشد. شبیه سازی مدل برای مدت 29 سال از سال 1987الی 2015 انجام شد که 5 سال اول آن برای واسنجی مدل و پنج سال آخر برای صحت سنجی نتایج مدل انتخاب شد. چهار شاخص آماری ،ر r_factor ،P_factor نش-ساتکلیف (NS) و ضریب تبیین (R2)، نسبت خطای مجذور ریشه مربعات به انحراف معیار (RSR) و درصد اریبی (PBIAS) به صورت ماهانه برای ارزیابی مدل انتخاب شدند. دقت شبیه سازی ماهانه با استفاده شاخص ارزیابی NSدر مرحله واسنجی و اعتبارسنجی برای دبی و بار معلق به ترتیب معادل 65/0 و 49/0 میباشد. نتایج حاصل از تحقیق با توجه به دامنه های تفسیری مورد استفاده در تحقیقات گذشته، قابل قبول ارزیابی شد و حاکی از کارایی رضایت بخش مدلSWAT در شبیه سازی مولفه های تاثیر تغییرات کاربری بر رسوب و دبی در حوضه ی آبخیر اوجان چای بستان آباد است. و نتایج نشان داد که ارتفاع رواناب سطحی به میزان 1.15 میلیمتر و غلظت رسوب به میزان 1.5 تن در هکتار در سال افزایش یافته است. |
first_indexed | 2024-04-14T03:12:20Z |
format | Article |
id | doaj.art-32229d42aba048a9964ad244defce976 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 2383-3254 2676-4571 |
language | fas |
last_indexed | 2024-04-14T03:12:20Z |
publishDate | 2022-05-01 |
publisher | University of Tabriz |
record_format | Article |
series | هیدروژئومورفولوژی |
spelling | doaj.art-32229d42aba048a9964ad244defce9762022-12-22T02:15:34ZfasUniversity of Tabrizهیدروژئومورفولوژی2383-32542676-45712022-05-0193024110.22034/hyd.2021.42595.155714672تاثیر تغییرکاربری اراضی بر تغییرات دبی و رسوب حوضه ی آبریز اوجانچای با استفاده از مدل SWATدر حوضه ی آبریز اوجانچایمحمد حسین رضایی مقدم0داود مختاری1نسرین سمندر2استاد/دانشگاه تبریزدانشگاه تبریزدانشگاه تبریزتغییرات کاربری اراضی یکی از عامل های مهم در تغییر جریان هیدرولوژیک، فرسایش حوضه و انهدام تنوع زیستی است. به همین دلیل آگاهی ازمیزان اثر تغییرات کاربری اراضی بر روی دبی و بار معلق یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. هدف اصلی این پژوهش،آزمون کارایی مدل و قابلیت استفاده از آن به عنوان شبیه سازی روند تغییرات کاربری اراضی بر دبی و رسوب از مدل ارزیابی آب و خاک (SWAT) و برنامه SUFI2 میباشد. شبیه سازی مدل برای مدت 29 سال از سال 1987الی 2015 انجام شد که 5 سال اول آن برای واسنجی مدل و پنج سال آخر برای صحت سنجی نتایج مدل انتخاب شد. چهار شاخص آماری ،ر r_factor ،P_factor نش-ساتکلیف (NS) و ضریب تبیین (R2)، نسبت خطای مجذور ریشه مربعات به انحراف معیار (RSR) و درصد اریبی (PBIAS) به صورت ماهانه برای ارزیابی مدل انتخاب شدند. دقت شبیه سازی ماهانه با استفاده شاخص ارزیابی NSدر مرحله واسنجی و اعتبارسنجی برای دبی و بار معلق به ترتیب معادل 65/0 و 49/0 میباشد. نتایج حاصل از تحقیق با توجه به دامنه های تفسیری مورد استفاده در تحقیقات گذشته، قابل قبول ارزیابی شد و حاکی از کارایی رضایت بخش مدلSWAT در شبیه سازی مولفه های تاثیر تغییرات کاربری بر رسوب و دبی در حوضه ی آبخیر اوجان چای بستان آباد است. و نتایج نشان داد که ارتفاع رواناب سطحی به میزان 1.15 میلیمتر و غلظت رسوب به میزان 1.5 تن در هکتار در سال افزایش یافته است.https://hyd.tabrizu.ac.ir/article_14672_8385b39f0fb40f1f83972a30e19e9e4b.pdfلندستتغییر کاربریبارمعلقمدل swatاوجان چایشمال غرب ایران |
spellingShingle | محمد حسین رضایی مقدم داود مختاری نسرین سمندر تاثیر تغییرکاربری اراضی بر تغییرات دبی و رسوب حوضه ی آبریز اوجانچای با استفاده از مدل SWATدر حوضه ی آبریز اوجانچای هیدروژئومورفولوژی لندست تغییر کاربری بارمعلق مدل swat اوجان چای شمال غرب ایران |
title | تاثیر تغییرکاربری اراضی بر تغییرات دبی و رسوب حوضه ی آبریز اوجانچای با استفاده از مدل SWATدر حوضه ی آبریز اوجانچای |
title_full | تاثیر تغییرکاربری اراضی بر تغییرات دبی و رسوب حوضه ی آبریز اوجانچای با استفاده از مدل SWATدر حوضه ی آبریز اوجانچای |
title_fullStr | تاثیر تغییرکاربری اراضی بر تغییرات دبی و رسوب حوضه ی آبریز اوجانچای با استفاده از مدل SWATدر حوضه ی آبریز اوجانچای |
title_full_unstemmed | تاثیر تغییرکاربری اراضی بر تغییرات دبی و رسوب حوضه ی آبریز اوجانچای با استفاده از مدل SWATدر حوضه ی آبریز اوجانچای |
title_short | تاثیر تغییرکاربری اراضی بر تغییرات دبی و رسوب حوضه ی آبریز اوجانچای با استفاده از مدل SWATدر حوضه ی آبریز اوجانچای |
title_sort | تاثیر تغییرکاربری اراضی بر تغییرات دبی و رسوب حوضه ی آبریز اوجانچای با استفاده از مدل swatدر حوضه ی آبریز اوجانچای |
topic | لندست تغییر کاربری بارمعلق مدل swat اوجان چای شمال غرب ایران |
url | https://hyd.tabrizu.ac.ir/article_14672_8385b39f0fb40f1f83972a30e19e9e4b.pdf |
work_keys_str_mv | AT mḥmdḥsynrḍạyymqdm tạtẖyrtgẖyyrḵạrbryạrạḍybrtgẖyyrạtdbywrswbḥwḍhyậbryzạwjạncẖạybạạstfạdhạzmdlswatdrḥwḍhyậbryzạwjạncẖạy AT dạwdmkẖtạry tạtẖyrtgẖyyrḵạrbryạrạḍybrtgẖyyrạtdbywrswbḥwḍhyậbryzạwjạncẖạybạạstfạdhạzmdlswatdrḥwḍhyậbryzạwjạncẖạy AT nsrynsmndr tạtẖyrtgẖyyrḵạrbryạrạḍybrtgẖyyrạtdbywrswbḥwḍhyậbryzạwjạncẖạybạạstfạdhạzmdlswatdrḥwḍhyậbryzạwjạncẖạy |