تحلیلی بر برنامه­ های توسعه و سیاست­ های زمین شهری با تأکید بر رویکرد حکمروایی خوب زمین؛ موردپژوهی: کلانشهر تهران

زمین پایه­‌ی هرگونه توسعه شهری است و نقش مهمی در راستای تحقق توسعه­‌ی پایدار شهری بازی می­‌کند؛ البته این موضوع با چگونگی تصمیم‌سازی­‌های زمین شهری و به عبارت بهتر حکمروایی زمین ارتباط می­‌یابد. در این میان رویکرد حاکم بر برنامه‌­های توسعه و سیاست‌­های زمین شهری و تحلیل آن بر پایه‌­ی الگوی حکمروایی...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: محمد کاظم شمس پویا, جمیله توکلی نیا, مظفر صرافی, زهره فنی
Format: Article
Language:fas
Published: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح 2018-02-01
Series:اطلاعات جغرافیایی
Subjects:
Online Access:http://www.sepehr.org/article_30518_b1cfe854de95ca46bc04c32c2ac48ab2.pdf
_version_ 1819033491362283520
author محمد کاظم شمس پویا
جمیله توکلی نیا
مظفر صرافی
زهره فنی
author_facet محمد کاظم شمس پویا
جمیله توکلی نیا
مظفر صرافی
زهره فنی
author_sort محمد کاظم شمس پویا
collection DOAJ
description زمین پایه­‌ی هرگونه توسعه شهری است و نقش مهمی در راستای تحقق توسعه­‌ی پایدار شهری بازی می­‌کند؛ البته این موضوع با چگونگی تصمیم‌سازی­‌های زمین شهری و به عبارت بهتر حکمروایی زمین ارتباط می­‌یابد. در این میان رویکرد حاکم بر برنامه‌­های توسعه و سیاست‌­های زمین شهری و تحلیل آن بر پایه‌­ی الگوی حکمروایی خوب زمین گام مهمی در آسیب­‌شناسی اقدامات و فعالیت­‌های گذشته و ترسیم دورنمای مناسب برای آینده محسوب می­‌شود. این تحقیق از سنخ تحقیقات توصیفی ـ تحلیلی و روش کلی حاکم بر تحقیق نیز روش تحلیل ثانویه است که با معرفی حکمروایی زمین و ویژگی­‌های آن، تلاش شده است تا برنامه‌­های توسعه و سیاست­‌ها و قوانین زمین شهری از منظر الگوی حکمروایی خوب زمین تشریح و الزامات و چالش­‌های آن به صورت موردی در کلانشهر تهران به بحث گذاشته شود. نتایج نشان می­‌دهد که سیاست‌­های زمین شهری، ضوابط منطقه‌بندی و تفکیک زمین، نقایص برنامه‌­ریزی مسکن، تداخل قوانین با یکدیگر، نبودِ چشم­‌انداز مناسب در حوزه­‌ی مدیریت زمین شهری و پاسخگو نبودن نهادهای زمین شهری منجر به سوداگری زمین و مسکن در کلانشهر تهران و نادیده­ گرفته شدن گروه‌­های کم ­درآمد و آسیب‌­پذیر در طرح­‌های شهری و افزایش پراکنده‌رویی شهری، گسترش ساخت و سازهای بی‌­رویه و بی‌­ضابطه، تضییع حقوق شهروندی و نقض قوانین معماری و شهرسازی شده است که برخلاف اصول و معیارهای حکمروایی خوب زمین است. روند متمرکز تصمیم‌­گیری و شکل­‌نگرفتنِ مدیریت محلی زمین، فقدان شفافیت و مبهم­ ماندن وضع مالکیت اراضی داخل و خارج از محدوده و حریم کلانشهر نیز از مواردی است که با اصول حکمروایی خوب زمین در تضاد است. از ­این­رو، لزوم تجدیدنظر در ساختار حکمروایی زمین و تفویض وظایف و اختیارات به سطوح محلی از سوی دولت امری ضروری است؛ البته با ذکر این نکته که تحقق مدیریت محلی زمین خود منوط به تحقق حکمروایی شایسته زمین است.
first_indexed 2024-12-21T07:18:41Z
format Article
id doaj.art-325358fb6a1d4b699dd8b1983fb2f1ac
institution Directory Open Access Journal
issn 2588-3860
2588-3879
language fas
last_indexed 2024-12-21T07:18:41Z
publishDate 2018-02-01
publisher سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح
record_format Article
series اطلاعات جغرافیایی
spelling doaj.art-325358fb6a1d4b699dd8b1983fb2f1ac2022-12-21T19:11:50Zfasسازمان جغرافیایی نیروهای مسلحاطلاعات جغرافیایی2588-38602588-38792018-02-0126104577610.22131/sepehr.2018.3051830518تحلیلی بر برنامه­ های توسعه و سیاست­ های زمین شهری با تأکید بر رویکرد حکمروایی خوب زمین؛ موردپژوهی: کلانشهر تهرانمحمد کاظم شمس پویا0جمیله توکلی نیا1مظفر صرافی2زهره فنی3دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، تهرانعضو هیئت علمی گروه جغرافیای انسانی و آمایش، دانشگاه شهید بهشتی، تهرانعضو هیئت علمی گروه شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهرانعضو هیئت علمی گروه جغرافیای انسانی و آمایش، دانشگاه شهید بهشتی، تهرانزمین پایه­‌ی هرگونه توسعه شهری است و نقش مهمی در راستای تحقق توسعه­‌ی پایدار شهری بازی می­‌کند؛ البته این موضوع با چگونگی تصمیم‌سازی­‌های زمین شهری و به عبارت بهتر حکمروایی زمین ارتباط می­‌یابد. در این میان رویکرد حاکم بر برنامه‌­های توسعه و سیاست‌­های زمین شهری و تحلیل آن بر پایه‌­ی الگوی حکمروایی خوب زمین گام مهمی در آسیب­‌شناسی اقدامات و فعالیت­‌های گذشته و ترسیم دورنمای مناسب برای آینده محسوب می­‌شود. این تحقیق از سنخ تحقیقات توصیفی ـ تحلیلی و روش کلی حاکم بر تحقیق نیز روش تحلیل ثانویه است که با معرفی حکمروایی زمین و ویژگی­‌های آن، تلاش شده است تا برنامه‌­های توسعه و سیاست­‌ها و قوانین زمین شهری از منظر الگوی حکمروایی خوب زمین تشریح و الزامات و چالش­‌های آن به صورت موردی در کلانشهر تهران به بحث گذاشته شود. نتایج نشان می­‌دهد که سیاست‌­های زمین شهری، ضوابط منطقه‌بندی و تفکیک زمین، نقایص برنامه‌­ریزی مسکن، تداخل قوانین با یکدیگر، نبودِ چشم­‌انداز مناسب در حوزه­‌ی مدیریت زمین شهری و پاسخگو نبودن نهادهای زمین شهری منجر به سوداگری زمین و مسکن در کلانشهر تهران و نادیده­ گرفته شدن گروه‌­های کم ­درآمد و آسیب‌­پذیر در طرح­‌های شهری و افزایش پراکنده‌رویی شهری، گسترش ساخت و سازهای بی‌­رویه و بی‌­ضابطه، تضییع حقوق شهروندی و نقض قوانین معماری و شهرسازی شده است که برخلاف اصول و معیارهای حکمروایی خوب زمین است. روند متمرکز تصمیم‌­گیری و شکل­‌نگرفتنِ مدیریت محلی زمین، فقدان شفافیت و مبهم­ ماندن وضع مالکیت اراضی داخل و خارج از محدوده و حریم کلانشهر نیز از مواردی است که با اصول حکمروایی خوب زمین در تضاد است. از ­این­رو، لزوم تجدیدنظر در ساختار حکمروایی زمین و تفویض وظایف و اختیارات به سطوح محلی از سوی دولت امری ضروری است؛ البته با ذکر این نکته که تحقق مدیریت محلی زمین خود منوط به تحقق حکمروایی شایسته زمین است.http://www.sepehr.org/article_30518_b1cfe854de95ca46bc04c32c2ac48ab2.pdfتوسعه پایدارحکمروایی زمینسیاست زمینتهران
spellingShingle محمد کاظم شمس پویا
جمیله توکلی نیا
مظفر صرافی
زهره فنی
تحلیلی بر برنامه­ های توسعه و سیاست­ های زمین شهری با تأکید بر رویکرد حکمروایی خوب زمین؛ موردپژوهی: کلانشهر تهران
اطلاعات جغرافیایی
توسعه پایدار
حکمروایی زمین
سیاست زمین
تهران
title تحلیلی بر برنامه­ های توسعه و سیاست­ های زمین شهری با تأکید بر رویکرد حکمروایی خوب زمین؛ موردپژوهی: کلانشهر تهران
title_full تحلیلی بر برنامه­ های توسعه و سیاست­ های زمین شهری با تأکید بر رویکرد حکمروایی خوب زمین؛ موردپژوهی: کلانشهر تهران
title_fullStr تحلیلی بر برنامه­ های توسعه و سیاست­ های زمین شهری با تأکید بر رویکرد حکمروایی خوب زمین؛ موردپژوهی: کلانشهر تهران
title_full_unstemmed تحلیلی بر برنامه­ های توسعه و سیاست­ های زمین شهری با تأکید بر رویکرد حکمروایی خوب زمین؛ موردپژوهی: کلانشهر تهران
title_short تحلیلی بر برنامه­ های توسعه و سیاست­ های زمین شهری با تأکید بر رویکرد حکمروایی خوب زمین؛ موردپژوهی: کلانشهر تهران
title_sort تحلیلی بر برنامه های توسعه و سیاست های زمین شهری با تأکید بر رویکرد حکمروایی خوب زمین؛ موردپژوهی کلانشهر تهران
topic توسعه پایدار
حکمروایی زمین
سیاست زمین
تهران
url http://www.sepehr.org/article_30518_b1cfe854de95ca46bc04c32c2ac48ab2.pdf
work_keys_str_mv AT mḥmdḵạẓmsẖmspwyạ tḥlylybrbrnạmhhạytwsʿhwsyạsthạyzmynsẖhrybạtạḵydbrrwyḵrdḥḵmrwạyykẖwbzmynmwrdpzẖwhyḵlạnsẖhrthrạn
AT jmylhtwḵlynyạ tḥlylybrbrnạmhhạytwsʿhwsyạsthạyzmynsẖhrybạtạḵydbrrwyḵrdḥḵmrwạyykẖwbzmynmwrdpzẖwhyḵlạnsẖhrthrạn
AT mẓfrṣrạfy tḥlylybrbrnạmhhạytwsʿhwsyạsthạyzmynsẖhrybạtạḵydbrrwyḵrdḥḵmrwạyykẖwbzmynmwrdpzẖwhyḵlạnsẖhrthrạn
AT zhrhfny tḥlylybrbrnạmhhạytwsʿhwsyạsthạyzmynsẖhrybạtạḵydbrrwyḵrdḥḵmrwạyykẖwbzmynmwrdpzẖwhyḵlạnsẖhrthrạn