تعیین مناطق مستعد کشت یونجه یکساله (Medicagio scutellatu L.) با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) در استان کرمانشاه

با توجه به سازگاری مناسب یونجه یکساله (Medicagio scutellatu L.) با شرایط اقلیمی و توپوگرافیکی غرب ایران، شناخت نواحی مستعد کشت این محصول می‌تواند حاصلخیزی خاک، احیاء مراتع و تولید علوفه را به همراه داشته باشد. ازاین‌رو این تحقیق باهدف شناخت مناطق مستعد کشت این گیاه با استفاده از روش فرایند تحلیل سلس...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: علیرضا باقری, سهیلا اسدی
Format: Article
Language:fas
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2019-09-01
Series:بوم شناسی کشاورزی
Subjects:
Online Access:https://agry.um.ac.ir/article_37005_70f5b997375a96f08be89a8aa28d5be1.pdf
_version_ 1818603192787664896
author علیرضا باقری
سهیلا اسدی
author_facet علیرضا باقری
سهیلا اسدی
author_sort علیرضا باقری
collection DOAJ
description با توجه به سازگاری مناسب یونجه یکساله (Medicagio scutellatu L.) با شرایط اقلیمی و توپوگرافیکی غرب ایران، شناخت نواحی مستعد کشت این محصول می‌تواند حاصلخیزی خاک، احیاء مراتع و تولید علوفه را به همراه داشته باشد. ازاین‌رو این تحقیق باهدف شناخت مناطق مستعد کشت این گیاه با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) انجام شد. به این منظور لایه‌های کلاس‌بندی شده پاسخ یونجه یکساله به عوامل اقلیمی (بارندگی سالیانه، دمای میانگین دوره رشد، دمای حداقل و دمای بیشینه دوره رشد) و عوامل توپوگرافیکی (ارتفاع از سطح دریا، شیب و سیما یا جهت شیب)، تهیه شدند. سپس جهت تعیین میزان اهمیت هر یک از عوامل ذکرشده بر رشد یونجه یکساله، از فرایند تحلیل سلسله مراتبی، استفاده شد. درنهایت لایه‌های نهایی مربوط به اراضی زراعی و مرتعی استان کرمانشاه در چهار پهنه بسیار مستعد، مستعد، نیمه مستعد و غیر مستعد طبقه­بندی شدند. نتایج به‌دست‌آمده از فرایند سلسله مراتبی (AHP) نشان داد که از بین عوامل اقلیمی و توپوگرافی مؤثر بر رشد یونجه یکساله در منطقه موردمطالعه، نقش عوامل اقلیمی (با وزن 833/0) بیشتر از عوامل توپوگرافیکی (با وزن 167/0) بود. در بین عوامل اقلیمی بارش بالاترین اهمیت و پس‌ازآن میانگین دمای دوره رشد گیاه، دمای بیشینه و دمای کمینه در مرتبه بعدی قرار داشتند. از بین متغیرهای توپوگرافیکی به ترتیب جهت شیب، شیب و ارتفاع از سطح دریا بود دارای اهمیت بودند. همچنین نتایج نشان داد که اراضی کشاورزی و مرتعی مستعد رشد یونجه یکساله به ترتیب 4570 و 6898 کیلومترمربع، معادل 19 و 28 درصد از کل اراضی استان را به خود اختصاص دادند. در حقیقت با توجه به مساحت اراضی کشاورزی و مرتعی استان کرمانشاه (به ترتیب معادل 9105 و 11849 کیلومترمربع)، مناطق مستعد کشت یونجه یکساله به ترتیب 50 و 59 درصد از کل اراضی کشاورزی و مرتعی استان را می­تواند باشد. به‌طورکلی می‌توان بیان داشت که بر اساس متغیرهای موردبررسی در این مطالعه، استان کرمانشاه از پتانسیل بالایی درکشت یونجه یکساله به‌عنوان گیاهی مناسب در تناوب زراعی و همچنین احیاء مراتع، برخوردار است که استفاده از این اطلاعات می‌تواند امکان انتخاب نواحی مستعد کشت یونجه یکساله را برای بهبود مدیریت زراعی و مراتع، فراهم آورد.
first_indexed 2024-12-16T13:19:16Z
format Article
id doaj.art-3276f975c38140d8ae135d514c938658
institution Directory Open Access Journal
issn 2008-7713
2423-4281
language fas
last_indexed 2024-12-16T13:19:16Z
publishDate 2019-09-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series بوم شناسی کشاورزی
spelling doaj.art-3276f975c38140d8ae135d514c9386582022-12-21T22:30:23ZfasFerdowsi University of Mashhadبوم شناسی کشاورزی2008-77132423-42812019-09-0111246748210.22067/jag.v11i2.6718037005تعیین مناطق مستعد کشت یونجه یکساله (Medicagio scutellatu L.) با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) در استان کرمانشاهعلیرضا باقری0سهیلا اسدی1دانشگاه رازیدانشگاه رازیبا توجه به سازگاری مناسب یونجه یکساله (Medicagio scutellatu L.) با شرایط اقلیمی و توپوگرافیکی غرب ایران، شناخت نواحی مستعد کشت این محصول می‌تواند حاصلخیزی خاک، احیاء مراتع و تولید علوفه را به همراه داشته باشد. ازاین‌رو این تحقیق باهدف شناخت مناطق مستعد کشت این گیاه با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) انجام شد. به این منظور لایه‌های کلاس‌بندی شده پاسخ یونجه یکساله به عوامل اقلیمی (بارندگی سالیانه، دمای میانگین دوره رشد، دمای حداقل و دمای بیشینه دوره رشد) و عوامل توپوگرافیکی (ارتفاع از سطح دریا، شیب و سیما یا جهت شیب)، تهیه شدند. سپس جهت تعیین میزان اهمیت هر یک از عوامل ذکرشده بر رشد یونجه یکساله، از فرایند تحلیل سلسله مراتبی، استفاده شد. درنهایت لایه‌های نهایی مربوط به اراضی زراعی و مرتعی استان کرمانشاه در چهار پهنه بسیار مستعد، مستعد، نیمه مستعد و غیر مستعد طبقه­بندی شدند. نتایج به‌دست‌آمده از فرایند سلسله مراتبی (AHP) نشان داد که از بین عوامل اقلیمی و توپوگرافی مؤثر بر رشد یونجه یکساله در منطقه موردمطالعه، نقش عوامل اقلیمی (با وزن 833/0) بیشتر از عوامل توپوگرافیکی (با وزن 167/0) بود. در بین عوامل اقلیمی بارش بالاترین اهمیت و پس‌ازآن میانگین دمای دوره رشد گیاه، دمای بیشینه و دمای کمینه در مرتبه بعدی قرار داشتند. از بین متغیرهای توپوگرافیکی به ترتیب جهت شیب، شیب و ارتفاع از سطح دریا بود دارای اهمیت بودند. همچنین نتایج نشان داد که اراضی کشاورزی و مرتعی مستعد رشد یونجه یکساله به ترتیب 4570 و 6898 کیلومترمربع، معادل 19 و 28 درصد از کل اراضی استان را به خود اختصاص دادند. در حقیقت با توجه به مساحت اراضی کشاورزی و مرتعی استان کرمانشاه (به ترتیب معادل 9105 و 11849 کیلومترمربع)، مناطق مستعد کشت یونجه یکساله به ترتیب 50 و 59 درصد از کل اراضی کشاورزی و مرتعی استان را می­تواند باشد. به‌طورکلی می‌توان بیان داشت که بر اساس متغیرهای موردبررسی در این مطالعه، استان کرمانشاه از پتانسیل بالایی درکشت یونجه یکساله به‌عنوان گیاهی مناسب در تناوب زراعی و همچنین احیاء مراتع، برخوردار است که استفاده از این اطلاعات می‌تواند امکان انتخاب نواحی مستعد کشت یونجه یکساله را برای بهبود مدیریت زراعی و مراتع، فراهم آورد.https://agry.um.ac.ir/article_37005_70f5b997375a96f08be89a8aa28d5be1.pdfاستعداد اراضیپهنه‌بندی زراعی–بوم شناختیروش تصمیم گیریهمپوشانی وزنی
spellingShingle علیرضا باقری
سهیلا اسدی
تعیین مناطق مستعد کشت یونجه یکساله (Medicagio scutellatu L.) با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) در استان کرمانشاه
بوم شناسی کشاورزی
استعداد اراضی
پهنه‌بندی زراعی–بوم شناختی
روش تصمیم گیری
همپوشانی وزنی
title تعیین مناطق مستعد کشت یونجه یکساله (Medicagio scutellatu L.) با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) در استان کرمانشاه
title_full تعیین مناطق مستعد کشت یونجه یکساله (Medicagio scutellatu L.) با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) در استان کرمانشاه
title_fullStr تعیین مناطق مستعد کشت یونجه یکساله (Medicagio scutellatu L.) با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) در استان کرمانشاه
title_full_unstemmed تعیین مناطق مستعد کشت یونجه یکساله (Medicagio scutellatu L.) با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) در استان کرمانشاه
title_short تعیین مناطق مستعد کشت یونجه یکساله (Medicagio scutellatu L.) با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) در استان کرمانشاه
title_sort تعیین مناطق مستعد کشت یونجه یکساله medicagio scutellatu l با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی ahp و سامانه اطلاعات جغرافیایی gis در استان کرمانشاه
topic استعداد اراضی
پهنه‌بندی زراعی–بوم شناختی
روش تصمیم گیری
همپوشانی وزنی
url https://agry.um.ac.ir/article_37005_70f5b997375a96f08be89a8aa28d5be1.pdf
work_keys_str_mv AT ʿlyrḍạbạqry tʿyynmnạṭqmstʿdḵsẖtywnjhyḵsạlhmedicagioscutellatulbạạstfạdhạzfrạyndtḥlylslslhmrạtbyahpwsạmạnhạṭlạʿạtjgẖrạfyạyygisdrạstạnḵrmạnsẖạh
AT shylạạsdy tʿyynmnạṭqmstʿdḵsẖtywnjhyḵsạlhmedicagioscutellatulbạạstfạdhạzfrạyndtḥlylslslhmrạtbyahpwsạmạnhạṭlạʿạtjgẖrạfyạyygisdrạstạnḵrmạnsẖạh