Egemen Söylemin Bir Aracı Olarak Edebiyat Jules Verne’in Olağanüstü Yolculuklar Anlatısı

Fransız yazar Jules Verne (1828-1905)’in edebi üretimi, yaşadığı dönemin toplumsal özelliklerini yansıttığı için edebiyat sosyolojisi alanında önemli bir araştırma nesnesi olarak yer almaktadır. Edebi metnin dış dünya ile olan ilişkisine odaklanan edebiyat sosyolojisi edebiyatı toplumsal bir k...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Gülmelek Doğanay
Format: Article
Language:Turkish
Published: Selçuk University 2021-12-01
Series:Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
Subjects:
Online Access:http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/article/view/1338/1081
_version_ 1797907074369191936
author Gülmelek Doğanay
author_facet Gülmelek Doğanay
author_sort Gülmelek Doğanay
collection DOAJ
description Fransız yazar Jules Verne (1828-1905)’in edebi üretimi, yaşadığı dönemin toplumsal özelliklerini yansıttığı için edebiyat sosyolojisi alanında önemli bir araştırma nesnesi olarak yer almaktadır. Edebi metnin dış dünya ile olan ilişkisine odaklanan edebiyat sosyolojisi edebiyatı toplumsal bir kurum, bir olgu olarak kabul eder. Verne’i ünlü bir yazar yapan, Avrupalı (özellikle Fransız) çocukların ve ebeveynlerinin bilinmeyen yerler ve doğa hakkında bilgi edinebilmesini sağlamak amacı ile kaleme alınan ve bu nedenle çocuk edebiyatı kapsamına giren Olağanüstü Yolculuklar serisi 19. yüzyıl Avrupası’nın toplumsal yapısı hakkında önemli bilgiler aktarmakta, döneme şahitlik etmektedir. Bu bağlamda söz konusu serinin sosyolojik yorumu, hem onun yazıldığı dönemin iktisadi, siyasal, kültürel vb. toplumsal kurumlarını hem de toplumsal olanın edebiyata olan etkisini anlamayı sağlar. Bu çalışmada Verne’in Olağanüstü Yolculuklar serisinden yola çıkılarak edebiyatın, üretildiği dönemin siyasal söylemine/ideolojisine/temsil üretimine nasıl eklemlendiği ve onu yeniden ürettiği sorunsallaştırılacaktır. Başka bir ifadeyle edebiyatın egemen ideolojinin yeniden üreticisi olarak siyasal söylem alanı yaratabildiği iddia edilecektir. Çalışmada Olağanüstü Yolculuklar serisi üzerine yapılmış yabancı literatürdeki akademik araştırmalardan yola çıkılarak Verne’in metinlerinde kullandığı ideolojik temsiller ortaya konulmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak, Olağanüstü Yolculuklar serisinin 19. yüzyılın bilimsel, sömürgeci ve şarkiyatçı söylemini yeniden ürettiği ve Avrupalı erkeği özne olarak kurarken, bilinmeyen coğrafyaları (Avrupalı olmayan toplumları) medenileştirilmesi gereken ötekiler olarak inşa ettiği tespit edilmiştir.
first_indexed 2024-04-10T10:31:51Z
format Article
id doaj.art-333904b942d74d3d9e143265f6f42c85
institution Directory Open Access Journal
issn 1300-4921
2458-908X
language Turkish
last_indexed 2024-04-10T10:31:51Z
publishDate 2021-12-01
publisher Selçuk University
record_format Article
series Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
spelling doaj.art-333904b942d74d3d9e143265f6f42c852023-02-15T16:21:06ZturSelçuk UniversitySelçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi1300-49212458-908X2021-12-014631933610.21497/sefad.1031802Egemen Söylemin Bir Aracı Olarak Edebiyat Jules Verne’in Olağanüstü Yolculuklar AnlatısıGülmelek DoğanayFransız yazar Jules Verne (1828-1905)’in edebi üretimi, yaşadığı dönemin toplumsal özelliklerini yansıttığı için edebiyat sosyolojisi alanında önemli bir araştırma nesnesi olarak yer almaktadır. Edebi metnin dış dünya ile olan ilişkisine odaklanan edebiyat sosyolojisi edebiyatı toplumsal bir kurum, bir olgu olarak kabul eder. Verne’i ünlü bir yazar yapan, Avrupalı (özellikle Fransız) çocukların ve ebeveynlerinin bilinmeyen yerler ve doğa hakkında bilgi edinebilmesini sağlamak amacı ile kaleme alınan ve bu nedenle çocuk edebiyatı kapsamına giren Olağanüstü Yolculuklar serisi 19. yüzyıl Avrupası’nın toplumsal yapısı hakkında önemli bilgiler aktarmakta, döneme şahitlik etmektedir. Bu bağlamda söz konusu serinin sosyolojik yorumu, hem onun yazıldığı dönemin iktisadi, siyasal, kültürel vb. toplumsal kurumlarını hem de toplumsal olanın edebiyata olan etkisini anlamayı sağlar. Bu çalışmada Verne’in Olağanüstü Yolculuklar serisinden yola çıkılarak edebiyatın, üretildiği dönemin siyasal söylemine/ideolojisine/temsil üretimine nasıl eklemlendiği ve onu yeniden ürettiği sorunsallaştırılacaktır. Başka bir ifadeyle edebiyatın egemen ideolojinin yeniden üreticisi olarak siyasal söylem alanı yaratabildiği iddia edilecektir. Çalışmada Olağanüstü Yolculuklar serisi üzerine yapılmış yabancı literatürdeki akademik araştırmalardan yola çıkılarak Verne’in metinlerinde kullandığı ideolojik temsiller ortaya konulmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak, Olağanüstü Yolculuklar serisinin 19. yüzyılın bilimsel, sömürgeci ve şarkiyatçı söylemini yeniden ürettiği ve Avrupalı erkeği özne olarak kurarken, bilinmeyen coğrafyaları (Avrupalı olmayan toplumları) medenileştirilmesi gereken ötekiler olarak inşa ettiği tespit edilmiştir.http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/article/view/1338/1081edebiyat sosyolojisisiyaset sosyolojisisömürgeci söylemşarkiyatçı söylemjules verne
spellingShingle Gülmelek Doğanay
Egemen Söylemin Bir Aracı Olarak Edebiyat Jules Verne’in Olağanüstü Yolculuklar Anlatısı
Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
edebiyat sosyolojisi
siyaset sosyolojisi
sömürgeci söylem
şarkiyatçı söylem
jules verne
title Egemen Söylemin Bir Aracı Olarak Edebiyat Jules Verne’in Olağanüstü Yolculuklar Anlatısı
title_full Egemen Söylemin Bir Aracı Olarak Edebiyat Jules Verne’in Olağanüstü Yolculuklar Anlatısı
title_fullStr Egemen Söylemin Bir Aracı Olarak Edebiyat Jules Verne’in Olağanüstü Yolculuklar Anlatısı
title_full_unstemmed Egemen Söylemin Bir Aracı Olarak Edebiyat Jules Verne’in Olağanüstü Yolculuklar Anlatısı
title_short Egemen Söylemin Bir Aracı Olarak Edebiyat Jules Verne’in Olağanüstü Yolculuklar Anlatısı
title_sort egemen soylemin bir araci olarak edebiyat jules verne in olaganustu yolculuklar anlatisi
topic edebiyat sosyolojisi
siyaset sosyolojisi
sömürgeci söylem
şarkiyatçı söylem
jules verne
url http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/article/view/1338/1081
work_keys_str_mv AT gulmelekdoganay egemensoyleminbiraracıolarakedebiyatjulesverneinolaganustuyolculuklaranlatısı