خدا در فلسفه افلاطون
معانی مختلفی از واژۀ خدا در طول تاریخ فلسفه اراده شده است که بنا به تقسیم استقرائی می‌توان تصوراتی همچون تئیسم، پانتئیسم، پاننتئیسم و دئیسم و... ذکر نمود. پرسش این پژوهش این است که افلاطون چه تصویری از خدا در فلسفۀ خود ارائه کرده است؟ با توجه به بررسی رسائلی که بیشترین ماده الهیاتی را واجدند، می‌توا...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
University of Tabriz, Faculty of Literature and Forigen Languages
2021-04-01
|
| Series: | Journal of Philosophical Investigations |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://philosophy.tabrizu.ac.ir/article_10636_6b397becd24845440af243a78814edad.pdf |
| _version_ | 1797709395925139456 |
|---|---|
| author | طیبه شاددل منصور ایمانپور حسین اترک |
| author_facet | طیبه شاددل منصور ایمانپور حسین اترک |
| author_sort | طیبه شاددل |
| collection | DOAJ |
| description | معانی مختلفی از واژۀ خدا در طول تاریخ فلسفه اراده شده است که بنا به تقسیم استقرائی می‌توان تصوراتی همچون تئیسم، پانتئیسم، پاننتئیسم و دئیسم و... ذکر نمود. پرسش این پژوهش این است که افلاطون چه تصویری از خدا در فلسفۀ خود ارائه کرده است؟ با توجه به بررسی رسائلی که بیشترین ماده الهیاتی را واجدند، می‌توان گفت افلاطون تلقی واحدی را مدّ نظر نداشته است. در رساله جمهوری با توجه به ذکر ویژگیهایی همچون بسیط بودن، متعالی بودن برای خدا، می‌توان گفت که تلقی وی به تئیسم نزدیک است. در رساله فایدون از آن جا که افلاطون هیچ نقشی به خدایان نمی‌دهد، می‌توان با توجه به این رویکرد، افلاطونِ بدون خدا را معرفی نمود. در رساله تیمائوس با دو کاندید صانع و روح جهان مواجهایم. برخی صانع را اسطورهای و روح جهان را خدای افلاطون درنظر میگیرند که با توجه به این تبیین می‌توان گفت افلاطون منشأ الهام پاننتئیستها شده است. از طرف دیگر برخی روح جهان را اسطورهای و صانع را خدای افلاطون معرفی می‌کنند که به تصور تئیسم نزدیک است. در رساله قوانین با توجه به اینکه افلاطون اوصافی همچون مطلقهای سهگانه، منشأ تکالیف اخلاقی و... برای خدا ذکر می‌نماید می‌توان تصور وی را به تئیسم نزدیک دانست. از طرف دیگر «محرک اولای متحرک» تصوری پاننتئیستی از خدا ارائه می‌دهد. همچنین در رسائل متعدد وی می‌توان شواهدی به نفع خدای ناشناختنی الهیات سلبی ارائه نمود. بنابراین می‌توان تصورات متعددی از خدا در نزد افلاطون سراغ گرفت. |
| first_indexed | 2024-03-12T06:36:52Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-33d4461bd2b4464284b228cbf40c5130 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2251-7960 2423-4419 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-12T06:36:52Z |
| publishDate | 2021-04-01 |
| publisher | University of Tabriz, Faculty of Literature and Forigen Languages |
| record_format | Article |
| series | Journal of Philosophical Investigations |
| spelling | doaj.art-33d4461bd2b4464284b228cbf40c51302023-09-03T01:16:08ZengUniversity of Tabriz, Faculty of Literature and Forigen LanguagesJournal of Philosophical Investigations2251-79602423-44192021-04-01153417819710.22034/jpiut.2020.34911.236810636خدا در فلسفه افلاطونطیبه شاددل0منصور ایمانپور1حسین اترک2دکتری فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز. ایراندانشیار دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز. ایراندانشیار دانشگاه زنجان، زنجان. ایرانمعانی مختلفی از واژۀ خدا در طول تاریخ فلسفه اراده شده است که بنا به تقسیم استقرائی می‌توان تصوراتی همچون تئیسم، پانتئیسم، پاننتئیسم و دئیسم و... ذکر نمود. پرسش این پژوهش این است که افلاطون چه تصویری از خدا در فلسفۀ خود ارائه کرده است؟ با توجه به بررسی رسائلی که بیشترین ماده الهیاتی را واجدند، می‌توان گفت افلاطون تلقی واحدی را مدّ نظر نداشته است. در رساله جمهوری با توجه به ذکر ویژگیهایی همچون بسیط بودن، متعالی بودن برای خدا، می‌توان گفت که تلقی وی به تئیسم نزدیک است. در رساله فایدون از آن جا که افلاطون هیچ نقشی به خدایان نمی‌دهد، می‌توان با توجه به این رویکرد، افلاطونِ بدون خدا را معرفی نمود. در رساله تیمائوس با دو کاندید صانع و روح جهان مواجهایم. برخی صانع را اسطورهای و روح جهان را خدای افلاطون درنظر میگیرند که با توجه به این تبیین می‌توان گفت افلاطون منشأ الهام پاننتئیستها شده است. از طرف دیگر برخی روح جهان را اسطورهای و صانع را خدای افلاطون معرفی می‌کنند که به تصور تئیسم نزدیک است. در رساله قوانین با توجه به اینکه افلاطون اوصافی همچون مطلقهای سهگانه، منشأ تکالیف اخلاقی و... برای خدا ذکر می‌نماید می‌توان تصور وی را به تئیسم نزدیک دانست. از طرف دیگر «محرک اولای متحرک» تصوری پاننتئیستی از خدا ارائه می‌دهد. همچنین در رسائل متعدد وی می‌توان شواهدی به نفع خدای ناشناختنی الهیات سلبی ارائه نمود. بنابراین می‌توان تصورات متعددی از خدا در نزد افلاطون سراغ گرفت.https://philosophy.tabrizu.ac.ir/article_10636_6b397becd24845440af243a78814edad.pdfافلاطونمفهوم خداپاننتئیسمتئیسمالهیات سلبی(خدای ناشناختنی) |
| spellingShingle | طیبه شاددل منصور ایمانپور حسین اترک خدا در فلسفه افلاطون Journal of Philosophical Investigations افلاطون مفهوم خدا پاننتئیسم تئیسم الهیات سلبی(خدای ناشناختنی) |
| title | خدا در فلسفه افلاطون |
| title_full | خدا در فلسفه افلاطون |
| title_fullStr | خدا در فلسفه افلاطون |
| title_full_unstemmed | خدا در فلسفه افلاطون |
| title_short | خدا در فلسفه افلاطون |
| title_sort | خدا در فلسفه افلاطون |
| topic | افلاطون مفهوم خدا پاننتئیسم تئیسم الهیات سلبی(خدای ناشناختنی) |
| url | https://philosophy.tabrizu.ac.ir/article_10636_6b397becd24845440af243a78814edad.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ṭybhsẖạddl kẖdạdrflsfhạflạṭwn AT mnṣwrạymạnpwr kẖdạdrflsfhạflạṭwn AT ḥsynạtrḵ kẖdạdrflsfhạflạṭwn |