Türkiye’de Doğal Boya Kullanan Tekstil İşletmeleri ve Bitki Atıkları ile Sürdürülebilir Bir Yaklaşım Önerisi
Sürdürülebilirlik; tekstil sektörünün hammadde temini, iplik eğirme, dokuma, örme, terbiye, boya/baskı ve konfeksiyon bileşenlerinin tüm süreçleriyle ilgili bir kavramdır. Sürdürülebilir bir yaklaşım insan sağlığı ve ekosistem açısından sentetik madde kullanımının en aza indirilmesi, hızlı tüketim a...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Van Yuzuncu Yıl University
2023-03-01
|
| Series: | Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2915423 |
| _version_ | 1797315166489018368 |
|---|---|
| author | Menekşe Suzan Teker Kartal Murat Ayvaz |
| author_facet | Menekşe Suzan Teker Kartal Murat Ayvaz |
| author_sort | Menekşe Suzan Teker |
| collection | DOAJ |
| description | Sürdürülebilirlik; tekstil sektörünün hammadde temini, iplik eğirme, dokuma, örme, terbiye, boya/baskı ve konfeksiyon bileşenlerinin tüm süreçleriyle ilgili bir kavramdır. Sürdürülebilir bir yaklaşım insan sağlığı ve ekosistem açısından sentetik madde kullanımının en aza indirilmesi, hızlı tüketim anlayışından vazgeçilmesi, sınırlı ve kıt kaynakların iktisatlı kullanılmasını gerektirmektedir. Sentetik boyaların üretimi ve kullanımı sonrasında oluşan atıkların çevre ve insan sağlığı açısından yarattığı sorunlar birçok akademik çalışma ile ortaya konmuştur. Doğal boyaların bu noktada ön plana çıktığı bilinmektedir. Türkiye’de tekstil işletmelerinde doğal boya kullanımına daha gerçekçi ve çözüm odaklı yaklaşabilmek adına Türkiye’de doğal boyalı giysi ve aksesuar üretimi yapan tekstil işletmeleri incelenmiştir. İşletmelerin tekstil ve çevre konusundaki bakış açıları, ürünleri ve kullandıkları doğal boya kaynaklarına yer verilmiştir. Hammadde kaynaklarının sürdürülebilir bir yaklaşım ile değerlendirilmesi noktasında işletmelerden yalnızca bir tanesinin atık olarak değerlendirilebilecek boyarmadde kaynakları kullandığı görülmüştür. Hem mevcut uygulamalara dair hem de “doğal boyaların tekstil endüstrisinde kullanımı” problemine alandaki akademik çalışmalardan, tartışmalardan, gözlem ve deneylerden hareketle tıbbi ve aromatik bitkilerin uçucu yağı alınmış posaları ile tıp, gıda ve kozmetik sektörlerinde kullanılan bitkilerin atıklarının (posalarının) kullanımına yönelik çalışmalar derlenerek öneriler sunulmuştur. |
| first_indexed | 2024-03-08T02:57:53Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-33d5c58b780c40cdaaa3e9cbe9fdd541 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1302-6879 2822-3136 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-08T02:57:53Z |
| publishDate | 2023-03-01 |
| publisher | Van Yuzuncu Yıl University |
| record_format | Article |
| series | Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| spelling | doaj.art-33d5c58b780c40cdaaa3e9cbe9fdd5412024-02-13T12:12:16ZengVan Yuzuncu Yıl UniversityYüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi1302-68792822-31362023-03-015934836210.53568/yyusbed.12418971655Türkiye’de Doğal Boya Kullanan Tekstil İşletmeleri ve Bitki Atıkları ile Sürdürülebilir Bir Yaklaşım ÖnerisiMenekşe Suzan Teker0Kartal Murat Ayvaz1AKDENİZ ÜNİVERSİTESİMUNZUR ÜNİVERSİTESİSürdürülebilirlik; tekstil sektörünün hammadde temini, iplik eğirme, dokuma, örme, terbiye, boya/baskı ve konfeksiyon bileşenlerinin tüm süreçleriyle ilgili bir kavramdır. Sürdürülebilir bir yaklaşım insan sağlığı ve ekosistem açısından sentetik madde kullanımının en aza indirilmesi, hızlı tüketim anlayışından vazgeçilmesi, sınırlı ve kıt kaynakların iktisatlı kullanılmasını gerektirmektedir. Sentetik boyaların üretimi ve kullanımı sonrasında oluşan atıkların çevre ve insan sağlığı açısından yarattığı sorunlar birçok akademik çalışma ile ortaya konmuştur. Doğal boyaların bu noktada ön plana çıktığı bilinmektedir. Türkiye’de tekstil işletmelerinde doğal boya kullanımına daha gerçekçi ve çözüm odaklı yaklaşabilmek adına Türkiye’de doğal boyalı giysi ve aksesuar üretimi yapan tekstil işletmeleri incelenmiştir. İşletmelerin tekstil ve çevre konusundaki bakış açıları, ürünleri ve kullandıkları doğal boya kaynaklarına yer verilmiştir. Hammadde kaynaklarının sürdürülebilir bir yaklaşım ile değerlendirilmesi noktasında işletmelerden yalnızca bir tanesinin atık olarak değerlendirilebilecek boyarmadde kaynakları kullandığı görülmüştür. Hem mevcut uygulamalara dair hem de “doğal boyaların tekstil endüstrisinde kullanımı” problemine alandaki akademik çalışmalardan, tartışmalardan, gözlem ve deneylerden hareketle tıbbi ve aromatik bitkilerin uçucu yağı alınmış posaları ile tıp, gıda ve kozmetik sektörlerinde kullanılan bitkilerin atıklarının (posalarının) kullanımına yönelik çalışmalar derlenerek öneriler sunulmuştur.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2915423sürdürülebilirliktekstildoğal boyaatıkposasürdürülebilirliktekstildoğal boyaatıkposasürdürülebilirliktekstildoğal boyaatıkposasürdürülebilirliktekstildoğal boyaatıkposasürdürülebilirliktekstildoğal boyaatıkposa |
| spellingShingle | Menekşe Suzan Teker Kartal Murat Ayvaz Türkiye’de Doğal Boya Kullanan Tekstil İşletmeleri ve Bitki Atıkları ile Sürdürülebilir Bir Yaklaşım Önerisi Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi sürdürülebilirlik tekstil doğal boya atık posa sürdürülebilirlik tekstil doğal boya atık posa sürdürülebilirlik tekstil doğal boya atık posa sürdürülebilirlik tekstil doğal boya atık posa sürdürülebilirlik tekstil doğal boya atık posa |
| title | Türkiye’de Doğal Boya Kullanan Tekstil İşletmeleri ve Bitki Atıkları ile Sürdürülebilir Bir Yaklaşım Önerisi |
| title_full | Türkiye’de Doğal Boya Kullanan Tekstil İşletmeleri ve Bitki Atıkları ile Sürdürülebilir Bir Yaklaşım Önerisi |
| title_fullStr | Türkiye’de Doğal Boya Kullanan Tekstil İşletmeleri ve Bitki Atıkları ile Sürdürülebilir Bir Yaklaşım Önerisi |
| title_full_unstemmed | Türkiye’de Doğal Boya Kullanan Tekstil İşletmeleri ve Bitki Atıkları ile Sürdürülebilir Bir Yaklaşım Önerisi |
| title_short | Türkiye’de Doğal Boya Kullanan Tekstil İşletmeleri ve Bitki Atıkları ile Sürdürülebilir Bir Yaklaşım Önerisi |
| title_sort | turkiye de dogal boya kullanan tekstil isletmeleri ve bitki atiklari ile surdurulebilir bir yaklasim onerisi |
| topic | sürdürülebilirlik tekstil doğal boya atık posa sürdürülebilirlik tekstil doğal boya atık posa sürdürülebilirlik tekstil doğal boya atık posa sürdürülebilirlik tekstil doğal boya atık posa sürdürülebilirlik tekstil doğal boya atık posa |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2915423 |
| work_keys_str_mv | AT meneksesuzanteker turkiyededogalboyakullanantekstilisletmelerivebitkiatıklarıilesurdurulebilirbiryaklasımonerisi AT kartalmuratayvaz turkiyededogalboyakullanantekstilisletmelerivebitkiatıklarıilesurdurulebilirbiryaklasımonerisi |