برآورد سطح ایستابی آب‌های زیرزمینی با استفاده از روش‌های زمین آماری (مطالعه موردی: دشت زاهدان)
با توجه به جایگاه آب‌های زیرزمینی به عنوان یکی از منابع آبی قابل استفاده و همچنین رو به کاهش، مطالعه و مدیریت مناسب بهره‌برداری از آن دارای اهمیت ویژهای است. از طرفی مدیریت صحیح منابع آب مستلزم داشتن اطلاع از تغییرات مکانی سطح آب زیرزمینی در سطح حوضه مورد مطالعه میباشد. برای دست‌یابی به اطلاعات مو...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2014-02-01
|
| Series: | آب و توسعه پایدار |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jwsd.um.ac.ir/article_24961_06a6dbb6cd49de4a2683b92e20d13091.pdf |
| _version_ | 1818009649915363328 |
|---|---|
| author | صادق نیکبخت معصومه دلبری |
| author_facet | صادق نیکبخت معصومه دلبری |
| author_sort | صادق نیکبخت |
| collection | DOAJ |
| description | با توجه به جایگاه آب‌های زیرزمینی به عنوان یکی از منابع آبی قابل استفاده و همچنین رو به کاهش، مطالعه و مدیریت مناسب بهره‌برداری از آن دارای اهمیت ویژهای است. از طرفی مدیریت صحیح منابع آب مستلزم داشتن اطلاع از تغییرات مکانی سطح آب زیرزمینی در سطح حوضه مورد مطالعه میباشد. برای دست‌یابی به اطلاعات مورد نظر، میان‌یابی و پهنه‌بندی صحیح سطح ایستابی براساس تعداد مشخصی داده معلوم لازم است. در سال‌های اخیر استفاده از روش‌های میان‌یابی زمین آماری به دلیل دقت قابل قبولی که دارند رو به گسترش است. در مطالعه حاضر، دقت روش زمین آماری کریجینگ معمولی (OK)، وزن‌دهی عکس فاصله (IDW)، توابع پایه شعاعی (RBF) و چند جمله‌ای جهانی (GPI) برای تخمین سطح ایستابی مورد ارزیابی قرار گرفته است. داده‌های سطح ایستابی مربوط به تعداد 31 حلقه چاه واقع در دشت زاهدان که در سال 1390 برداشت شده‌اند، میباشد. برای ارزیابی روش‌ها از تکنیک اعتبارسنجی متقابل (cross-validation) با معیارهای آماری ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) و میانگین انحراف خطا (MBE) استفاده شده است. براساس نتایج حاصل روش کریجینگ معمولی با مدل نیم‌تغییر‌نمای گوسی با m9/7 = RMSE و m97/0- = MBE به عنوان مناسب‌ترین روش جهت تخمین سطح ایستابی انتخاب شد. نقشه پهنه‌بندی سطح ایستابی در سطح منطقه حاکی از این است که مناطق جنوب و جنوب‌غرب نسبت به مناطق شمال و شمال‌شرق دارای سطح ایستابی بالاتری است. |
| first_indexed | 2024-04-14T05:45:32Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-359d896a84c24b5994f69b3325fc14d8 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2423-5474 2717-3321 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-04-14T05:45:32Z |
| publishDate | 2014-02-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | آب و توسعه پایدار |
| spelling | doaj.art-359d896a84c24b5994f69b3325fc14d82022-12-22T02:09:18ZfasFerdowsi University of Mashhadآب و توسعه پایدار2423-54742717-33212014-02-0111495610.22067/jwsd.v1i1.3459924961برآورد سطح ایستابی آب‌های زیرزمینی با استفاده از روش‌های زمین آماری (مطالعه موردی: دشت زاهدان)صادق نیکبخت0معصومه دلبری1دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی منابع آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابلاستادیار گروه مهندسی منابع آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابلبا توجه به جایگاه آب‌های زیرزمینی به عنوان یکی از منابع آبی قابل استفاده و همچنین رو به کاهش، مطالعه و مدیریت مناسب بهره‌برداری از آن دارای اهمیت ویژهای است. از طرفی مدیریت صحیح منابع آب مستلزم داشتن اطلاع از تغییرات مکانی سطح آب زیرزمینی در سطح حوضه مورد مطالعه میباشد. برای دست‌یابی به اطلاعات مورد نظر، میان‌یابی و پهنه‌بندی صحیح سطح ایستابی براساس تعداد مشخصی داده معلوم لازم است. در سال‌های اخیر استفاده از روش‌های میان‌یابی زمین آماری به دلیل دقت قابل قبولی که دارند رو به گسترش است. در مطالعه حاضر، دقت روش زمین آماری کریجینگ معمولی (OK)، وزن‌دهی عکس فاصله (IDW)، توابع پایه شعاعی (RBF) و چند جمله‌ای جهانی (GPI) برای تخمین سطح ایستابی مورد ارزیابی قرار گرفته است. داده‌های سطح ایستابی مربوط به تعداد 31 حلقه چاه واقع در دشت زاهدان که در سال 1390 برداشت شده‌اند، میباشد. برای ارزیابی روش‌ها از تکنیک اعتبارسنجی متقابل (cross-validation) با معیارهای آماری ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) و میانگین انحراف خطا (MBE) استفاده شده است. براساس نتایج حاصل روش کریجینگ معمولی با مدل نیم‌تغییر‌نمای گوسی با m9/7 = RMSE و m97/0- = MBE به عنوان مناسب‌ترین روش جهت تخمین سطح ایستابی انتخاب شد. نقشه پهنه‌بندی سطح ایستابی در سطح منطقه حاکی از این است که مناطق جنوب و جنوب‌غرب نسبت به مناطق شمال و شمال‌شرق دارای سطح ایستابی بالاتری است.https://jwsd.um.ac.ir/article_24961_06a6dbb6cd49de4a2683b92e20d13091.pdfسطح ایستابیمیان‌یابیکریجینگوزن‌دهی عکس فاصله (idw)توابع پایه شعاعی (rbf)چند جمله‌ای جهانی (gpi) |
| spellingShingle | صادق نیکبخت معصومه دلبری برآورد سطح ایستابی آب‌های زیرزمینی با استفاده از روش‌های زمین آماری (مطالعه موردی: دشت زاهدان) آب و توسعه پایدار سطح ایستابی میان‌یابی کریجینگ وزن‌دهی عکس فاصله (idw) توابع پایه شعاعی (rbf) چند جمله‌ای جهانی (gpi) |
| title | برآورد سطح ایستابی آب‌های زیرزمینی با استفاده از روش‌های زمین آماری (مطالعه موردی: دشت زاهدان) |
| title_full | برآورد سطح ایستابی آب‌های زیرزمینی با استفاده از روش‌های زمین آماری (مطالعه موردی: دشت زاهدان) |
| title_fullStr | برآورد سطح ایستابی آب‌های زیرزمینی با استفاده از روش‌های زمین آماری (مطالعه موردی: دشت زاهدان) |
| title_full_unstemmed | برآورد سطح ایستابی آب‌های زیرزمینی با استفاده از روش‌های زمین آماری (مطالعه موردی: دشت زاهدان) |
| title_short | برآورد سطح ایستابی آب‌های زیرزمینی با استفاده از روش‌های زمین آماری (مطالعه موردی: دشت زاهدان) |
| title_sort | برآورد سطح ایستابی آب‌های زیرزمینی با استفاده از روش‌های زمین آماری مطالعه موردی دشت زاهدان |
| topic | سطح ایستابی میان‌یابی کریجینگ وزن‌دهی عکس فاصله (idw) توابع پایه شعاعی (rbf) چند جمله‌ای جهانی (gpi) |
| url | https://jwsd.um.ac.ir/article_24961_06a6dbb6cd49de4a2683b92e20d13091.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ṣạdqnyḵbkẖt brậwrdsṭḥạystạbyậbhạyzyrzmynybạạstfạdhạzrwsẖhạyzmynậmạrymṭạlʿhmwrdydsẖtzạhdạn AT mʿṣwmhdlbry brậwrdsṭḥạystạbyậbhạyzyrzmynybạạstfạdhạzrwsẖhạyzmynậmạrymṭạlʿhmwrdydsẖtzạhdạn |