بررسی تنوع آللی برای نشانگرهای مرتبط با کیفیت فیزیکی و شیمیایی برنج در شرایط غرقاب و تنش خشکی

برنج منبع غذایی اصلی بیش از نیمی از جمعیت جهان بوده و نقش مهمی در تغذیه این جمعیت دارد. از آنجایی‌که برنج به‌صورت دانه کامل مصرف می‌شود کیفیت آن اهمیت ویژه‌ای دارد. در راستای بررسی کیفیت فیزیکی و شیمیایی دانه برنج، در سال زراعی 95-1394، 90 ژنوتیپ برنج در قالب طرح لاتیس در شرایط نرمال و تنش خشکی در م...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: سمیه میری, حسین صبوری, علی اکبر عبادی, جواد سجادی
Format: Article
Language:fas
Published: University of Birjand 2020-09-01
Series:تنش های محیطی در علوم زراعی
Subjects:
Online Access:http://escs.birjand.ac.ir/article_1379_20670846bbb2d2c8e30bd7a949f1d758.pdf
_version_ 1797228357719425024
author سمیه میری
حسین صبوری
علی اکبر عبادی
جواد سجادی
author_facet سمیه میری
حسین صبوری
علی اکبر عبادی
جواد سجادی
author_sort سمیه میری
collection DOAJ
description برنج منبع غذایی اصلی بیش از نیمی از جمعیت جهان بوده و نقش مهمی در تغذیه این جمعیت دارد. از آنجایی‌که برنج به‌صورت دانه کامل مصرف می‌شود کیفیت آن اهمیت ویژه‌ای دارد. در راستای بررسی کیفیت فیزیکی و شیمیایی دانه برنج، در سال زراعی 95-1394، 90 ژنوتیپ برنج در قالب طرح لاتیس در شرایط نرمال و تنش خشکی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبدکاووس کاشته شدند. دراین تحقیق صفات طول دانه، عرض دانه، محیط دانه، مساحت دانه، قطر معادل، خروج از مرکز، میزان آمیلوز، درصد پروتئین و درجه حرارت ژلاتینه شدن اندازه‌گیری شدند. نتایج سودمندی نشانگر-های ریز‌ماهواره بیانگر وجود 54 آلل چند شکل و همچنین به طور میانگین 4.9 آلل برای هر نشانگر بود که بیشترین تعداد آنها مربوط به نشانگرهای RM333 وRM589 با 7 آلل بود. تجزیه به مختصات اصلی نشانگر‌های SSR نشان داد که 10 مولفه اول توانستند 55.58 درصد از تغییرات را توجیه نمایند. تعیین الگو‌ی باندی ژنوتیپ‌های مورد مطالعه نشان داد که در شرایط نرمال برای صفات کیفی، ژنوتیپ‌های 216L،IR59673-93-2-3‌ و AZUCENA.BALA.225 دارای بیشترین میزان آمیلوز (به ترتیب با 25.8، 25.2 و 24.5) درصد بودند. نتایج حاصل از بررسی تجزیه ارتباط بین صفات اندازه-گیری شده با نشانگر‌های به کار رفته در این آزمایش نشان داد از میان 104 آلل موثر بر صفات مورد ارزیابی، درجه حرارت ژلاتینه شدن در شرایط نرمال تحت تأثیر سه آلل می‌باشد و صفات مقدار آمیلوز و میزان پروتئین هر دو تحت تأثیر دو آلل می‌باشد. آلل RM587-B کنترل کننده دو صفت درجه حرارت ژلاتینه شدن و میزان پروتئین در شرایط نرمال می‌باشد و معنی دار میباشد. در میان صفت‌های مرتبط با کیفیت دانه برنج در شرایط نرمال آلل RM587-B در کنترل صفات درجه حرارت ژلاتینه شدن و میزان پروتئین موثر بود. با توجه به نتایج بدست آمده از این ارزیابی می-توان از این صفات در برنامه‌های به‌نژادی استفاده کرد.
first_indexed 2024-04-24T14:55:25Z
format Article
id doaj.art-37ab82f119214406b06c0ec4e433ccba
institution Directory Open Access Journal
issn 2228-7604
2383-3084
language fas
last_indexed 2024-04-24T14:55:25Z
publishDate 2020-09-01
publisher University of Birjand
record_format Article
series تنش های محیطی در علوم زراعی
spelling doaj.art-37ab82f119214406b06c0ec4e433ccba2024-04-02T18:50:54ZfasUniversity of Birjandتنش های محیطی در علوم زراعی2228-76042383-30842020-09-0113366768210.22077/escs.2019.2116.15241379بررسی تنوع آللی برای نشانگرهای مرتبط با کیفیت فیزیکی و شیمیایی برنج در شرایط غرقاب و تنش خشکیسمیه میری0حسین صبوری1علی اکبر عبادی2جواد سجادی3کارشناس ارشد بیوتکنولوژی در کشاورزی، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووسدانشیار گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووساستادیار پژوهش، موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایراناستادیار گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووسبرنج منبع غذایی اصلی بیش از نیمی از جمعیت جهان بوده و نقش مهمی در تغذیه این جمعیت دارد. از آنجایی‌که برنج به‌صورت دانه کامل مصرف می‌شود کیفیت آن اهمیت ویژه‌ای دارد. در راستای بررسی کیفیت فیزیکی و شیمیایی دانه برنج، در سال زراعی 95-1394، 90 ژنوتیپ برنج در قالب طرح لاتیس در شرایط نرمال و تنش خشکی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبدکاووس کاشته شدند. دراین تحقیق صفات طول دانه، عرض دانه، محیط دانه، مساحت دانه، قطر معادل، خروج از مرکز، میزان آمیلوز، درصد پروتئین و درجه حرارت ژلاتینه شدن اندازه‌گیری شدند. نتایج سودمندی نشانگر-های ریز‌ماهواره بیانگر وجود 54 آلل چند شکل و همچنین به طور میانگین 4.9 آلل برای هر نشانگر بود که بیشترین تعداد آنها مربوط به نشانگرهای RM333 وRM589 با 7 آلل بود. تجزیه به مختصات اصلی نشانگر‌های SSR نشان داد که 10 مولفه اول توانستند 55.58 درصد از تغییرات را توجیه نمایند. تعیین الگو‌ی باندی ژنوتیپ‌های مورد مطالعه نشان داد که در شرایط نرمال برای صفات کیفی، ژنوتیپ‌های 216L،IR59673-93-2-3‌ و AZUCENA.BALA.225 دارای بیشترین میزان آمیلوز (به ترتیب با 25.8، 25.2 و 24.5) درصد بودند. نتایج حاصل از بررسی تجزیه ارتباط بین صفات اندازه-گیری شده با نشانگر‌های به کار رفته در این آزمایش نشان داد از میان 104 آلل موثر بر صفات مورد ارزیابی، درجه حرارت ژلاتینه شدن در شرایط نرمال تحت تأثیر سه آلل می‌باشد و صفات مقدار آمیلوز و میزان پروتئین هر دو تحت تأثیر دو آلل می‌باشد. آلل RM587-B کنترل کننده دو صفت درجه حرارت ژلاتینه شدن و میزان پروتئین در شرایط نرمال می‌باشد و معنی دار میباشد. در میان صفت‌های مرتبط با کیفیت دانه برنج در شرایط نرمال آلل RM587-B در کنترل صفات درجه حرارت ژلاتینه شدن و میزان پروتئین موثر بود. با توجه به نتایج بدست آمده از این ارزیابی می-توان از این صفات در برنامه‌های به‌نژادی استفاده کرد.http://escs.birjand.ac.ir/article_1379_20670846bbb2d2c8e30bd7a949f1d758.pdfبرنجتجزیه ارتباطیتنوع آللیکیفیتنشانگرهای ssr
spellingShingle سمیه میری
حسین صبوری
علی اکبر عبادی
جواد سجادی
بررسی تنوع آللی برای نشانگرهای مرتبط با کیفیت فیزیکی و شیمیایی برنج در شرایط غرقاب و تنش خشکی
تنش های محیطی در علوم زراعی
برنج
تجزیه ارتباطی
تنوع آللی
کیفیت
نشانگرهای ssr
title بررسی تنوع آللی برای نشانگرهای مرتبط با کیفیت فیزیکی و شیمیایی برنج در شرایط غرقاب و تنش خشکی
title_full بررسی تنوع آللی برای نشانگرهای مرتبط با کیفیت فیزیکی و شیمیایی برنج در شرایط غرقاب و تنش خشکی
title_fullStr بررسی تنوع آللی برای نشانگرهای مرتبط با کیفیت فیزیکی و شیمیایی برنج در شرایط غرقاب و تنش خشکی
title_full_unstemmed بررسی تنوع آللی برای نشانگرهای مرتبط با کیفیت فیزیکی و شیمیایی برنج در شرایط غرقاب و تنش خشکی
title_short بررسی تنوع آللی برای نشانگرهای مرتبط با کیفیت فیزیکی و شیمیایی برنج در شرایط غرقاب و تنش خشکی
title_sort بررسی تنوع آللی برای نشانگرهای مرتبط با کیفیت فیزیکی و شیمیایی برنج در شرایط غرقاب و تنش خشکی
topic برنج
تجزیه ارتباطی
تنوع آللی
کیفیت
نشانگرهای ssr
url http://escs.birjand.ac.ir/article_1379_20670846bbb2d2c8e30bd7a949f1d758.pdf
work_keys_str_mv AT smyhmyry brrsytnwʿậllybrạynsẖạngrhạymrtbṭbạḵyfytfyzyḵywsẖymyạyybrnjdrsẖrạyṭgẖrqạbwtnsẖkẖsẖḵy
AT ḥsynṣbwry brrsytnwʿậllybrạynsẖạngrhạymrtbṭbạḵyfytfyzyḵywsẖymyạyybrnjdrsẖrạyṭgẖrqạbwtnsẖkẖsẖḵy
AT ʿlyạḵbrʿbạdy brrsytnwʿậllybrạynsẖạngrhạymrtbṭbạḵyfytfyzyḵywsẖymyạyybrnjdrsẖrạyṭgẖrqạbwtnsẖkẖsẖḵy
AT jwạdsjạdy brrsytnwʿậllybrạynsẖạngrhạymrtbṭbạḵyfytfyzyḵywsẖymyạyybrnjdrsẖrạyṭgẖrqạbwtnsẖkẖsẖḵy