Służą, czuwają, krytykują, czyli o dworkach Świętej Elżbiety Turyńskiej
W artykule autorka podejmuje zagadnienia związane z codziennym funkcjonowaniem służących Świętej Elżbiety Turyńskiej (1207–1231). Źródłem, na którym opierają się zawarte w pracy wnioski, jest Libellus de dictis quatuor ancillarum s. Elisabeth confectus, czyli zeznanie towarzyszek władczyni, spisane...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Jesuit University Ignatianum in Krakow
2022-12-01
|
| Series: | Perspektywy Kultury |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/pk/article/view/2516 |
| _version_ | 1797337538147385344 |
|---|---|
| author | Marta J. Knajp |
| author_facet | Marta J. Knajp |
| author_sort | Marta J. Knajp |
| collection | DOAJ |
| description |
W artykule autorka podejmuje zagadnienia związane z codziennym funkcjonowaniem służących Świętej Elżbiety Turyńskiej (1207–1231). Źródłem, na którym opierają się zawarte w pracy wnioski, jest Libellus de dictis quatuor ancillarum s. Elisabeth confectus, czyli zeznanie towarzyszek władczyni, spisane na potrzeby jej procesu kanonizacyjnego. Mimo że Libellus nie jest wolny od hagiograficznych schematów, to jednak pod ich warstwą dostrzec można interesujące informacje na temat codziennego funkcjonowania landgrafiny. Analiza żywota wskazuje, że wybory świętej władczyni miały ogromny wpływ na jej służące. Przepełniony surowymi zwyczajami, zasadami i wyrzeczeniami sposób życia Elżbiety wymagał od nich dostosowania się do wyborów swojej pobożnej pani oraz, jak wskazuje przekaz źródłowy, współuczestniczenia w obranym przez nią dążeniu do idealnego chrześcijańskiego życia. Towarzyszyły swojej pani m.in. w czasie opieki nad trędowatymi, a także naśladowały ją w ascetycznej praktyce manipulacji jedzeniem. Przekaz źródłowy z jednej strony informuje, że służące czyniły to z własnej woli, z drugiej relacjonuje ich niechęć wobec wypełnianych dzieł miłosierdzia. Opierając się na założeniu, że emocje i doświadczenia zeznających przenikają przez warstwę ustalonego wzorca dzieł hagiograficznych, można zyskać wyobrażenie, że życie w otoczeniu świętej wcale nie należało do najłatwiejszych.
|
| first_indexed | 2024-03-08T09:11:08Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-399c38dbf18a4c65844abe293df60eec |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2081-1446 2719-8014 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-08T09:11:08Z |
| publishDate | 2022-12-01 |
| publisher | Jesuit University Ignatianum in Krakow |
| record_format | Article |
| series | Perspektywy Kultury |
| spelling | doaj.art-399c38dbf18a4c65844abe293df60eec2024-01-31T22:57:27ZengJesuit University Ignatianum in KrakowPerspektywy Kultury2081-14462719-80142022-12-0139410.35765/pk.2022.3904.07Służą, czuwają, krytykują, czyli o dworkach Świętej Elżbiety TuryńskiejMarta J. Knajp0Uniwersytet Warszawski W artykule autorka podejmuje zagadnienia związane z codziennym funkcjonowaniem służących Świętej Elżbiety Turyńskiej (1207–1231). Źródłem, na którym opierają się zawarte w pracy wnioski, jest Libellus de dictis quatuor ancillarum s. Elisabeth confectus, czyli zeznanie towarzyszek władczyni, spisane na potrzeby jej procesu kanonizacyjnego. Mimo że Libellus nie jest wolny od hagiograficznych schematów, to jednak pod ich warstwą dostrzec można interesujące informacje na temat codziennego funkcjonowania landgrafiny. Analiza żywota wskazuje, że wybory świętej władczyni miały ogromny wpływ na jej służące. Przepełniony surowymi zwyczajami, zasadami i wyrzeczeniami sposób życia Elżbiety wymagał od nich dostosowania się do wyborów swojej pobożnej pani oraz, jak wskazuje przekaz źródłowy, współuczestniczenia w obranym przez nią dążeniu do idealnego chrześcijańskiego życia. Towarzyszyły swojej pani m.in. w czasie opieki nad trędowatymi, a także naśladowały ją w ascetycznej praktyce manipulacji jedzeniem. Przekaz źródłowy z jednej strony informuje, że służące czyniły to z własnej woli, z drugiej relacjonuje ich niechęć wobec wypełnianych dzieł miłosierdzia. Opierając się na założeniu, że emocje i doświadczenia zeznających przenikają przez warstwę ustalonego wzorca dzieł hagiograficznych, można zyskać wyobrażenie, że życie w otoczeniu świętej wcale nie należało do najłatwiejszych. https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/pk/article/view/2516średniowieczeTuryngiasłużbaŚwięta Elżbietahagiografia |
| spellingShingle | Marta J. Knajp Służą, czuwają, krytykują, czyli o dworkach Świętej Elżbiety Turyńskiej Perspektywy Kultury średniowiecze Turyngia służba Święta Elżbieta hagiografia |
| title | Służą, czuwają, krytykują, czyli o dworkach Świętej Elżbiety Turyńskiej |
| title_full | Służą, czuwają, krytykują, czyli o dworkach Świętej Elżbiety Turyńskiej |
| title_fullStr | Służą, czuwają, krytykują, czyli o dworkach Świętej Elżbiety Turyńskiej |
| title_full_unstemmed | Służą, czuwają, krytykują, czyli o dworkach Świętej Elżbiety Turyńskiej |
| title_short | Służą, czuwają, krytykują, czyli o dworkach Świętej Elżbiety Turyńskiej |
| title_sort | sluza czuwaja krytykuja czyli o dworkach swietej elzbiety turynskiej |
| topic | średniowiecze Turyngia służba Święta Elżbieta hagiografia |
| url | https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/pk/article/view/2516 |
| work_keys_str_mv | AT martajknajp słuzaczuwajakrytykujaczyliodworkachswietejelzbietyturynskiej |