Ulusal Dinamik Rüzgâr Erozyonu Modeli ve İzleme Sistemi Pürüzlülük Parametresinin Belirlenmesi
Ulusal boyutta rüzgâr erozyonunun tahmin edilebilmesi ve izlenmesi amacıyla, dinamik ve güncellenebilir veri tabanlarına sahip Yenilenmiş Rüzgâr Erozyonu Eşitliği [YREE] modelini esas alan Ulusal Dinamik Rüzgâr Erozyonu Modeli ve İzleme Sistemi (UDREMİS) geliştirilmiştir. İklim, toprak, topoğrafya,...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ondokuz Mayıs University
2020-02-01
|
| Series: | Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/pub/omuanajas/issue/50260/632156?publisher=omu |
| _version_ | 1797910967705665536 |
|---|---|
| author | Reşat AKGÖZ Kenan İNCE Gunay ERPUL |
| author_facet | Reşat AKGÖZ Kenan İNCE Gunay ERPUL |
| author_sort | Reşat AKGÖZ |
| collection | DOAJ |
| description | Ulusal boyutta rüzgâr erozyonunun tahmin edilebilmesi ve izlenmesi
amacıyla, dinamik ve güncellenebilir veri tabanlarına sahip Yenilenmiş Rüzgâr
Erozyonu Eşitliği [YREE] modelini esas alan Ulusal Dinamik Rüzgâr Erozyonu
Modeli ve İzleme Sistemi (UDREMİS) geliştirilmiştir. İklim, toprak, topoğrafya,
bitki örtüsü ve yönetim parametrelerinden oluşan YREE modeline ait topoğrafya
ana faktörü içerisinde değerlendirilen pürüzlülük parametresinin belirlenmesine
yönelik bilgiler bu yayında verilmektedir. Pürüzlülük parametresi, rüzgâr
erozyonu içinde rüzgâr hızını azaltma ve hız profilini değiştirme konusunda
büyük öneme sahiptir. Ulusal ölçekte rüzgâr erozyonunun değerlendirilmesinde
kullanılan pürüzlülük parametresi, Çevresel Bilgilerin Koordinasyonu
(COoRdination of INformation on the Environment-CORINE) arazi örtüsü/arazi
kullanımı veri tabanı kullanılarak hesaplanmıştır. CORINE veri tabanında
bulunan 44 sınıfa ek olarak 12 ülkesel sınıf 14 pürüzlülük sınıfı ile
ilişkilendirilerek gerekli hesaplamalar yapılmıştır. Tüm ülke yüzeyi geliştirilen
model ile 25 ha büyüklüğünde altıgenlere bölünmüş ve her bir altıgen içerisinde
bulunan pürüzlülük sınıflarının alansal ortalamaları hesaplanarak her bir
altıgen için bir pürüzlülük katsayısı hesaplanmıştır. Elde edilen bulgulara
göre ortalama pürüzlülük parametresinin topoğrafyaya bağlı olarak Karadeniz,
Akdeniz ve Ege gibi bölgelerde sırasıyla 0.39, 0.33 ve 0.32 olduğu, eğimin
nispeten daha az olduğu Güney Doğu ve İç Anadolu gibi bölgelerde ise 0.14
olduğu belirlenmiştir. |
| first_indexed | 2024-04-10T11:34:02Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-3a671c43060a4c17aa4a0e4448d53f08 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1308-8750 1308-8769 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-10T11:34:02Z |
| publishDate | 2020-02-01 |
| publisher | Ondokuz Mayıs University |
| record_format | Article |
| series | Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi |
| spelling | doaj.art-3a671c43060a4c17aa4a0e4448d53f082023-02-15T16:17:57ZengOndokuz Mayıs UniversityAnadolu Tarım Bilimleri Dergisi1308-87501308-87692020-02-0135112413210.7161/omuanajas.632156194Ulusal Dinamik Rüzgâr Erozyonu Modeli ve İzleme Sistemi Pürüzlülük Parametresinin BelirlenmesiReşat AKGÖZ0Kenan İNCE1Gunay ERPUL2ANKARA ÜNİVERSİTESİ, ZİRAAT FAKÜLTESİ, TOPRAK BÖLÜMÜT.C. TARIM VE ORMAN BAKANLIĞIANKARA ÜNİVERSİTESİ, ZİRAAT FAKÜLTESİ, TOPRAK BÖLÜMÜUlusal boyutta rüzgâr erozyonunun tahmin edilebilmesi ve izlenmesi amacıyla, dinamik ve güncellenebilir veri tabanlarına sahip Yenilenmiş Rüzgâr Erozyonu Eşitliği [YREE] modelini esas alan Ulusal Dinamik Rüzgâr Erozyonu Modeli ve İzleme Sistemi (UDREMİS) geliştirilmiştir. İklim, toprak, topoğrafya, bitki örtüsü ve yönetim parametrelerinden oluşan YREE modeline ait topoğrafya ana faktörü içerisinde değerlendirilen pürüzlülük parametresinin belirlenmesine yönelik bilgiler bu yayında verilmektedir. Pürüzlülük parametresi, rüzgâr erozyonu içinde rüzgâr hızını azaltma ve hız profilini değiştirme konusunda büyük öneme sahiptir. Ulusal ölçekte rüzgâr erozyonunun değerlendirilmesinde kullanılan pürüzlülük parametresi, Çevresel Bilgilerin Koordinasyonu (COoRdination of INformation on the Environment-CORINE) arazi örtüsü/arazi kullanımı veri tabanı kullanılarak hesaplanmıştır. CORINE veri tabanında bulunan 44 sınıfa ek olarak 12 ülkesel sınıf 14 pürüzlülük sınıfı ile ilişkilendirilerek gerekli hesaplamalar yapılmıştır. Tüm ülke yüzeyi geliştirilen model ile 25 ha büyüklüğünde altıgenlere bölünmüş ve her bir altıgen içerisinde bulunan pürüzlülük sınıflarının alansal ortalamaları hesaplanarak her bir altıgen için bir pürüzlülük katsayısı hesaplanmıştır. Elde edilen bulgulara göre ortalama pürüzlülük parametresinin topoğrafyaya bağlı olarak Karadeniz, Akdeniz ve Ege gibi bölgelerde sırasıyla 0.39, 0.33 ve 0.32 olduğu, eğimin nispeten daha az olduğu Güney Doğu ve İç Anadolu gibi bölgelerde ise 0.14 olduğu belirlenmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/pub/omuanajas/issue/50260/632156?publisher=omucorineroughnesswind erosionrevised wind erosion equation (rweq)corinepürüzlülükrüzgâr erozyonuyenilenmiş rüzgâr erozyonu eşitliği (yree) |
| spellingShingle | Reşat AKGÖZ Kenan İNCE Gunay ERPUL Ulusal Dinamik Rüzgâr Erozyonu Modeli ve İzleme Sistemi Pürüzlülük Parametresinin Belirlenmesi Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi corine roughness wind erosion revised wind erosion equation (rweq) corine pürüzlülük rüzgâr erozyonu yenilenmiş rüzgâr erozyonu eşitliği (yree) |
| title | Ulusal Dinamik Rüzgâr Erozyonu Modeli ve İzleme Sistemi Pürüzlülük Parametresinin Belirlenmesi |
| title_full | Ulusal Dinamik Rüzgâr Erozyonu Modeli ve İzleme Sistemi Pürüzlülük Parametresinin Belirlenmesi |
| title_fullStr | Ulusal Dinamik Rüzgâr Erozyonu Modeli ve İzleme Sistemi Pürüzlülük Parametresinin Belirlenmesi |
| title_full_unstemmed | Ulusal Dinamik Rüzgâr Erozyonu Modeli ve İzleme Sistemi Pürüzlülük Parametresinin Belirlenmesi |
| title_short | Ulusal Dinamik Rüzgâr Erozyonu Modeli ve İzleme Sistemi Pürüzlülük Parametresinin Belirlenmesi |
| title_sort | ulusal dinamik ruzgar erozyonu modeli ve izleme sistemi puruzluluk parametresinin belirlenmesi |
| topic | corine roughness wind erosion revised wind erosion equation (rweq) corine pürüzlülük rüzgâr erozyonu yenilenmiş rüzgâr erozyonu eşitliği (yree) |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/pub/omuanajas/issue/50260/632156?publisher=omu |
| work_keys_str_mv | AT resatakgoz ulusaldinamikruzgarerozyonumodeliveizlemesistemipuruzlulukparametresininbelirlenmesi AT kenanince ulusaldinamikruzgarerozyonumodeliveizlemesistemipuruzlulukparametresininbelirlenmesi AT gunayerpul ulusaldinamikruzgarerozyonumodeliveizlemesistemipuruzlulukparametresininbelirlenmesi |