داستان آفرینش و سرگذشت حضرت آدم(ع) در قرآن
نگرش‌های متفاوت به داستان آفرینش انسان، با تنوع روایات، گرایش‌های گوناگونی را در حوزه مباحث درون دینی و حتی برون دینی ایجاد کرده است. کوشش برای فهم همه ابعاد این داستان و آگاهی از رمز و رازهای خلقت آدمی اگرچه مطلوب، اما بسیار دشوار است. ترتیب عناصر محوری این داستان و احراز تقدّم و تأخر آن نیز چندان...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Imam Sadiq University
2012-02-01
|
| Series: | مطالعات قرآن و حدیث |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://qhs.journals.isu.ac.ir/article_999_73e3983bc1915bd4671ad29fcf1d592a.pdf |
| _version_ | 1819284233587261440 |
|---|---|
| author | محمدرضا حاجی اسماعیلی مهدی مطیع اعظم السادات حسینی |
| author_facet | محمدرضا حاجی اسماعیلی مهدی مطیع اعظم السادات حسینی |
| author_sort | محمدرضا حاجی اسماعیلی |
| collection | DOAJ |
| description | نگرش‌های متفاوت به داستان آفرینش انسان، با تنوع روایات، گرایش‌های گوناگونی را در حوزه مباحث درون دینی و حتی برون دینی ایجاد کرده است. کوشش برای فهم همه ابعاد این داستان و آگاهی از رمز و رازهای خلقت آدمی اگرچه مطلوب، اما بسیار دشوار است. ترتیب عناصر محوری این داستان و احراز تقدّم و تأخر آن نیز چندان آسان نیست. در این نوشتار، پس از گذری بر پیشینه تاریخی بحث خلقت، به مفهوم حقیقت و تمثیل در داستان آفرینش آدم پرداخته شده و سپس اجزاء گوناگون آن در قرآن همانند: تکلم خداوند با ملائک، خلافت، پرسش فرشتگان و پاسخ خداوند، تعلیم و عرضه اسماء بر آدم و ملائک، سجده فرشتگان و امتناع ابلیس، اسکان آدم در بهشت، شجره ممنوعه، هبوط آدم، دریافت کلمات توسط آدم و توبه خداوند بر وی تحلیل و بررسی گردیده است. گفتنی است بررسی سیاق در دریافت مفهوم هر یک از عناصر مذکور نقشی تعیین کننده دارد؛ زیرا با در نظر گرفتن ارتباط این اجزاء، معنای حقیقی آن بهتر رخ می‌نماید. نتیجه برآمده از این پژوهش گویای آن است که داستان آفرینش و سرگذشت انسان در قرآن، متضمن مفاهیم عمیق فلسفی- عرفانی و شیوه بیان آن بر وجهی تمثیلی است؛ به گونه‌ای که ساختار درونی داستان حاکی از واقعیت، اما ترکیب و بیان آن به صورت یک حادثه و بر وجه تمثیل است. |
| first_indexed | 2024-12-24T01:44:07Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-3c0a69fba5844d81a2d4e6dd83e5ddfa |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2008-3211 2228-6632 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-12-24T01:44:07Z |
| publishDate | 2012-02-01 |
| publisher | Imam Sadiq University |
| record_format | Article |
| series | مطالعات قرآن و حدیث |
| spelling | doaj.art-3c0a69fba5844d81a2d4e6dd83e5ddfa2022-12-21T17:21:55ZfasImam Sadiq Universityمطالعات قرآن و حدیث2008-32112228-66322012-02-0151275210.30497/quran.2012.999999داستان آفرینش و سرگذشت حضرت آدم(ع) در قرآنمحمدرضا حاجی اسماعیلی0مهدی مطیع1اعظم السادات حسینی2دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهاناستادیار گروه الهیات دانشگاه اصفهان.کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهاننگرش‌های متفاوت به داستان آفرینش انسان، با تنوع روایات، گرایش‌های گوناگونی را در حوزه مباحث درون دینی و حتی برون دینی ایجاد کرده است. کوشش برای فهم همه ابعاد این داستان و آگاهی از رمز و رازهای خلقت آدمی اگرچه مطلوب، اما بسیار دشوار است. ترتیب عناصر محوری این داستان و احراز تقدّم و تأخر آن نیز چندان آسان نیست. در این نوشتار، پس از گذری بر پیشینه تاریخی بحث خلقت، به مفهوم حقیقت و تمثیل در داستان آفرینش آدم پرداخته شده و سپس اجزاء گوناگون آن در قرآن همانند: تکلم خداوند با ملائک، خلافت، پرسش فرشتگان و پاسخ خداوند، تعلیم و عرضه اسماء بر آدم و ملائک، سجده فرشتگان و امتناع ابلیس، اسکان آدم در بهشت، شجره ممنوعه، هبوط آدم، دریافت کلمات توسط آدم و توبه خداوند بر وی تحلیل و بررسی گردیده است. گفتنی است بررسی سیاق در دریافت مفهوم هر یک از عناصر مذکور نقشی تعیین کننده دارد؛ زیرا با در نظر گرفتن ارتباط این اجزاء، معنای حقیقی آن بهتر رخ می‌نماید. نتیجه برآمده از این پژوهش گویای آن است که داستان آفرینش و سرگذشت انسان در قرآن، متضمن مفاهیم عمیق فلسفی- عرفانی و شیوه بیان آن بر وجهی تمثیلی است؛ به گونه‌ای که ساختار درونی داستان حاکی از واقعیت، اما ترکیب و بیان آن به صورت یک حادثه و بر وجه تمثیل است.https://qhs.journals.isu.ac.ir/article_999_73e3983bc1915bd4671ad29fcf1d592a.pdfآدمآفرینشتمثیلخلافتتعلیم اسماءهبوطبهشت |
| spellingShingle | محمدرضا حاجی اسماعیلی مهدی مطیع اعظم السادات حسینی داستان آفرینش و سرگذشت حضرت آدم(ع) در قرآن مطالعات قرآن و حدیث آدم آفرینش تمثیل خلافت تعلیم اسماء هبوط بهشت |
| title | داستان آفرینش و سرگذشت حضرت آدم(ع) در قرآن |
| title_full | داستان آفرینش و سرگذشت حضرت آدم(ع) در قرآن |
| title_fullStr | داستان آفرینش و سرگذشت حضرت آدم(ع) در قرآن |
| title_full_unstemmed | داستان آفرینش و سرگذشت حضرت آدم(ع) در قرآن |
| title_short | داستان آفرینش و سرگذشت حضرت آدم(ع) در قرآن |
| title_sort | داستان آفرینش و سرگذشت حضرت آدم ع در قرآن |
| topic | آدم آفرینش تمثیل خلافت تعلیم اسماء هبوط بهشت |
| url | https://qhs.journals.isu.ac.ir/article_999_73e3983bc1915bd4671ad29fcf1d592a.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mḥmdrḍạḥạjyạsmạʿyly dạstạnậfrynsẖwsrgdẖsẖtḥḍrtậdmʿdrqrận AT mhdymṭyʿ dạstạnậfrynsẖwsrgdẖsẖtḥḍrtậdmʿdrqrận AT ạʿẓmạlsạdạtḥsyny dạstạnậfrynsẖwsrgdẖsẖtḥḍrtậdmʿdrqrận |