Salgın Sürecinde Değişen Taziye Ritüellerinin Toplumsal Yaşama Etkisi
Ölüm, her toplumda görülen ve inanç sistemlerine göre farklı yaklaşımları olan sosyolojik bir olgudur. Ölümden sonraki sürecin belirsizliği, toplumların ölüm ritüellerine ilişkin farklı pratikler geliştirmesine neden olmuştur. Birincil ilişkilerin hâkim olduğu geleneksel kapalı toplumlarda taziyeler...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Van Yuzuncu Yıl University
2023-10-01
|
| Series: | Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2977249 |
| _version_ | 1827352026373160960 |
|---|---|
| author | Serenay Sezen Fatma Güngörer |
| author_facet | Serenay Sezen Fatma Güngörer |
| author_sort | Serenay Sezen |
| collection | DOAJ |
| description | Ölüm, her toplumda görülen ve inanç sistemlerine göre farklı yaklaşımları olan sosyolojik bir olgudur. Ölümden sonraki sürecin belirsizliği, toplumların ölüm ritüellerine ilişkin farklı pratikler geliştirmesine neden olmuştur. Birincil ilişkilerin hâkim olduğu geleneksel kapalı toplumlarda taziyeler önemli bir ritüel haline gelmiştir. 2019 yılında ortaya çıkan Covid-19 salgınında, toplum sağlığı açısından risk oluşturan kalabalık grupların tüm etkinlik ve oluşumları sağlık tedbirleri kapsamında yasaklanmıştır. Bu durum, taziye ritüellerinin düzenlenmesini de sekteye uğratmıştır. Bu çalışma, geleneksel kapalı toplum özellikleri gösteren ve taziyelerin önemli bir değer olduğu Van kentinde, ölüm olgusu ve yas tutma süreçlerinin, sosyal ilişkileri ve toplumsal yaşamı ne yönde etkilediği ve taziye geleneğine yüklenen anlamın bu süreçle birlikte nasıl bir değişime uğradığını konu edinmektedir. Bu bağlamda nitel bir araştırma olarak yürütülen çalışmada salgın nedeniyle birinci derece yakınını kaybeden ve çoğu bir aşiret mensubu olan 15’i kadın, 15’i erkek olmak üzere toplam 30 kişi ile yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucu, sosyo-kültürel bağların oluşturduğu örgütlenmenin, toplum sağlığına ilişkin tehditlerine rağmen salgına karşı bir direnç geliştirdiği ve taziye ritüellerinin güç koşullarda bile olsa yas sürecine ilişkin uygulanması gerektiği düşünülen toplumsal ritüeller olmaya devam ettiğini ortaya koymuştur. |
| first_indexed | 2024-03-08T02:56:50Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-3e06abe2741e40d49cc9a7b489ba8b20 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1302-6879 2822-3136 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-08T02:56:50Z |
| publishDate | 2023-10-01 |
| publisher | Van Yuzuncu Yıl University |
| record_format | Article |
| series | Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| spelling | doaj.art-3e06abe2741e40d49cc9a7b489ba8b202024-02-13T12:12:19ZengVan Yuzuncu Yıl UniversityYüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi1302-68792822-31362023-10-016116119010.53568/yyusbed.12571161655Salgın Sürecinde Değişen Taziye Ritüellerinin Toplumsal Yaşama EtkisiSerenay Sezen0Fatma Güngörer1VAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİEDEBİYAT FAKÜLTESİÖlüm, her toplumda görülen ve inanç sistemlerine göre farklı yaklaşımları olan sosyolojik bir olgudur. Ölümden sonraki sürecin belirsizliği, toplumların ölüm ritüellerine ilişkin farklı pratikler geliştirmesine neden olmuştur. Birincil ilişkilerin hâkim olduğu geleneksel kapalı toplumlarda taziyeler önemli bir ritüel haline gelmiştir. 2019 yılında ortaya çıkan Covid-19 salgınında, toplum sağlığı açısından risk oluşturan kalabalık grupların tüm etkinlik ve oluşumları sağlık tedbirleri kapsamında yasaklanmıştır. Bu durum, taziye ritüellerinin düzenlenmesini de sekteye uğratmıştır. Bu çalışma, geleneksel kapalı toplum özellikleri gösteren ve taziyelerin önemli bir değer olduğu Van kentinde, ölüm olgusu ve yas tutma süreçlerinin, sosyal ilişkileri ve toplumsal yaşamı ne yönde etkilediği ve taziye geleneğine yüklenen anlamın bu süreçle birlikte nasıl bir değişime uğradığını konu edinmektedir. Bu bağlamda nitel bir araştırma olarak yürütülen çalışmada salgın nedeniyle birinci derece yakınını kaybeden ve çoğu bir aşiret mensubu olan 15’i kadın, 15’i erkek olmak üzere toplam 30 kişi ile yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucu, sosyo-kültürel bağların oluşturduğu örgütlenmenin, toplum sağlığına ilişkin tehditlerine rağmen salgına karşı bir direnç geliştirdiği ve taziye ritüellerinin güç koşullarda bile olsa yas sürecine ilişkin uygulanması gerektiği düşünülen toplumsal ritüeller olmaya devam ettiğini ortaya koymuştur.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2977249salgınölümritüelgeleneksel kapalı toplumtaziyeepidemicdeathritualtraditional closed societycondolence |
| spellingShingle | Serenay Sezen Fatma Güngörer Salgın Sürecinde Değişen Taziye Ritüellerinin Toplumsal Yaşama Etkisi Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi salgın ölüm ritüel geleneksel kapalı toplum taziye epidemic death ritual traditional closed society condolence |
| title | Salgın Sürecinde Değişen Taziye Ritüellerinin Toplumsal Yaşama Etkisi |
| title_full | Salgın Sürecinde Değişen Taziye Ritüellerinin Toplumsal Yaşama Etkisi |
| title_fullStr | Salgın Sürecinde Değişen Taziye Ritüellerinin Toplumsal Yaşama Etkisi |
| title_full_unstemmed | Salgın Sürecinde Değişen Taziye Ritüellerinin Toplumsal Yaşama Etkisi |
| title_short | Salgın Sürecinde Değişen Taziye Ritüellerinin Toplumsal Yaşama Etkisi |
| title_sort | salgin surecinde degisen taziye rituellerinin toplumsal yasama etkisi |
| topic | salgın ölüm ritüel geleneksel kapalı toplum taziye epidemic death ritual traditional closed society condolence |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2977249 |
| work_keys_str_mv | AT serenaysezen salgınsurecindedegisentaziyerituellerinintoplumsalyasamaetkisi AT fatmagungorer salgınsurecindedegisentaziyerituellerinintoplumsalyasamaetkisi |