ارزیابی میزان آلودگی و توزیع فلزات سنگین در رسوبات معدن مس سرچشمه با استفاده از داده های ژئوشیمیایی و تحلیل های آماری
سد باطله معدن مس سرچشمه حاوی فلزات سنگین زیادی است. به این منظور، رسوبات مجتمع مس سرچشمه، برای تعیین غلظت فلزات سنگین و شدت آلودگی، آنالیز شیمیایی شدند. در واقع، هدف این پژوهش، ارزیابی میزان آلودگی فلزات سنگین (Co، Cu، Mo، Zn، Cr، Mn، Ni، Pb، Ti و Fe) در رسوبات معدن مس سرچشمه منتهی به سد باطله است....
Main Authors: | , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Iranian Society of Mining Engineering
2011-05-01
|
Series: | نشریه مهندسی معدن |
Subjects: | |
Online Access: | https://ijme.iranjournals.ir/article_1513_d31a492fe4604716af18cf13aba3353c.pdf |
_version_ | 1797790181634342912 |
---|---|
author | محمدرضا شایسته فر علی رضایی |
author_facet | محمدرضا شایسته فر علی رضایی |
author_sort | محمدرضا شایسته فر |
collection | DOAJ |
description | سد باطله معدن مس سرچشمه حاوی فلزات سنگین زیادی است. به این منظور، رسوبات مجتمع مس سرچشمه، برای تعیین غلظت فلزات سنگین و شدت آلودگی، آنالیز شیمیایی شدند. در واقع، هدف این پژوهش، ارزیابی میزان آلودگی فلزات سنگین (Co، Cu، Mo، Zn، Cr، Mn، Ni، Pb، Ti و Fe) در رسوبات معدن مس سرچشمه منتهی به سد باطله است. در این پژوهش، شاخصهای آلودگی نظیر ضریب آلودگی، شاخص بار آلودگی، فاکتور غنیشدگی و شاخص زمینانباشتگی استفاده شد، تا توزیع فلزات سنگین در رسوبات منطقه مورد مطالعه، ارزیابی شود. مقادیر فاکتور غنیشدگی (کبالت: 95/0، مس: 63/16، مولیبدن: 84/3، روی: 95/1، کروم: 87/0، منگنز: 27/1، نیکل: 36/0، سرب: 62/1، تیتانیوم: 83/0 و آهن: 01/10) و غلظت فلزات سنگین در نمونههای قابل بررسی ارزیابی شد. با توجه به محاسبه شاخص زمینانباشتگی برای فلزات سنگین، فلزات مس، روی و آهن (Zn> Cu> Fe >Mo> Pb >Mn>Cr) در محدوده آلودگی قرار گرفتند. در این پژوهش از مطالعات آماری (ضریب همبستگی و آنالیز خوشهای) برای یافتن منشأ رسوبات، الگوی پراکنش عناصر و ارزشیابی زیست محیطی وضعیت موجود در منطقه مورد مطالعه کمک گرفته شد. نتایج بهدست آمده از مطالعات ژئوشیمیایی، آماری (به کارگیری صحیح آمار چند متغیره) و محاسبه شاخصهای آلودگی، فاکتور غنیشدگی، شاخص زمینانباشتگی، ضریب آلودگی و شاخص بار آلودگی برای نمونههای رسوب، تأییدکننده غلظتهای بالای این فلزات است. نتایج بهدست آمده از آنالیز فاکتوری و آنالیز خوشهای (میزان بار فلز سنگین) بر نمونههای رسوبات منطقه مورد مطالعه با نتایج حاصل از محاسبه ضریب آلودگی برای ایستگاههای نمونهبرداری مطابقت کامل دارد. |
first_indexed | 2024-03-13T02:01:07Z |
format | Article |
id | doaj.art-4046796538f44548adc1ec3764c312e9 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 1735-7616 2676-4482 |
language | English |
last_indexed | 2024-03-13T02:01:07Z |
publishDate | 2011-05-01 |
publisher | Iranian Society of Mining Engineering |
record_format | Article |
series | نشریه مهندسی معدن |
spelling | doaj.art-4046796538f44548adc1ec3764c312e92023-07-01T19:56:49ZengIranian Society of Mining Engineeringنشریه مهندسی معدن1735-76162676-44822011-05-0161125341513ارزیابی میزان آلودگی و توزیع فلزات سنگین در رسوبات معدن مس سرچشمه با استفاده از داده های ژئوشیمیایی و تحلیل های آماریمحمدرضا شایسته فر0علی رضایی1دانشگاه شهیدباهنر کرماندانشگاه شهید باهنر کرمانسد باطله معدن مس سرچشمه حاوی فلزات سنگین زیادی است. به این منظور، رسوبات مجتمع مس سرچشمه، برای تعیین غلظت فلزات سنگین و شدت آلودگی، آنالیز شیمیایی شدند. در واقع، هدف این پژوهش، ارزیابی میزان آلودگی فلزات سنگین (Co، Cu، Mo، Zn، Cr، Mn، Ni، Pb، Ti و Fe) در رسوبات معدن مس سرچشمه منتهی به سد باطله است. در این پژوهش، شاخصهای آلودگی نظیر ضریب آلودگی، شاخص بار آلودگی، فاکتور غنیشدگی و شاخص زمینانباشتگی استفاده شد، تا توزیع فلزات سنگین در رسوبات منطقه مورد مطالعه، ارزیابی شود. مقادیر فاکتور غنیشدگی (کبالت: 95/0، مس: 63/16، مولیبدن: 84/3، روی: 95/1، کروم: 87/0، منگنز: 27/1، نیکل: 36/0، سرب: 62/1، تیتانیوم: 83/0 و آهن: 01/10) و غلظت فلزات سنگین در نمونههای قابل بررسی ارزیابی شد. با توجه به محاسبه شاخص زمینانباشتگی برای فلزات سنگین، فلزات مس، روی و آهن (Zn> Cu> Fe >Mo> Pb >Mn>Cr) در محدوده آلودگی قرار گرفتند. در این پژوهش از مطالعات آماری (ضریب همبستگی و آنالیز خوشهای) برای یافتن منشأ رسوبات، الگوی پراکنش عناصر و ارزشیابی زیست محیطی وضعیت موجود در منطقه مورد مطالعه کمک گرفته شد. نتایج بهدست آمده از مطالعات ژئوشیمیایی، آماری (به کارگیری صحیح آمار چند متغیره) و محاسبه شاخصهای آلودگی، فاکتور غنیشدگی، شاخص زمینانباشتگی، ضریب آلودگی و شاخص بار آلودگی برای نمونههای رسوب، تأییدکننده غلظتهای بالای این فلزات است. نتایج بهدست آمده از آنالیز فاکتوری و آنالیز خوشهای (میزان بار فلز سنگین) بر نمونههای رسوبات منطقه مورد مطالعه با نتایج حاصل از محاسبه ضریب آلودگی برای ایستگاههای نمونهبرداری مطابقت کامل دارد.https://ijme.iranjournals.ir/article_1513_d31a492fe4604716af18cf13aba3353c.pdfفلزات سنگینفاکتور غنی¬شدگیشاخص زمین¬انباشتگیآمار چندمتغیرهسد باطلهمعدن مس سرچشمه |
spellingShingle | محمدرضا شایسته فر علی رضایی ارزیابی میزان آلودگی و توزیع فلزات سنگین در رسوبات معدن مس سرچشمه با استفاده از داده های ژئوشیمیایی و تحلیل های آماری نشریه مهندسی معدن فلزات سنگین فاکتور غنی¬شدگی شاخص زمین¬انباشتگی آمار چندمتغیره سد باطله معدن مس سرچشمه |
title | ارزیابی میزان آلودگی و توزیع فلزات سنگین در رسوبات معدن مس سرچشمه
با استفاده از داده های ژئوشیمیایی و تحلیل های آماری |
title_full | ارزیابی میزان آلودگی و توزیع فلزات سنگین در رسوبات معدن مس سرچشمه
با استفاده از داده های ژئوشیمیایی و تحلیل های آماری |
title_fullStr | ارزیابی میزان آلودگی و توزیع فلزات سنگین در رسوبات معدن مس سرچشمه
با استفاده از داده های ژئوشیمیایی و تحلیل های آماری |
title_full_unstemmed | ارزیابی میزان آلودگی و توزیع فلزات سنگین در رسوبات معدن مس سرچشمه
با استفاده از داده های ژئوشیمیایی و تحلیل های آماری |
title_short | ارزیابی میزان آلودگی و توزیع فلزات سنگین در رسوبات معدن مس سرچشمه
با استفاده از داده های ژئوشیمیایی و تحلیل های آماری |
title_sort | ارزیابی میزان آلودگی و توزیع فلزات سنگین در رسوبات معدن مس سرچشمه با استفاده از داده های ژئوشیمیایی و تحلیل های آماری |
topic | فلزات سنگین فاکتور غنی¬شدگی شاخص زمین¬انباشتگی آمار چندمتغیره سد باطله معدن مس سرچشمه |
url | https://ijme.iranjournals.ir/article_1513_d31a492fe4604716af18cf13aba3353c.pdf |
work_keys_str_mv | AT mḥmdrḍạsẖạysthfr ạrzyạbymyzạnậlwdgywtwzyʿflzạtsngyndrrswbạtmʿdnmssrcẖsẖmhbạạstfạdhạzdạdhhạyzẖỷwsẖymyạyywtḥlylhạyậmạry AT ʿlyrḍạyy ạrzyạbymyzạnậlwdgywtwzyʿflzạtsngyndrrswbạtmʿdnmssrcẖsẖmhbạạstfạdhạzdạdhhạyzẖỷwsẖymyạyywtḥlylhạyậmạry |