بهینهسازی تخصیص بار آلودگی در رودخانه کر با رویکرد تجارت مجوز تخلیه بار آلودگی
در این پژوهش بهمنظور مدیریت کیفی رودخانه کر، روشی باهدف حداقل سازی هزینههای حفظ محیط زیست و تأمین استاندارد کیفیت آب رودخانه با توجه به جنبههای اجرایی سیاستها ارائه شده است. پس از شناسایی منابع آلاینده در رودخانه کر و گروهبندی آنها، برای هر گروه تخلیهکننده سناریوهای تصفیه فاضلاب در نظر گرف...
Main Authors: | , , , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | fas |
Published: |
University of Tehran, College of Aburaihan
2024-03-01
|
Series: | مدیریت آب و آبیاری |
Subjects: | |
Online Access: | https://jwim.ut.ac.ir/article_94769_1f8b4e3e254c524ab62ca72032b31fe9.pdf |
_version_ | 1797256767710691328 |
---|---|
author | حسین منتصری محسن علمداری محمد پروین نیا رضا خلیلی |
author_facet | حسین منتصری محسن علمداری محمد پروین نیا رضا خلیلی |
author_sort | حسین منتصری |
collection | DOAJ |
description | در این پژوهش بهمنظور مدیریت کیفی رودخانه کر، روشی باهدف حداقل سازی هزینههای حفظ محیط زیست و تأمین استاندارد کیفیت آب رودخانه با توجه به جنبههای اجرایی سیاستها ارائه شده است. پس از شناسایی منابع آلاینده در رودخانه کر و گروهبندی آنها، برای هر گروه تخلیهکننده سناریوهای تصفیه فاضلاب در نظر گرفته شد و هزینه مربوط به هر سناریو محاسبه گردید. با توجه به خطاها و عدم قطعیتهای ذاتی در برآورد هزینههای تصفیه و جریمه نقض استانداردهای کیفیت آب یک روش تصادفی با ترکیب رویکردهای تصمیمگیری و روش شبیهسازی مونتکارلو برای شناسایی بهترین سناریوهای تصفیه ایجاد شد. رویکردهای تصمیمگیری مورداستفاده جهت افزایش قابلیت اجرایی برنامههای تجارت بار آلودگی و بررسی مطلوبیت تخلیهکنندگان شامل گزینش اجتماعی تصادفی (SSCR)، چانهزنی بازگشتی تصادفی (SFB) و تصمیمگیری چندمعیاره تصادفی (SMCDM) است که هر رویکرد شامل روشهای مختلفی است. درنهایت، بهمنظور کاهش هزینهها و ایجاد انگیزه در تخلیهکنندهها برای مشارکت داوطلبانه در حفاظت کیفی رودخانه، گزینه برتر توسط هر رویکرد براساس معیار هزینه، بهعنوان مجوز اولیه تخلیه بار آلودگی وارد مدل بهینهسازی، سیستم نسبت-تجارت توسعهیافته (ETRS) میگردد. نتایج حاصل از اجرای مدل پیشنهادی نشان میدهد براساس رویکرد SSCR، هزینهها به میزان 53/4 درصد و رویکرد SFB، هزینهها به میزان 73/1 درصد کاهش مییابد درحالیکه توافق نسبی بین منابع آلاینده فراهم میکند. همچنین براساس رویکرد SMCDM، هزینهها به میزان 5/24 درصد کاهش مییابد، اما ازنظر منابع آلاینده کمتر قابلقبول است، زیرا علاوه بر توزیع بهینه نارضایتی در بین ذینفعان، تلاش میشود گروههای تخلیهکننده به یک گروه تبدیل شود که حالت پویای قدرت موجود در بین گروهها در شرایط واقعی در نظر گرفته نمیشود. |
first_indexed | 2024-04-24T22:26:59Z |
format | Article |
id | doaj.art-40cdbc8af2854404bc4308e65aa46f4e |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 2251-6298 2382-9931 |
language | fas |
last_indexed | 2024-04-24T22:26:59Z |
publishDate | 2024-03-01 |
publisher | University of Tehran, College of Aburaihan |
record_format | Article |
series | مدیریت آب و آبیاری |
spelling | doaj.art-40cdbc8af2854404bc4308e65aa46f4e2024-03-19T22:32:55ZfasUniversity of Tehran, College of Aburaihanمدیریت آب و آبیاری2251-62982382-99312024-03-0114116918510.22059/jwim.2023.365797.110894769بهینهسازی تخصیص بار آلودگی در رودخانه کر با رویکرد تجارت مجوز تخلیه بار آلودگیحسین منتصری0محسن علمداری1محمد پروین نیا2رضا خلیلی3گروه مهندسی عمران گرایش منابع آب دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران.گروه مهندسی عمران گرایش منابع آب دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران.گروه مهندسی عمران گرایش منابع آب دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران.گروه مهندسی محیطزیست گرایش آب و فاضلاب دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.در این پژوهش بهمنظور مدیریت کیفی رودخانه کر، روشی باهدف حداقل سازی هزینههای حفظ محیط زیست و تأمین استاندارد کیفیت آب رودخانه با توجه به جنبههای اجرایی سیاستها ارائه شده است. پس از شناسایی منابع آلاینده در رودخانه کر و گروهبندی آنها، برای هر گروه تخلیهکننده سناریوهای تصفیه فاضلاب در نظر گرفته شد و هزینه مربوط به هر سناریو محاسبه گردید. با توجه به خطاها و عدم قطعیتهای ذاتی در برآورد هزینههای تصفیه و جریمه نقض استانداردهای کیفیت آب یک روش تصادفی با ترکیب رویکردهای تصمیمگیری و روش شبیهسازی مونتکارلو برای شناسایی بهترین سناریوهای تصفیه ایجاد شد. رویکردهای تصمیمگیری مورداستفاده جهت افزایش قابلیت اجرایی برنامههای تجارت بار آلودگی و بررسی مطلوبیت تخلیهکنندگان شامل گزینش اجتماعی تصادفی (SSCR)، چانهزنی بازگشتی تصادفی (SFB) و تصمیمگیری چندمعیاره تصادفی (SMCDM) است که هر رویکرد شامل روشهای مختلفی است. درنهایت، بهمنظور کاهش هزینهها و ایجاد انگیزه در تخلیهکنندهها برای مشارکت داوطلبانه در حفاظت کیفی رودخانه، گزینه برتر توسط هر رویکرد براساس معیار هزینه، بهعنوان مجوز اولیه تخلیه بار آلودگی وارد مدل بهینهسازی، سیستم نسبت-تجارت توسعهیافته (ETRS) میگردد. نتایج حاصل از اجرای مدل پیشنهادی نشان میدهد براساس رویکرد SSCR، هزینهها به میزان 53/4 درصد و رویکرد SFB، هزینهها به میزان 73/1 درصد کاهش مییابد درحالیکه توافق نسبی بین منابع آلاینده فراهم میکند. همچنین براساس رویکرد SMCDM، هزینهها به میزان 5/24 درصد کاهش مییابد، اما ازنظر منابع آلاینده کمتر قابلقبول است، زیرا علاوه بر توزیع بهینه نارضایتی در بین ذینفعان، تلاش میشود گروههای تخلیهکننده به یک گروه تبدیل شود که حالت پویای قدرت موجود در بین گروهها در شرایط واقعی در نظر گرفته نمیشود.https://jwim.ut.ac.ir/article_94769_1f8b4e3e254c524ab62ca72032b31fe9.pdfتخصیص بار آلودگیرویکردهای تصمیمگیریسیستم نسبت-تجارت توسعهیافتهعدم قطعیت |
spellingShingle | حسین منتصری محسن علمداری محمد پروین نیا رضا خلیلی بهینهسازی تخصیص بار آلودگی در رودخانه کر با رویکرد تجارت مجوز تخلیه بار آلودگی مدیریت آب و آبیاری تخصیص بار آلودگی رویکردهای تصمیمگیری سیستم نسبت-تجارت توسعهیافته عدم قطعیت |
title | بهینهسازی تخصیص بار آلودگی در رودخانه کر با رویکرد تجارت مجوز تخلیه بار آلودگی |
title_full | بهینهسازی تخصیص بار آلودگی در رودخانه کر با رویکرد تجارت مجوز تخلیه بار آلودگی |
title_fullStr | بهینهسازی تخصیص بار آلودگی در رودخانه کر با رویکرد تجارت مجوز تخلیه بار آلودگی |
title_full_unstemmed | بهینهسازی تخصیص بار آلودگی در رودخانه کر با رویکرد تجارت مجوز تخلیه بار آلودگی |
title_short | بهینهسازی تخصیص بار آلودگی در رودخانه کر با رویکرد تجارت مجوز تخلیه بار آلودگی |
title_sort | بهینهسازی تخصیص بار آلودگی در رودخانه کر با رویکرد تجارت مجوز تخلیه بار آلودگی |
topic | تخصیص بار آلودگی رویکردهای تصمیمگیری سیستم نسبت-تجارت توسعهیافته عدم قطعیت |
url | https://jwim.ut.ac.ir/article_94769_1f8b4e3e254c524ab62ca72032b31fe9.pdf |
work_keys_str_mv | AT ḥsynmntṣry bhynhsạzytkẖṣyṣbạrậlwdgydrrwdkẖạnhḵrbạrwyḵrdtjạrtmjwztkẖlyhbạrậlwdgy AT mḥsnʿlmdạry bhynhsạzytkẖṣyṣbạrậlwdgydrrwdkẖạnhḵrbạrwyḵrdtjạrtmjwztkẖlyhbạrậlwdgy AT mḥmdprwynnyạ bhynhsạzytkẖṣyṣbạrậlwdgydrrwdkẖạnhḵrbạrwyḵrdtjạrtmjwztkẖlyhbạrậlwdgy AT rḍạkẖlyly bhynhsạzytkẖṣyṣbạrậlwdgydrrwdkẖạnhḵrbạrwyḵrdtjạrtmjwztkẖlyhbạrậlwdgy |