نقش مایه زن بر روی مُهرهای ایران

پژوهش حاضر به مطالع? نقش‌مای? زن بر روی مُهرهای ایران دور? پیش از اسلام می‌پردازد. استفاده از مُهر در ایران از قدیمی‌ترین زمان بسیار معمول بوده است و نمونه‌های بسیاری از این نوع اشیاء را می‌توان در نقاط مختلف ایران یافت. استفاده از نقش‌مایه زن را نمی‌توان یک روش متداول در تزئین مُهرها محسوب نمود؛ ا...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: نصرت الملوک مصباح اردکانی, ابوالقاسم دادور
Format: Article
Language:fas
Published: Center for women's and family Studies ,University of Tehran 2009-02-01
Series:زن در توسعه و سیاست
Subjects:
Online Access:https://jwdp.ut.ac.ir/article_27699_93499bd6b043ddfa5f5d4090daaedc75.pdf
_version_ 1827395068668936192
author نصرت الملوک مصباح اردکانی
ابوالقاسم دادور
author_facet نصرت الملوک مصباح اردکانی
ابوالقاسم دادور
author_sort نصرت الملوک مصباح اردکانی
collection DOAJ
description پژوهش حاضر به مطالع? نقش‌مای? زن بر روی مُهرهای ایران دور? پیش از اسلام می‌پردازد. استفاده از مُهر در ایران از قدیمی‌ترین زمان بسیار معمول بوده است و نمونه‌های بسیاری از این نوع اشیاء را می‌توان در نقاط مختلف ایران یافت. استفاده از نقش‌مایه زن را نمی‌توان یک روش متداول در تزئین مُهرها محسوب نمود؛ اگر چه نمونه‌هایی متعدد از مُهرهای تزیین شده با نقش زن یافت شده‌اند. این مقاله به بررسی و طبقه‌بندی این‌گونه از مُهرها می‌پردازد. علاوه بر بررسی نقوش، مقایسه و تحلیل این تصاویر با متون مکتوب و نیز باورهای رایج در مورد زنان ایران باستان صورت می‌گیرد. به‌نظر می‌رسد در دوره عیلامی و پرتو عیلامی زنان نقش بسیار مهمی در فعالیت‌های روزمره ایفا می‌نموده‌اند و از جایگاه اجتماعی مهمی در جامعه برخوردار بوده‌اند. در دور? هخامنشی زنان از حقوق اجتماعی مشخصی بهره‌مند بودند اما بر روی مُهرها تصویر آنان در قالب الهگان مقدس است که به شکل شخص ملکه نمایان می‌شود. در دوره ساسانی آمیزه‌ای از گرایش‌های دو دوره گذشته نسبت به هویت اجتماعی زن در تصاویر نمایان می‌شود. بر روی مهرهای ساسانی ملکه نه تنها به‌عنوان نمادی از آناهیتا بلکه به‌عنوان شخصیتی محوری در پادشاهی ساسانی ظاهر شده، تنها یا در کنار پادشاه نشان داده می‌شود.
first_indexed 2024-03-08T18:26:38Z
format Article
id doaj.art-41d94253ce3a43ed99f7f24f2ccb51a1
institution Directory Open Access Journal
issn 2538-3124
2538-3132
language fas
last_indexed 2024-03-08T18:26:38Z
publishDate 2009-02-01
publisher Center for women's and family Studies ,University of Tehran
record_format Article
series زن در توسعه و سیاست
spelling doaj.art-41d94253ce3a43ed99f7f24f2ccb51a12023-12-30T11:30:14ZfasCenter for women's and family Studies ,University of Tehranزن در توسعه و سیاست2538-31242538-31322009-02-016427699نقش مایه زن بر روی مُهرهای ایراننصرت الملوک مصباح اردکانی0ابوالقاسم دادور1دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشگاه تربیت مدرسدانشیار دانشکد? هنر دانشگاه الزهراءپژوهش حاضر به مطالع? نقش‌مای? زن بر روی مُهرهای ایران دور? پیش از اسلام می‌پردازد. استفاده از مُهر در ایران از قدیمی‌ترین زمان بسیار معمول بوده است و نمونه‌های بسیاری از این نوع اشیاء را می‌توان در نقاط مختلف ایران یافت. استفاده از نقش‌مایه زن را نمی‌توان یک روش متداول در تزئین مُهرها محسوب نمود؛ اگر چه نمونه‌هایی متعدد از مُهرهای تزیین شده با نقش زن یافت شده‌اند. این مقاله به بررسی و طبقه‌بندی این‌گونه از مُهرها می‌پردازد. علاوه بر بررسی نقوش، مقایسه و تحلیل این تصاویر با متون مکتوب و نیز باورهای رایج در مورد زنان ایران باستان صورت می‌گیرد. به‌نظر می‌رسد در دوره عیلامی و پرتو عیلامی زنان نقش بسیار مهمی در فعالیت‌های روزمره ایفا می‌نموده‌اند و از جایگاه اجتماعی مهمی در جامعه برخوردار بوده‌اند. در دور? هخامنشی زنان از حقوق اجتماعی مشخصی بهره‌مند بودند اما بر روی مُهرها تصویر آنان در قالب الهگان مقدس است که به شکل شخص ملکه نمایان می‌شود. در دوره ساسانی آمیزه‌ای از گرایش‌های دو دوره گذشته نسبت به هویت اجتماعی زن در تصاویر نمایان می‌شود. بر روی مهرهای ساسانی ملکه نه تنها به‌عنوان نمادی از آناهیتا بلکه به‌عنوان شخصیتی محوری در پادشاهی ساسانی ظاهر شده، تنها یا در کنار پادشاه نشان داده می‌شود.https://jwdp.ut.ac.ir/article_27699_93499bd6b043ddfa5f5d4090daaedc75.pdfمُهرزنپیش خطیعیلامیهخامنشیساسانی
spellingShingle نصرت الملوک مصباح اردکانی
ابوالقاسم دادور
نقش مایه زن بر روی مُهرهای ایران
زن در توسعه و سیاست
مُهر
زن
پیش خطی
عیلامی
هخامنشی
ساسانی
title نقش مایه زن بر روی مُهرهای ایران
title_full نقش مایه زن بر روی مُهرهای ایران
title_fullStr نقش مایه زن بر روی مُهرهای ایران
title_full_unstemmed نقش مایه زن بر روی مُهرهای ایران
title_short نقش مایه زن بر روی مُهرهای ایران
title_sort نقش مایه زن بر روی مُهرهای ایران
topic مُهر
زن
پیش خطی
عیلامی
هخامنشی
ساسانی
url https://jwdp.ut.ac.ir/article_27699_93499bd6b043ddfa5f5d4090daaedc75.pdf
work_keys_str_mv AT nṣrtạlmlwḵmṣbạḥạrdḵạny nqsẖmạyhznbrrwymuhrhạyạyrạn
AT ạbwạlqạsmdạdwr nqsẖmạyhznbrrwymuhrhạyạyrạn