Kafkasya’da Ruslaştırma Siyaseti (XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başları)
XIX. yüzyılda sınırlarını Kafkasya ve Türkistan’a uzatan Rusya İmparatorluğu, Slav kökenli olmayan nüfusunu da arttırmış oldu. Bu yapıyı bir arada tutmanın yollarını arayan Rusya, din ve dil alanlarındaki farklılıkları XIX. yüzyılın sonlarına doğru kaldırmayı amaçladı. Artan Rus milliyetçiliğinin ve...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi
2017-11-01
|
| Series: | Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/pub/vakanuvis/issue/32134/356293?publisher=vakanuvis |
| _version_ | 1797909754058637312 |
|---|---|
| author | Mustafa Tanrıverdi |
| author_facet | Mustafa Tanrıverdi |
| author_sort | Mustafa Tanrıverdi |
| collection | DOAJ |
| description | XIX. yüzyılda sınırlarını Kafkasya ve Türkistan’a uzatan Rusya
İmparatorluğu, Slav kökenli olmayan nüfusunu da arttırmış oldu. Bu yapıyı bir
arada tutmanın yollarını arayan Rusya, din ve dil alanlarındaki farklılıkları
XIX. yüzyılın sonlarına doğru kaldırmayı amaçladı. Artan Rus milliyetçiliğinin
ve siyasi gelişmelerin ortaya çıkardığı bu tutum, Rusça literatürde “Rusifikatsiya” yani “Ruslaştırma” olarak adlandırılmaktadır.
Bu politika bağlamındaki uygulamalar, bazı Rus bürokratlara göre uygar bir
toplum yaratmayı amaçlıyordu. Bazılarına göre ise, Ruslaştırma değil Ruslaşma
olarak gerçekleşen eylemler de vardı. Ruslaşma, kendisini iktidar ve gücün
yanında göstermek isteyenlerin tercihi olarak ortaya çıkıyordu. Bu gruplar, devletin
kimliğine ve ideolojisine bağlılık gösteriyor ve kendisini bir süre sonra Rus
olarak tanımlıyordu.
Ruslaştırma siyaseti, Kırım Savaşı sonrası yükselen Rus milliyetçiliğinin
yansıması olarak kendini göstermeye başladı. II. Aleksandr’ın 1881’de suikasta
kurban gitmesinin ardından, Rusya sınırları içerisindeki farklı kimlikler
düşman olarak algılanmaya başlandı. Kafkasya gibi çok uluslu yapıya sahip
bölgede, sorunlar ve devletin tepkileri önemli gelişmelere yol açtı.
Ruslaştırma politikasının din ve eğitim alanındaki yansımaları, Rus
olmayanların isyana varan eylemleriyle sonuçlandı. Rusya, 1905 İhtilalinin ardından
Ruslaştırma siyasetinden bir süreliğine geri adım atmak durumunda kaldı.
Bu çalışmada, Ruslaştırma
siyasetinin ne gibi sonuçlar doğurduğu üzerinde durularak, Kafkasya’daki
milliyetçilik ve bağımsızlık hareketleri üzerindeki etkileri incelendi. Bütün
bu gelişmeler Rusça arşiv kaynakları ve literatür yardımıyla değerlendirilmeye
çalışıldı. |
| first_indexed | 2024-04-10T11:13:35Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-428c46a38b8348ed96a3cdb0bc247855 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2149-9535 2636-7777 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-10T11:13:35Z |
| publishDate | 2017-11-01 |
| publisher | Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi |
| record_format | Article |
| series | Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi |
| spelling | doaj.art-428c46a38b8348ed96a3cdb0bc2478552023-02-15T16:18:58ZengVakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları DergisiVakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi2149-95352636-77772017-11-01253855710.24186/vakanuvis.356293552Kafkasya’da Ruslaştırma Siyaseti (XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başları)Mustafa TanrıverdiXIX. yüzyılda sınırlarını Kafkasya ve Türkistan’a uzatan Rusya İmparatorluğu, Slav kökenli olmayan nüfusunu da arttırmış oldu. Bu yapıyı bir arada tutmanın yollarını arayan Rusya, din ve dil alanlarındaki farklılıkları XIX. yüzyılın sonlarına doğru kaldırmayı amaçladı. Artan Rus milliyetçiliğinin ve siyasi gelişmelerin ortaya çıkardığı bu tutum, Rusça literatürde “Rusifikatsiya” yani “Ruslaştırma” olarak adlandırılmaktadır. Bu politika bağlamındaki uygulamalar, bazı Rus bürokratlara göre uygar bir toplum yaratmayı amaçlıyordu. Bazılarına göre ise, Ruslaştırma değil Ruslaşma olarak gerçekleşen eylemler de vardı. Ruslaşma, kendisini iktidar ve gücün yanında göstermek isteyenlerin tercihi olarak ortaya çıkıyordu. Bu gruplar, devletin kimliğine ve ideolojisine bağlılık gösteriyor ve kendisini bir süre sonra Rus olarak tanımlıyordu. Ruslaştırma siyaseti, Kırım Savaşı sonrası yükselen Rus milliyetçiliğinin yansıması olarak kendini göstermeye başladı. II. Aleksandr’ın 1881’de suikasta kurban gitmesinin ardından, Rusya sınırları içerisindeki farklı kimlikler düşman olarak algılanmaya başlandı. Kafkasya gibi çok uluslu yapıya sahip bölgede, sorunlar ve devletin tepkileri önemli gelişmelere yol açtı. Ruslaştırma politikasının din ve eğitim alanındaki yansımaları, Rus olmayanların isyana varan eylemleriyle sonuçlandı. Rusya, 1905 İhtilalinin ardından Ruslaştırma siyasetinden bir süreliğine geri adım atmak durumunda kaldı. Bu çalışmada, Ruslaştırma siyasetinin ne gibi sonuçlar doğurduğu üzerinde durularak, Kafkasya’daki milliyetçilik ve bağımsızlık hareketleri üzerindeki etkileri incelendi. Bütün bu gelişmeler Rusça arşiv kaynakları ve literatür yardımıyla değerlendirilmeye çalışıldı.https://dergipark.org.tr/tr/pub/vakanuvis/issue/32134/356293?publisher=vakanuvisruslaştırmakafkasyarusyarusermenirussificationcaucasusrussiarussianarmenian |
| spellingShingle | Mustafa Tanrıverdi Kafkasya’da Ruslaştırma Siyaseti (XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başları) Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi ruslaştırma kafkasya rusya rus ermeni russification caucasus russia russian armenian |
| title | Kafkasya’da Ruslaştırma Siyaseti (XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başları) |
| title_full | Kafkasya’da Ruslaştırma Siyaseti (XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başları) |
| title_fullStr | Kafkasya’da Ruslaştırma Siyaseti (XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başları) |
| title_full_unstemmed | Kafkasya’da Ruslaştırma Siyaseti (XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başları) |
| title_short | Kafkasya’da Ruslaştırma Siyaseti (XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başları) |
| title_sort | kafkasya da ruslastirma siyaseti xix yuzyil ve xx yuzyil baslari |
| topic | ruslaştırma kafkasya rusya rus ermeni russification caucasus russia russian armenian |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/pub/vakanuvis/issue/32134/356293?publisher=vakanuvis |
| work_keys_str_mv | AT mustafatanrıverdi kafkasyadaruslastırmasiyasetixixyuzyılvexxyuzyılbasları |