Ömer Seyfettin'in “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” Hikâyelerini Modernizm Çerçevesinde Okumak

Bir eserin yazıldığı anlayışı çözümleyebilmek eserin amacını, mesajını, söylemini anlamak açısından önemlidir. Eserin zemininde bulunan anlayış çerçevesinde gerçekleştirilen okuma, analiz edilecek metne ışık tutar. Ömer Seyfettin, hikâyelerinin incelendiği birçok araştırmada millî-manevi değerlerin...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Arzu Atasoy, Mehmet Temizkan
Format: Article
Language:Turkish
Published: Selçuk University 2020-06-01
Series:Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
Subjects:
Online Access:http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/article/view/1117/869
_version_ 1797905598336991232
author Arzu Atasoy
Mehmet Temizkan
author_facet Arzu Atasoy
Mehmet Temizkan
author_sort Arzu Atasoy
collection DOAJ
description Bir eserin yazıldığı anlayışı çözümleyebilmek eserin amacını, mesajını, söylemini anlamak açısından önemlidir. Eserin zemininde bulunan anlayış çerçevesinde gerçekleştirilen okuma, analiz edilecek metne ışık tutar. Ömer Seyfettin, hikâyelerinin incelendiği birçok araştırmada millî-manevi değerlerin inşasına katkı sunan bir yazar olarak konumlandırılmıştır. Bunda kuşkusuz yazarın Türkçülüğün öncülerinden olmasının, millî edebiyat hareketinin odağında bulunmasının, yeni lisanın ilkelerini belirleyip bu ilkeler doğrultusunda eserler kaleme almasının, benimsediği öğretileri hikâyelerinde işlemesinin etkisi vardır. Oysa yazarın pek çok hikâyesine yakından bakıldığında bu hikâyelerin farklı anlayış ve arka planla yazılmış oldukları görülür. Bu çalışmanın amacı, Ömer Seyfettin’in milliyetçi-muhafazakâr bakış açısının ötesinde farklı bakış ve arka planla yazılmış hikâyelerinin de olduğunu ortaya koyarak yazarın eserlerinin farklı okumalarla incelenmesine zemin hazırlamaktır. Bu amaçla çalışmada yazarın birbirinin devamı niteliğinde olan “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” isimli iki hikâyesinde modernizmin izleri sürülmeye çalışılmış, elde edilen bulgular modernizm akımının temel ögeleri referans alınarak oluşturulan başlıklar altında değerlendirilmiştir. Yazarın incelenen hikâyelerinde modernizme temel teşkil edebilecek ögeler yabancılaşma, iletişimsizlik, sisyphos saçma (uyumsuz) kompleksi, anomi, pasif isyan, kahramanın silikleşmesi, arketip ve anne arketipi, freudyen unsurlar ve psikanalizm (bilinçaltı ve rüya, üstben/toplumsal uyumsuzluk, ben/toplumsal uyum, cinsellik) başlıkları altında incelenmiştir. İnceleme sonucunda “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” isimli hikâyeler, zengin veriler sunmaları açısından modernist unsurlarla kaleme alınmış hikâyeler olarak kabul edilmiştir.
first_indexed 2024-04-10T10:08:54Z
format Article
id doaj.art-42acbdea792640e79fdfaab273d170f2
institution Directory Open Access Journal
issn 2458-908X
2458-908X
language Turkish
last_indexed 2024-04-10T10:08:54Z
publishDate 2020-06-01
publisher Selçuk University
record_format Article
series Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
spelling doaj.art-42acbdea792640e79fdfaab273d170f22023-02-15T16:22:21ZturSelçuk UniversitySelçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi2458-908X2458-908X2020-06-0143118https://doi.org/10.21497/sefad.755468Ömer Seyfettin'in “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” Hikâyelerini Modernizm Çerçevesinde OkumakArzu AtasoyMehmet TemizkanBir eserin yazıldığı anlayışı çözümleyebilmek eserin amacını, mesajını, söylemini anlamak açısından önemlidir. Eserin zemininde bulunan anlayış çerçevesinde gerçekleştirilen okuma, analiz edilecek metne ışık tutar. Ömer Seyfettin, hikâyelerinin incelendiği birçok araştırmada millî-manevi değerlerin inşasına katkı sunan bir yazar olarak konumlandırılmıştır. Bunda kuşkusuz yazarın Türkçülüğün öncülerinden olmasının, millî edebiyat hareketinin odağında bulunmasının, yeni lisanın ilkelerini belirleyip bu ilkeler doğrultusunda eserler kaleme almasının, benimsediği öğretileri hikâyelerinde işlemesinin etkisi vardır. Oysa yazarın pek çok hikâyesine yakından bakıldığında bu hikâyelerin farklı anlayış ve arka planla yazılmış oldukları görülür. Bu çalışmanın amacı, Ömer Seyfettin’in milliyetçi-muhafazakâr bakış açısının ötesinde farklı bakış ve arka planla yazılmış hikâyelerinin de olduğunu ortaya koyarak yazarın eserlerinin farklı okumalarla incelenmesine zemin hazırlamaktır. Bu amaçla çalışmada yazarın birbirinin devamı niteliğinde olan “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” isimli iki hikâyesinde modernizmin izleri sürülmeye çalışılmış, elde edilen bulgular modernizm akımının temel ögeleri referans alınarak oluşturulan başlıklar altında değerlendirilmiştir. Yazarın incelenen hikâyelerinde modernizme temel teşkil edebilecek ögeler yabancılaşma, iletişimsizlik, sisyphos saçma (uyumsuz) kompleksi, anomi, pasif isyan, kahramanın silikleşmesi, arketip ve anne arketipi, freudyen unsurlar ve psikanalizm (bilinçaltı ve rüya, üstben/toplumsal uyumsuzluk, ben/toplumsal uyum, cinsellik) başlıkları altında incelenmiştir. İnceleme sonucunda “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” isimli hikâyeler, zengin veriler sunmaları açısından modernist unsurlarla kaleme alınmış hikâyeler olarak kabul edilmiştir.http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/article/view/1117/869ömer seyfettinhikâyemodernizmsigmund freudpsikanalitik kuram
spellingShingle Arzu Atasoy
Mehmet Temizkan
Ömer Seyfettin'in “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” Hikâyelerini Modernizm Çerçevesinde Okumak
Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
ömer seyfettin
hikâye
modernizm
sigmund freud
psikanalitik kuram
title Ömer Seyfettin'in “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” Hikâyelerini Modernizm Çerçevesinde Okumak
title_full Ömer Seyfettin'in “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” Hikâyelerini Modernizm Çerçevesinde Okumak
title_fullStr Ömer Seyfettin'in “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” Hikâyelerini Modernizm Çerçevesinde Okumak
title_full_unstemmed Ömer Seyfettin'in “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” Hikâyelerini Modernizm Çerçevesinde Okumak
title_short Ömer Seyfettin'in “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” Hikâyelerini Modernizm Çerçevesinde Okumak
title_sort omer seyfettin in horoz ve dunyanin nizami hikayelerini modernizm cercevesinde okumak
topic ömer seyfettin
hikâye
modernizm
sigmund freud
psikanalitik kuram
url http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/article/view/1117/869
work_keys_str_mv AT arzuatasoy omerseyfettininhorozvedunyanınnizamıhikayelerinimodernizmcercevesindeokumak
AT mehmettemizkan omerseyfettininhorozvedunyanınnizamıhikayelerinimodernizmcercevesindeokumak