Ömer Seyfettin'in “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” Hikâyelerini Modernizm Çerçevesinde Okumak
Bir eserin yazıldığı anlayışı çözümleyebilmek eserin amacını, mesajını, söylemini anlamak açısından önemlidir. Eserin zemininde bulunan anlayış çerçevesinde gerçekleştirilen okuma, analiz edilecek metne ışık tutar. Ömer Seyfettin, hikâyelerinin incelendiği birçok araştırmada millî-manevi değerlerin...
Main Authors: | , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | Turkish |
Published: |
Selçuk University
2020-06-01
|
Series: | Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi |
Subjects: | |
Online Access: | http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/article/view/1117/869 |
_version_ | 1797905598336991232 |
---|---|
author | Arzu Atasoy Mehmet Temizkan |
author_facet | Arzu Atasoy Mehmet Temizkan |
author_sort | Arzu Atasoy |
collection | DOAJ |
description | Bir eserin yazıldığı anlayışı çözümleyebilmek eserin amacını, mesajını, söylemini anlamak açısından önemlidir. Eserin zemininde bulunan anlayış çerçevesinde gerçekleştirilen okuma, analiz edilecek metne ışık tutar. Ömer Seyfettin, hikâyelerinin incelendiği birçok araştırmada millî-manevi değerlerin inşasına katkı sunan bir yazar olarak konumlandırılmıştır. Bunda kuşkusuz yazarın Türkçülüğün öncülerinden olmasının, millî edebiyat hareketinin odağında bulunmasının, yeni lisanın ilkelerini belirleyip bu ilkeler doğrultusunda eserler kaleme almasının, benimsediği öğretileri hikâyelerinde işlemesinin etkisi vardır. Oysa yazarın pek çok hikâyesine yakından bakıldığında bu hikâyelerin farklı anlayış ve arka planla yazılmış oldukları görülür. Bu çalışmanın amacı, Ömer Seyfettin’in milliyetçi-muhafazakâr bakış açısının ötesinde farklı bakış ve arka planla yazılmış hikâyelerinin de olduğunu ortaya koyarak yazarın eserlerinin farklı okumalarla incelenmesine zemin hazırlamaktır. Bu amaçla çalışmada yazarın birbirinin devamı niteliğinde olan “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” isimli iki hikâyesinde modernizmin izleri sürülmeye çalışılmış, elde edilen bulgular modernizm akımının temel ögeleri referans alınarak oluşturulan başlıklar altında değerlendirilmiştir. Yazarın incelenen hikâyelerinde modernizme temel teşkil edebilecek ögeler yabancılaşma, iletişimsizlik, sisyphos saçma (uyumsuz) kompleksi, anomi, pasif isyan, kahramanın silikleşmesi, arketip ve anne arketipi, freudyen unsurlar ve psikanalizm (bilinçaltı ve rüya, üstben/toplumsal uyumsuzluk, ben/toplumsal uyum, cinsellik) başlıkları altında incelenmiştir. İnceleme sonucunda “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” isimli hikâyeler, zengin veriler sunmaları açısından modernist unsurlarla kaleme alınmış hikâyeler olarak kabul edilmiştir. |
first_indexed | 2024-04-10T10:08:54Z |
format | Article |
id | doaj.art-42acbdea792640e79fdfaab273d170f2 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 2458-908X 2458-908X |
language | Turkish |
last_indexed | 2024-04-10T10:08:54Z |
publishDate | 2020-06-01 |
publisher | Selçuk University |
record_format | Article |
series | Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi |
spelling | doaj.art-42acbdea792640e79fdfaab273d170f22023-02-15T16:22:21ZturSelçuk UniversitySelçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi2458-908X2458-908X2020-06-0143118https://doi.org/10.21497/sefad.755468Ömer Seyfettin'in “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” Hikâyelerini Modernizm Çerçevesinde OkumakArzu AtasoyMehmet TemizkanBir eserin yazıldığı anlayışı çözümleyebilmek eserin amacını, mesajını, söylemini anlamak açısından önemlidir. Eserin zemininde bulunan anlayış çerçevesinde gerçekleştirilen okuma, analiz edilecek metne ışık tutar. Ömer Seyfettin, hikâyelerinin incelendiği birçok araştırmada millî-manevi değerlerin inşasına katkı sunan bir yazar olarak konumlandırılmıştır. Bunda kuşkusuz yazarın Türkçülüğün öncülerinden olmasının, millî edebiyat hareketinin odağında bulunmasının, yeni lisanın ilkelerini belirleyip bu ilkeler doğrultusunda eserler kaleme almasının, benimsediği öğretileri hikâyelerinde işlemesinin etkisi vardır. Oysa yazarın pek çok hikâyesine yakından bakıldığında bu hikâyelerin farklı anlayış ve arka planla yazılmış oldukları görülür. Bu çalışmanın amacı, Ömer Seyfettin’in milliyetçi-muhafazakâr bakış açısının ötesinde farklı bakış ve arka planla yazılmış hikâyelerinin de olduğunu ortaya koyarak yazarın eserlerinin farklı okumalarla incelenmesine zemin hazırlamaktır. Bu amaçla çalışmada yazarın birbirinin devamı niteliğinde olan “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” isimli iki hikâyesinde modernizmin izleri sürülmeye çalışılmış, elde edilen bulgular modernizm akımının temel ögeleri referans alınarak oluşturulan başlıklar altında değerlendirilmiştir. Yazarın incelenen hikâyelerinde modernizme temel teşkil edebilecek ögeler yabancılaşma, iletişimsizlik, sisyphos saçma (uyumsuz) kompleksi, anomi, pasif isyan, kahramanın silikleşmesi, arketip ve anne arketipi, freudyen unsurlar ve psikanalizm (bilinçaltı ve rüya, üstben/toplumsal uyumsuzluk, ben/toplumsal uyum, cinsellik) başlıkları altında incelenmiştir. İnceleme sonucunda “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” isimli hikâyeler, zengin veriler sunmaları açısından modernist unsurlarla kaleme alınmış hikâyeler olarak kabul edilmiştir.http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/article/view/1117/869ömer seyfettinhikâyemodernizmsigmund freudpsikanalitik kuram |
spellingShingle | Arzu Atasoy Mehmet Temizkan Ömer Seyfettin'in “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” Hikâyelerini Modernizm Çerçevesinde Okumak Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi ömer seyfettin hikâye modernizm sigmund freud psikanalitik kuram |
title | Ömer Seyfettin'in “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” Hikâyelerini Modernizm Çerçevesinde Okumak |
title_full | Ömer Seyfettin'in “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” Hikâyelerini Modernizm Çerçevesinde Okumak |
title_fullStr | Ömer Seyfettin'in “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” Hikâyelerini Modernizm Çerçevesinde Okumak |
title_full_unstemmed | Ömer Seyfettin'in “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” Hikâyelerini Modernizm Çerçevesinde Okumak |
title_short | Ömer Seyfettin'in “Horoz” ve “Dünyanın Nizamı” Hikâyelerini Modernizm Çerçevesinde Okumak |
title_sort | omer seyfettin in horoz ve dunyanin nizami hikayelerini modernizm cercevesinde okumak |
topic | ömer seyfettin hikâye modernizm sigmund freud psikanalitik kuram |
url | http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/article/view/1117/869 |
work_keys_str_mv | AT arzuatasoy omerseyfettininhorozvedunyanınnizamıhikayelerinimodernizmcercevesindeokumak AT mehmettemizkan omerseyfettininhorozvedunyanınnizamıhikayelerinimodernizmcercevesindeokumak |