Rewolucja październikowa w Polsce: Historia antykomunistycznego wyparcia
Podstawowa teza niniejszego artykułu jest następująca: rewolucja październikowa miała istotny wpływ zarówno na odzyskanie przez Polskę niepodległości, jak i na kształt polskich walk klasowych. Jednak historia tego wpływu jest całkowicie wypierana albo nawet jawnie negowana we współczesnym hegemonicz...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Adam Mickiewicz University
2019-05-01
|
| Series: | Praktyka Teoretyczna |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt/article/view/18924 |
| _version_ | 1818676594610274304 |
|---|---|
| author | Bartosz Wójcik |
| author_facet | Bartosz Wójcik |
| author_sort | Bartosz Wójcik |
| collection | DOAJ |
| description | Podstawowa teza niniejszego artykułu jest następująca: rewolucja październikowa miała istotny wpływ zarówno na odzyskanie przez Polskę niepodległości, jak i na kształt polskich walk klasowych. Jednak historia tego wpływu jest całkowicie wypierana albo nawet jawnie negowana we współczesnym hegemonicznym prawicowym dyskursie historycznym w Polsce. Setna rocznica rewolucji wywołała publicystyczną dyskusję, w ramach której wydarzenia te były przedstawiane jako „demoniczne źródło dwudziestowiecznego totalitaryzmu”, zapoznając tym samym entuzjazm, jaki rewolucja wywołała wśród Polaków (zarówno jej uczestników, jak i pełnych nadziei obserwatorów). Nacjonalistyczna historiografia, idealizująca Polaków za wszelką cenę, stara się usilnie wymazać polskie zaangażowanie w „Czerwony Październik” albo zredukować je do rangi nieistotnego epizodu. W związku z tym tekst stanowi analizę dominującej narracji na temat rewolucji bolszewickiej w Polsce na przykładzie popularnonaukowej publikacji Mateusza Staronia Zdrajcy: Polacy u boku Lenina. Stawką tej analizy jest z jednej strony zbadanie strategii i sposobów antykomunistycznego „przepisywania” historii, podporządkowanej doraźnym celom ideologicznym, z drugiej zaś przedstawienie alternatywnej – wobec obowiązujących antykomunistycznych klisz – narracji dotyczącej rewolucji październikowej w polskim kontekście, opierającej się na trzech zagadnieniach:
1. Polskiego uczestnictwa w październikowych wydarzeniach;
2. Wpływu rewolucji na odzyskanie niepodległości przez Polskę;
3. Polskich rad robotniczych jako bezpośredniej odpowiedzi na rewolucję rosyjską.
Cel niniejszego artykułu nie ogranicza się – w związku z powyższym – do przedstawienia alternatywy dla dominującego dyskursu, wykonania kolejnego ćwiczenia w zakresie politycznej i historycznej wyobraźni czy wyciągnięcia na światło dzienne wypartych aspektów polskiej historii. Idzie tu raczej o ukazanie logiki i struktury samej antykomunistycznej narracji. |
| first_indexed | 2024-12-17T08:45:58Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-4322f6bf6c3c4f059e161cca6cc6be90 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2081-8130 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-12-17T08:45:58Z |
| publishDate | 2019-05-01 |
| publisher | Adam Mickiewicz University |
| record_format | Article |
| series | Praktyka Teoretyczna |
| spelling | doaj.art-4322f6bf6c3c4f059e161cca6cc6be902022-12-21T21:56:11ZengAdam Mickiewicz UniversityPraktyka Teoretyczna2081-81302019-05-0131110.14746/prt.2019.1.3Rewolucja październikowa w Polsce: Historia antykomunistycznego wyparciaBartosz Wójcik0Instytut Nauk Politycznych PAN ul. Polna 18/20 00-625 WarszawaPodstawowa teza niniejszego artykułu jest następująca: rewolucja październikowa miała istotny wpływ zarówno na odzyskanie przez Polskę niepodległości, jak i na kształt polskich walk klasowych. Jednak historia tego wpływu jest całkowicie wypierana albo nawet jawnie negowana we współczesnym hegemonicznym prawicowym dyskursie historycznym w Polsce. Setna rocznica rewolucji wywołała publicystyczną dyskusję, w ramach której wydarzenia te były przedstawiane jako „demoniczne źródło dwudziestowiecznego totalitaryzmu”, zapoznając tym samym entuzjazm, jaki rewolucja wywołała wśród Polaków (zarówno jej uczestników, jak i pełnych nadziei obserwatorów). Nacjonalistyczna historiografia, idealizująca Polaków za wszelką cenę, stara się usilnie wymazać polskie zaangażowanie w „Czerwony Październik” albo zredukować je do rangi nieistotnego epizodu. W związku z tym tekst stanowi analizę dominującej narracji na temat rewolucji bolszewickiej w Polsce na przykładzie popularnonaukowej publikacji Mateusza Staronia Zdrajcy: Polacy u boku Lenina. Stawką tej analizy jest z jednej strony zbadanie strategii i sposobów antykomunistycznego „przepisywania” historii, podporządkowanej doraźnym celom ideologicznym, z drugiej zaś przedstawienie alternatywnej – wobec obowiązujących antykomunistycznych klisz – narracji dotyczącej rewolucji październikowej w polskim kontekście, opierającej się na trzech zagadnieniach: 1. Polskiego uczestnictwa w październikowych wydarzeniach; 2. Wpływu rewolucji na odzyskanie niepodległości przez Polskę; 3. Polskich rad robotniczych jako bezpośredniej odpowiedzi na rewolucję rosyjską. Cel niniejszego artykułu nie ogranicza się – w związku z powyższym – do przedstawienia alternatywy dla dominującego dyskursu, wykonania kolejnego ćwiczenia w zakresie politycznej i historycznej wyobraźni czy wyciągnięcia na światło dzienne wypartych aspektów polskiej historii. Idzie tu raczej o ukazanie logiki i struktury samej antykomunistycznej narracji.https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt/article/view/18924rewolucja rosyjskapolska niepodległośćantykomunizmdyskurs historycznyideologia prawicowarady robotnicze |
| spellingShingle | Bartosz Wójcik Rewolucja październikowa w Polsce: Historia antykomunistycznego wyparcia Praktyka Teoretyczna rewolucja rosyjska polska niepodległość antykomunizm dyskurs historyczny ideologia prawicowa rady robotnicze |
| title | Rewolucja październikowa w Polsce: Historia antykomunistycznego wyparcia |
| title_full | Rewolucja październikowa w Polsce: Historia antykomunistycznego wyparcia |
| title_fullStr | Rewolucja październikowa w Polsce: Historia antykomunistycznego wyparcia |
| title_full_unstemmed | Rewolucja październikowa w Polsce: Historia antykomunistycznego wyparcia |
| title_short | Rewolucja październikowa w Polsce: Historia antykomunistycznego wyparcia |
| title_sort | rewolucja pazdziernikowa w polsce historia antykomunistycznego wyparcia |
| topic | rewolucja rosyjska polska niepodległość antykomunizm dyskurs historyczny ideologia prawicowa rady robotnicze |
| url | https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt/article/view/18924 |
| work_keys_str_mv | AT bartoszwojcik rewolucjapazdziernikowawpolscehistoriaantykomunistycznegowyparcia |