Yeni Uygur Türkçesinde “Kıl-” Yardımcı Fiilinin Farklı Bir İşlevi Üzerine
Türkiye Türkçesinde “kıl-” yardımcı fiilinin kullanımı, geçmişten günümüze doğru gittikçe azalırken, yerini büyük ölçüde aynı anlamı ifade eden “et-” yardımcı fiiline bırakmıştır. Ancak diğer birçok Türk yazı dilinde olduğu gibi Yeni Uygur Türkçesinde de bu yardımcı fiil varlığını ve işlekliğini kay...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Alimcan İnayet
2018-06-01
|
| Series: | Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://www.uygurarastirmalari.com/arsiv/2018-11/2018_07.pdf |
| _version_ | 1827203113048604672 |
|---|---|
| author | Rıdvan Öztürk |
| author_facet | Rıdvan Öztürk |
| author_sort | Rıdvan Öztürk |
| collection | DOAJ |
| description | Türkiye Türkçesinde “kıl-” yardımcı fiilinin kullanımı, geçmişten günümüze doğru gittikçe azalırken, yerini büyük ölçüde aynı anlamı ifade eden “et-” yardımcı fiiline bırakmıştır. Ancak diğer birçok Türk yazı dilinde olduğu gibi Yeni Uygur Türkçesinde de bu yardımcı fiil varlığını ve işlekliğini kaybetmeksizin devam ettirmektedir. “kıl-” yardımcı fiili ile teşkil edilmiş birleşik fiiller yüklem olarak kullanıldığında aktarım sorunu yaşanmamaktadır. Ancak bu birleşik fiiller daha etken ve aynı anlamı tamamlayan bir yüklemin zarfı konumunda kullanıldığında, Türkiye Türkçesine yapılan aktarımlarda zaman zaman sorun teşkil edebilmektedir. “isim + kılıp + yüklem” formunda kullanılan “kıl-” yardımcı fiili Türkiye Türkçesine aktarılırken sıfır işlevde veya “ol-” anlamında aktarılabilmektedir. Metinlerden seçilen örnekler üzerinden konu pekiştirilerek izah edilecektir. |
| first_indexed | 2024-04-10T10:37:34Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-43683ac4067b487cb6853d506e46fd82 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2458-827X 2458-827X |
| language | English |
| last_indexed | 2025-03-21T11:31:19Z |
| publishDate | 2018-06-01 |
| publisher | Alimcan İnayet |
| record_format | Article |
| series | Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi |
| spelling | doaj.art-43683ac4067b487cb6853d506e46fd822024-07-02T06:09:41ZengAlimcan İnayetUluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi2458-827X2458-827X2018-06-01115458Yeni Uygur Türkçesinde “Kıl-” Yardımcı Fiilinin Farklı Bir İşlevi ÜzerineRıdvan ÖztürkTürkiye Türkçesinde “kıl-” yardımcı fiilinin kullanımı, geçmişten günümüze doğru gittikçe azalırken, yerini büyük ölçüde aynı anlamı ifade eden “et-” yardımcı fiiline bırakmıştır. Ancak diğer birçok Türk yazı dilinde olduğu gibi Yeni Uygur Türkçesinde de bu yardımcı fiil varlığını ve işlekliğini kaybetmeksizin devam ettirmektedir. “kıl-” yardımcı fiili ile teşkil edilmiş birleşik fiiller yüklem olarak kullanıldığında aktarım sorunu yaşanmamaktadır. Ancak bu birleşik fiiller daha etken ve aynı anlamı tamamlayan bir yüklemin zarfı konumunda kullanıldığında, Türkiye Türkçesine yapılan aktarımlarda zaman zaman sorun teşkil edebilmektedir. “isim + kılıp + yüklem” formunda kullanılan “kıl-” yardımcı fiili Türkiye Türkçesine aktarılırken sıfır işlevde veya “ol-” anlamında aktarılabilmektedir. Metinlerden seçilen örnekler üzerinden konu pekiştirilerek izah edilecektir.http://www.uygurarastirmalari.com/arsiv/2018-11/2018_07.pdfDil içi aktarımkıl- yardımcı fiilisıfır işlevisöz dizimi |
| spellingShingle | Rıdvan Öztürk Yeni Uygur Türkçesinde “Kıl-” Yardımcı Fiilinin Farklı Bir İşlevi Üzerine Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi Dil içi aktarım kıl- yardımcı fiili sıfır işlevi söz dizimi |
| title | Yeni Uygur Türkçesinde “Kıl-” Yardımcı Fiilinin Farklı Bir İşlevi Üzerine |
| title_full | Yeni Uygur Türkçesinde “Kıl-” Yardımcı Fiilinin Farklı Bir İşlevi Üzerine |
| title_fullStr | Yeni Uygur Türkçesinde “Kıl-” Yardımcı Fiilinin Farklı Bir İşlevi Üzerine |
| title_full_unstemmed | Yeni Uygur Türkçesinde “Kıl-” Yardımcı Fiilinin Farklı Bir İşlevi Üzerine |
| title_short | Yeni Uygur Türkçesinde “Kıl-” Yardımcı Fiilinin Farklı Bir İşlevi Üzerine |
| title_sort | yeni uygur turkcesinde kil yardimci fiilinin farkli bir islevi uzerine |
| topic | Dil içi aktarım kıl- yardımcı fiili sıfır işlevi söz dizimi |
| url | http://www.uygurarastirmalari.com/arsiv/2018-11/2018_07.pdf |
| work_keys_str_mv | AT rıdvanozturk yeniuygurturkcesindekılyardımcıfiilininfarklıbirisleviuzerine |