بررسی تغییرات ریختشناسی مصبها (شبیهسازی عددی رودخانه شلمانرود با نرمافزار MIKE21)
ویژگیهای هندسی و ریختشناسی هر رودخانه از مشخصههای اصلی آن بهشمار میآید که بهوسیله آن برنامهریزی مدیریتی حوضه و حفظ منابع طبیعی پیرامون آن انجام میپذیرد. مصبها در دهانه رودخانهها در یک منطقه مرزی بین دریا و خشکی تشکیل میشوند. تغییر شکل مصبها بر اثر رسوبگذاری و فرسایش، باعث تغیی...
Main Authors: | , , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | fas |
Published: |
University of Tehran, College of Aburaihan
2022-08-01
|
Series: | مدیریت آب و آبیاری |
Subjects: | |
Online Access: | https://jwim.ut.ac.ir/article_88207_0eb7c7391055e5ac14a1325f40369169.pdf |
Summary: | ویژگیهای هندسی و ریختشناسی هر رودخانه از مشخصههای اصلی آن بهشمار میآید که بهوسیله آن برنامهریزی مدیریتی حوضه و حفظ منابع طبیعی پیرامون آن انجام میپذیرد. مصبها در دهانه رودخانهها در یک منطقه مرزی بین دریا و خشکی تشکیل میشوند. تغییر شکل مصبها بر اثر رسوبگذاری و فرسایش، باعث تغییر الگوی جریان رودخانه میشود. در این پژوهش از مدل هیدرودینامیک (HD) برای محاسبه مقادیر دبی و سرعت و از مدل انتقال رسوب (ST) برای محاسبه بار معلق و تراز بستر استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل هیدرودینامیک نشان داد که حداکثر سرعت در 17 کیلومتری ایستگاه شلمان (ابتدای بازه سوم) تقریباً 7/4 متر بر ثانیه است. این مقدار با نزدیکشدن به انتهای مصب تا حدود 5/1 متر بر ثانیه کاهش مییابد. بهدلیل اهمیت نقش سیلابها در تغییرات بستر، مدل با استفاده از دبی سیلاب 25 ساله رودخانه شلمانرود (355 مترمکعب بر ثانیه) برای بازه یک ساله اجرا شد. پس از آن مسیر رودخانه به سه قسمت تقسیم شد و رفتار رودخانه شلمانرود با توجه به تغییر شکل ایجادشده در مقاطع هر قسمت بررسی شد. بیشترین مقدار رسوبگذاری در قسمت اول در حالت غیرسیلابی 41/0 متر و در حالت سیلابی 1/1 متر است. در قسمت دوم رسوبگذاری افزایش مییابد و در حالت غیرسیلابی به 8/0 متر و در حالت سیلابی به 2 متر میرسد. در قسمت سوم مقدار رسوبگذاری بیشتراز قسمتهای اول و دوم خواهد بود. بیشترین مقدار رسوبگذاری در این قسمت در حالت غیرسیلابی 53/0 متر و در حالت سیلابی 4/1 متر میباشد. |
---|---|
ISSN: | 2251-6298 2382-9931 |