بررسی برهمکنش اکوتیپ و تاریخ کاشت در زیره سبز (Cuminum cyminum L.) با استفاده از روش های مختلف پایداری تک متغیره

به منظور ارزیابی پایداری و سازگاری اکوتیپ های مختلف زیره سبز بر مبنای اثر متقابل اکوتیپ و تاریخ کاشت، اکوتیپ های مختلف زیره سبز شامل سمنان، فارس، یزد، گلستان، خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، اصفهان و کرمان در پنج تاریخ کاشت مختلف (5 دی، 20 دی، 5 بهمن، 20 بهمن و 5 اسفند) مورد مطالعه قرار گرف...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: جلال قنبری, غلامرضا خواجوئی نژاد, قاسم محمدی نژاد
Format: Article
Language:fas
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2017-03-01
Series:پژوهشهای زراعی ایران
Subjects:
Online Access:https://jcesc.um.ac.ir/article_37851_0ba64e85ea988448e69657156c53a5db.pdf
_version_ 1818589351109459968
author جلال قنبری
غلامرضا خواجوئی نژاد
قاسم محمدی نژاد
author_facet جلال قنبری
غلامرضا خواجوئی نژاد
قاسم محمدی نژاد
author_sort جلال قنبری
collection DOAJ
description به منظور ارزیابی پایداری و سازگاری اکوتیپ های مختلف زیره سبز بر مبنای اثر متقابل اکوتیپ و تاریخ کاشت، اکوتیپ های مختلف زیره سبز شامل سمنان، فارس، یزد، گلستان، خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، اصفهان و کرمان در پنج تاریخ کاشت مختلف (5 دی، 20 دی، 5 بهمن، 20 بهمن و 5 اسفند) مورد مطالعه قرار گرفتند. آزمایش در سال زراعی 91-1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان اجرا شد و در پایان فصل رشد عملکرد دانه اندازه گیری گردید. تجزیه واریانس مرکب حاکی از تفاوت معنی دار بین تاریخ های کاشت، اکوتیپ ها و اثر متقابل اکوتیپ در تاریخ کاشت بود. بیش از 46 درصد از تغییرات در عملکرد دانه به اثر متقابل اکوتیپ در تاریخ کاشت اختصاص یافت؛ براین اساس بررسی پایداری و سازگاری بر اساس روش های ناپارامتری، رگرسیون ابرهارت و راسل و پارامترهای تک‌متغیره انجام شد. براساس روش های ناپارامتری (میانگین رتبه (R)، انحراف معیار رتبه (SDR) و نسبت شاخص عملکرد (YIR)) اکوتیپ های کرمان و خراسان شمالی به عنوان اکوتیپ های پایدار و بر مبنای پارامترهای واریانس محیطی (S2i) و ضریب تنوع ژنوتیپی (CVi) اکوتیپ های خراسان رضوی و سمنان پایدار و اکوتیپ های کرمان و یزد ناپایدار شناخته شدند. براساس نتایج حاصل از روش ابرهارت و راسل و پارامترهای اکووالانس ریک و واریانس پایداری شوکلا، اکوتیپ های اصفهان و گلستان به عنوان اکوتیپ با پایداری عمومی متوسط، کرمان اکوتیپی با سازگاری خصوصی با تاریخ کاشت پنجم اسفندماه (محیط مساعد)، سمنان سازگار خصوصی با تاریخ کاشت پنجم دی ماه (محیط نامساعد) و خراسان شمالی حساس ترین اکوتیپ نسبت به تغییر در شرایط محیطی معرفی می شوند.
first_indexed 2024-12-16T09:39:16Z
format Article
id doaj.art-44885364b9c6462792a6979d2acca71d
institution Directory Open Access Journal
issn 2008-1472
2423-3978
language fas
last_indexed 2024-12-16T09:39:16Z
publishDate 2017-03-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series پژوهشهای زراعی ایران
spelling doaj.art-44885364b9c6462792a6979d2acca71d2022-12-21T22:36:20ZfasFerdowsi University of Mashhadپژوهشهای زراعی ایران2008-14722423-39782017-03-011518710210.22067/gsc.v15i1.4323237851بررسی برهمکنش اکوتیپ و تاریخ کاشت در زیره سبز (Cuminum cyminum L.) با استفاده از روش های مختلف پایداری تک متغیرهجلال قنبری0غلامرضا خواجوئی نژاد1قاسم محمدی نژاد2دانشگاه شهید باهنر کرماندانشگاه شهید باهنر کرماندانشگاه شهید باهنر کرمانبه منظور ارزیابی پایداری و سازگاری اکوتیپ های مختلف زیره سبز بر مبنای اثر متقابل اکوتیپ و تاریخ کاشت، اکوتیپ های مختلف زیره سبز شامل سمنان، فارس، یزد، گلستان، خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، اصفهان و کرمان در پنج تاریخ کاشت مختلف (5 دی، 20 دی، 5 بهمن، 20 بهمن و 5 اسفند) مورد مطالعه قرار گرفتند. آزمایش در سال زراعی 91-1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان اجرا شد و در پایان فصل رشد عملکرد دانه اندازه گیری گردید. تجزیه واریانس مرکب حاکی از تفاوت معنی دار بین تاریخ های کاشت، اکوتیپ ها و اثر متقابل اکوتیپ در تاریخ کاشت بود. بیش از 46 درصد از تغییرات در عملکرد دانه به اثر متقابل اکوتیپ در تاریخ کاشت اختصاص یافت؛ براین اساس بررسی پایداری و سازگاری بر اساس روش های ناپارامتری، رگرسیون ابرهارت و راسل و پارامترهای تک‌متغیره انجام شد. براساس روش های ناپارامتری (میانگین رتبه (R)، انحراف معیار رتبه (SDR) و نسبت شاخص عملکرد (YIR)) اکوتیپ های کرمان و خراسان شمالی به عنوان اکوتیپ های پایدار و بر مبنای پارامترهای واریانس محیطی (S2i) و ضریب تنوع ژنوتیپی (CVi) اکوتیپ های خراسان رضوی و سمنان پایدار و اکوتیپ های کرمان و یزد ناپایدار شناخته شدند. براساس نتایج حاصل از روش ابرهارت و راسل و پارامترهای اکووالانس ریک و واریانس پایداری شوکلا، اکوتیپ های اصفهان و گلستان به عنوان اکوتیپ با پایداری عمومی متوسط، کرمان اکوتیپی با سازگاری خصوصی با تاریخ کاشت پنجم اسفندماه (محیط مساعد)، سمنان سازگار خصوصی با تاریخ کاشت پنجم دی ماه (محیط نامساعد) و خراسان شمالی حساس ترین اکوتیپ نسبت به تغییر در شرایط محیطی معرفی می شوند.https://jcesc.um.ac.ir/article_37851_0ba64e85ea988448e69657156c53a5db.pdfاکوتیپپایداریزیره سبزسازگاریهمبستگی رتبه
spellingShingle جلال قنبری
غلامرضا خواجوئی نژاد
قاسم محمدی نژاد
بررسی برهمکنش اکوتیپ و تاریخ کاشت در زیره سبز (Cuminum cyminum L.) با استفاده از روش های مختلف پایداری تک متغیره
پژوهشهای زراعی ایران
اکوتیپ
پایداری
زیره سبز
سازگاری
همبستگی رتبه
title بررسی برهمکنش اکوتیپ و تاریخ کاشت در زیره سبز (Cuminum cyminum L.) با استفاده از روش های مختلف پایداری تک متغیره
title_full بررسی برهمکنش اکوتیپ و تاریخ کاشت در زیره سبز (Cuminum cyminum L.) با استفاده از روش های مختلف پایداری تک متغیره
title_fullStr بررسی برهمکنش اکوتیپ و تاریخ کاشت در زیره سبز (Cuminum cyminum L.) با استفاده از روش های مختلف پایداری تک متغیره
title_full_unstemmed بررسی برهمکنش اکوتیپ و تاریخ کاشت در زیره سبز (Cuminum cyminum L.) با استفاده از روش های مختلف پایداری تک متغیره
title_short بررسی برهمکنش اکوتیپ و تاریخ کاشت در زیره سبز (Cuminum cyminum L.) با استفاده از روش های مختلف پایداری تک متغیره
title_sort بررسی برهمکنش اکوتیپ و تاریخ کاشت در زیره سبز cuminum cyminum l با استفاده از روش های مختلف پایداری تک متغیره
topic اکوتیپ
پایداری
زیره سبز
سازگاری
همبستگی رتبه
url https://jcesc.um.ac.ir/article_37851_0ba64e85ea988448e69657156c53a5db.pdf
work_keys_str_mv AT jlạlqnbry brrsybrhmḵnsẖạḵwtypwtạrykẖḵạsẖtdrzyrhsbzcuminumcyminumlbạạstfạdhạzrwsẖhạymkẖtlfpạydạrytḵmtgẖyrh
AT gẖlạmrḍạkẖwạjwỷynzẖạd brrsybrhmḵnsẖạḵwtypwtạrykẖḵạsẖtdrzyrhsbzcuminumcyminumlbạạstfạdhạzrwsẖhạymkẖtlfpạydạrytḵmtgẖyrh
AT qạsmmḥmdynzẖạd brrsybrhmḵnsẖạḵwtypwtạrykẖḵạsẖtdrzyrhsbzcuminumcyminumlbạạstfạdhạzrwsẖhạymkẖtlfpạydạrytḵmtgẖyrh