انگیزش درست و نادرست: استدلالی علیه نظریۀ هیومیِ انگیزش
نظریۀ هیومی انگیزش، حالات شناختی نظیر باور را فاقد قوت انگیزشی میداند و تأکید میکند برای اینکه فاعل برای انجام فعلی برانگیخته شود، لازم است نه تنها یک میل پیشین مثلاً به Φ داشته باشد بلکه این باور را هم داشته باشد که با انجام عمل Ψ، میل پیشین به Φ برآورده خواهد شد. این نظریه، تقریرهای مختلفی ممکن...
Main Authors: | , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | fas |
Published: |
University of Zanjan
2022-02-01
|
Series: | Ta̓ammulāt-i Falsafī |
Subjects: | |
Online Access: | http://phm.znu.ac.ir/article_242552_2ab141ac27776b084c666c3c2551093e.pdf |
_version_ | 1798039981120290816 |
---|---|
author | محمد حیدرپور حسین دباغ |
author_facet | محمد حیدرپور حسین دباغ |
author_sort | محمد حیدرپور |
collection | DOAJ |
description | نظریۀ هیومی انگیزش، حالات شناختی نظیر باور را فاقد قوت انگیزشی میداند و تأکید میکند برای اینکه فاعل برای انجام فعلی برانگیخته شود، لازم است نه تنها یک میل پیشین مثلاً به Φ داشته باشد بلکه این باور را هم داشته باشد که با انجام عمل Ψ، میل پیشین به Φ برآورده خواهد شد. این نظریه، تقریرهای مختلفی ممکن است داشته باشد، اما در این مقاله ما تقریری از برنارد ویلیامز را مد نظر قرار میدهیم که برآورده کردن یا ارضای میل پیشین، تنها مبنای انگیزشی برای انتخاب عمل قرار میگیرد. هدف مقالۀ حاضر این است که نشان دهد این تقریر از نظریۀ هیومی، هرچند نظریۀ استانداردی برای تبیین اعمال قصدی به شمار میرود، برای تمایز گذاشتن میان انگیزشهای درست و نادرست، با دشواریهای قابلتوجهی مواجه است. برای رسیدن به این مقصود، پس از ارائۀ مقدماتی ناظر به دیدگاه هیومیِ ویلیامز، به ترتیب از تمایز میان انگیزش لنفسه و لغیره، تمایز میان انگیزش خودگرایانه و دگرگرایانه، داوری افراد بر اساس انگیزشها و آزمایشی فکری سخن به میان خواهد آمد. به نظر میرسد یک نظریۀ انگیزشی خوب در مقام نظریهای فرااخلاقی، طبق فهم و شهود عموم آدمیان باید بتواند این نوع از تمایزها را در خود جای دهد، در حالی که مدلِ ویلیامزیِ نظریۀ هیومی انگیزش، فاقد این ویژگی است. |
first_indexed | 2024-04-11T22:01:11Z |
format | Article |
id | doaj.art-47430a4db87a405da69ebe4c622ddafe |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 2228-5253 2588-3615 |
language | fas |
last_indexed | 2024-04-11T22:01:11Z |
publishDate | 2022-02-01 |
publisher | University of Zanjan |
record_format | Article |
series | Ta̓ammulāt-i Falsafī |
spelling | doaj.art-47430a4db87a405da69ebe4c622ddafe2022-12-22T04:00:56ZfasUniversity of ZanjanTa̓ammulāt-i Falsafī2228-52532588-36152022-02-01112717120210.30470/phm.2021.136108.1873242552انگیزش درست و نادرست: استدلالی علیه نظریۀ هیومیِ انگیزشمحمد حیدرپور0حسین دباغ1فلسفه اخلاق، معارف، دانشگاه قماستادیار وابسته موسسه آموزش عالی علومشناختی، تهراننظریۀ هیومی انگیزش، حالات شناختی نظیر باور را فاقد قوت انگیزشی میداند و تأکید میکند برای اینکه فاعل برای انجام فعلی برانگیخته شود، لازم است نه تنها یک میل پیشین مثلاً به Φ داشته باشد بلکه این باور را هم داشته باشد که با انجام عمل Ψ، میل پیشین به Φ برآورده خواهد شد. این نظریه، تقریرهای مختلفی ممکن است داشته باشد، اما در این مقاله ما تقریری از برنارد ویلیامز را مد نظر قرار میدهیم که برآورده کردن یا ارضای میل پیشین، تنها مبنای انگیزشی برای انتخاب عمل قرار میگیرد. هدف مقالۀ حاضر این است که نشان دهد این تقریر از نظریۀ هیومی، هرچند نظریۀ استانداردی برای تبیین اعمال قصدی به شمار میرود، برای تمایز گذاشتن میان انگیزشهای درست و نادرست، با دشواریهای قابلتوجهی مواجه است. برای رسیدن به این مقصود، پس از ارائۀ مقدماتی ناظر به دیدگاه هیومیِ ویلیامز، به ترتیب از تمایز میان انگیزش لنفسه و لغیره، تمایز میان انگیزش خودگرایانه و دگرگرایانه، داوری افراد بر اساس انگیزشها و آزمایشی فکری سخن به میان خواهد آمد. به نظر میرسد یک نظریۀ انگیزشی خوب در مقام نظریهای فرااخلاقی، طبق فهم و شهود عموم آدمیان باید بتواند این نوع از تمایزها را در خود جای دهد، در حالی که مدلِ ویلیامزیِ نظریۀ هیومی انگیزش، فاقد این ویژگی است.http://phm.znu.ac.ir/article_242552_2ab141ac27776b084c666c3c2551093e.pdfانگیزش لنفسه و لغیرهانگیزش خودگرایانه و دگرگرایانهاعمال خالصانهدلایل به سود انگیزش درستبرنارد ویلیامز |
spellingShingle | محمد حیدرپور حسین دباغ انگیزش درست و نادرست: استدلالی علیه نظریۀ هیومیِ انگیزش Ta̓ammulāt-i Falsafī انگیزش لنفسه و لغیره انگیزش خودگرایانه و دگرگرایانه اعمال خالصانه دلایل به سود انگیزش درست برنارد ویلیامز |
title | انگیزش درست و نادرست: استدلالی علیه نظریۀ هیومیِ انگیزش |
title_full | انگیزش درست و نادرست: استدلالی علیه نظریۀ هیومیِ انگیزش |
title_fullStr | انگیزش درست و نادرست: استدلالی علیه نظریۀ هیومیِ انگیزش |
title_full_unstemmed | انگیزش درست و نادرست: استدلالی علیه نظریۀ هیومیِ انگیزش |
title_short | انگیزش درست و نادرست: استدلالی علیه نظریۀ هیومیِ انگیزش |
title_sort | انگیزش درست و نادرست استدلالی علیه نظریۀ هیومیِ انگیزش |
topic | انگیزش لنفسه و لغیره انگیزش خودگرایانه و دگرگرایانه اعمال خالصانه دلایل به سود انگیزش درست برنارد ویلیامز |
url | http://phm.znu.ac.ir/article_242552_2ab141ac27776b084c666c3c2551093e.pdf |
work_keys_str_mv | AT mḥmdḥydrpwr ạngyzsẖdrstwnạdrstạstdlạlyʿlyhnẓryەhywmyiạngyzsẖ AT ḥsyndbạgẖ ạngyzsẖdrstwnạdrstạstdlạlyʿlyhnẓryەhywmyiạngyzsẖ |