کارکرد ارابه در ایرانِ دوره هخامنشی، میان رودان و یونان باستان
در فرهنگ هندواروپایی، خویشکاری خدایان آسمانی در پیوند با ارابهرانی بازنمایی شده و در عصر برنز، ارابه در تمدنهای هیتیت و مصر؛ کارکرد رزمی داشتهاست. علاوه بر این، شواهد باستانشناسی فراوانی از ارابه از تمدنهای باستانی میانرودان، یونان و ایران عصر هخامنشی برجای ماندهاست؛ امّا به درستی کارکردهای ا...
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Institute for Humanities and Cultural Studies
2021-08-01
|
| Series: | تحقیقات تاریخ اجتماعی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://socialhistory.ihcs.ac.ir/article_6914_b43b6b97c636dc9f083bd371080f048b.pdf |
| _version_ | 1797974331620327424 |
|---|---|
| author | زینب خسروی بهروز افخمی کریم حاجی زاده باستانی اردشیر جوانمردزاده |
| author_facet | زینب خسروی بهروز افخمی کریم حاجی زاده باستانی اردشیر جوانمردزاده |
| author_sort | زینب خسروی |
| collection | DOAJ |
| description | در فرهنگ هندواروپایی، خویشکاری خدایان آسمانی در پیوند با ارابهرانی بازنمایی شده و در عصر برنز، ارابه در تمدنهای هیتیت و مصر؛ کارکرد رزمی داشتهاست. علاوه بر این، شواهد باستانشناسی فراوانی از ارابه از تمدنهای باستانی میانرودان، یونان و ایران عصر هخامنشی برجای ماندهاست؛ امّا به درستی کارکردهای ارابه و ارابهرانی در این تمدنها شناخته شده نیست. بنابراین سوالات اصلی این پژوهش این است: کارکردهای چندگانه ارابه در تمدنهای میانرودان، یونان و هخامنشیان در عصر باستان چیست؟ و براساس روابط میانفرهنگی این کارکردهای چندگانۀ ارابه چه شباهتها و تفاوتهایی با هم دارند؟ دادههای این پژوهش با روش کیفی به شیوۀ توصیفی، تحلیلی و تطبیقی مطالعه شدهاند. به طور کل نقش ارابه در اساطیر هندواروپایی و کارکرد رزمی ارابه در تمدنهای هیتی و مصری به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر کارکردهای ارابه در هر سه تمدن تأثیر داشته و این کارکردها با سایر ابعاد فرهنگی این تمدنها برهمکنش داشتهاند. بدینترتیب میتوان تأثیر و تأثر کارکردهای ارابه بر اقتصاد، قشربندی اجتماعی، جنگ، مراسم آیینی و خویشکاری ایزدان سماوی، تفریح، ورزش و سرگرمی را مشاهده نمود. جنبۀ نظامی، اساطیری و تفریحی ارابه در میانروان برجسته بوده و در یونان بُعد آیینی، ورزشی و اجتماعی داشته است. در ایران جنبه نظامی، اجتماعی و اساطیریـآیینی نمودهای بارزتر ارابه بودند. |
| first_indexed | 2024-04-11T04:18:21Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-47e2109a8eb94c2480c00cc3bd344573 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2383-0484 2383-0492 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-04-11T04:18:21Z |
| publishDate | 2021-08-01 |
| publisher | Institute for Humanities and Cultural Studies |
| record_format | Article |
| series | تحقیقات تاریخ اجتماعی |
| spelling | doaj.art-47e2109a8eb94c2480c00cc3bd3445732022-12-31T08:12:59ZfasInstitute for Humanities and Cultural Studiesتحقیقات تاریخ اجتماعی2383-04842383-04922021-08-01111659710.30465/shc.2021.33655.21636914کارکرد ارابه در ایرانِ دوره هخامنشی، میان رودان و یونان باستانزینب خسروی0بهروز افخمی1کریم حاجی زاده باستانی2اردشیر جوانمردزاده3دانشجوی دکتری باستان شناسی ، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایراندانشیار گروه باستانشناسی ،دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایراندانشیار گروه باستان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.استادیار گروه باستان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.در فرهنگ هندواروپایی، خویشکاری خدایان آسمانی در پیوند با ارابهرانی بازنمایی شده و در عصر برنز، ارابه در تمدنهای هیتیت و مصر؛ کارکرد رزمی داشتهاست. علاوه بر این، شواهد باستانشناسی فراوانی از ارابه از تمدنهای باستانی میانرودان، یونان و ایران عصر هخامنشی برجای ماندهاست؛ امّا به درستی کارکردهای ارابه و ارابهرانی در این تمدنها شناخته شده نیست. بنابراین سوالات اصلی این پژوهش این است: کارکردهای چندگانه ارابه در تمدنهای میانرودان، یونان و هخامنشیان در عصر باستان چیست؟ و براساس روابط میانفرهنگی این کارکردهای چندگانۀ ارابه چه شباهتها و تفاوتهایی با هم دارند؟ دادههای این پژوهش با روش کیفی به شیوۀ توصیفی، تحلیلی و تطبیقی مطالعه شدهاند. به طور کل نقش ارابه در اساطیر هندواروپایی و کارکرد رزمی ارابه در تمدنهای هیتی و مصری به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر کارکردهای ارابه در هر سه تمدن تأثیر داشته و این کارکردها با سایر ابعاد فرهنگی این تمدنها برهمکنش داشتهاند. بدینترتیب میتوان تأثیر و تأثر کارکردهای ارابه بر اقتصاد، قشربندی اجتماعی، جنگ، مراسم آیینی و خویشکاری ایزدان سماوی، تفریح، ورزش و سرگرمی را مشاهده نمود. جنبۀ نظامی، اساطیری و تفریحی ارابه در میانروان برجسته بوده و در یونان بُعد آیینی، ورزشی و اجتماعی داشته است. در ایران جنبه نظامی، اجتماعی و اساطیریـآیینی نمودهای بارزتر ارابه بودند.https://socialhistory.ihcs.ac.ir/article_6914_b43b6b97c636dc9f083bd371080f048b.pdfکارکرد ارابهجایگاه اجتماعیمیانرودانیونانهخامنشی |
| spellingShingle | زینب خسروی بهروز افخمی کریم حاجی زاده باستانی اردشیر جوانمردزاده کارکرد ارابه در ایرانِ دوره هخامنشی، میان رودان و یونان باستان تحقیقات تاریخ اجتماعی کارکرد ارابه جایگاه اجتماعی میانرودان یونان هخامنشی |
| title | کارکرد ارابه در ایرانِ دوره هخامنشی، میان رودان و یونان باستان |
| title_full | کارکرد ارابه در ایرانِ دوره هخامنشی، میان رودان و یونان باستان |
| title_fullStr | کارکرد ارابه در ایرانِ دوره هخامنشی، میان رودان و یونان باستان |
| title_full_unstemmed | کارکرد ارابه در ایرانِ دوره هخامنشی، میان رودان و یونان باستان |
| title_short | کارکرد ارابه در ایرانِ دوره هخامنشی، میان رودان و یونان باستان |
| title_sort | کارکرد ارابه در ایرانِ دوره هخامنشی، میان رودان و یونان باستان |
| topic | کارکرد ارابه جایگاه اجتماعی میانرودان یونان هخامنشی |
| url | https://socialhistory.ihcs.ac.ir/article_6914_b43b6b97c636dc9f083bd371080f048b.pdf |
| work_keys_str_mv | AT zynbkẖsrwy ḵạrḵrdạrạbhdrạyrạnidwrhhkẖạmnsẖymyạnrwdạnwywnạnbạstạn AT bhrwzạfkẖmy ḵạrḵrdạrạbhdrạyrạnidwrhhkẖạmnsẖymyạnrwdạnwywnạnbạstạn AT ḵrymḥạjyzạdhbạstạny ḵạrḵrdạrạbhdrạyrạnidwrhhkẖạmnsẖymyạnrwdạnwywnạnbạstạn AT ạrdsẖyrjwạnmrdzạdh ḵạrḵrdạrạbhdrạyrạnidwrhhkẖạmnsẖymyạnrwdạnwywnạnbạstạn |