Muzyka w działalności duszpasterskiej bazylianów w Rzeczypospolitej w XVIII wieku

Bazylianie angażowali się w pracę duszpasterską we własnych parafiach, pełnili posługę w sanktuariach licznie odwiedzanych  przez wiernych, a także prowadzili misje ludowe wśród ludności zamieszkującej teren wschodniej Rzeczypospolitej. W tej działalności ważną rolę pełniła muzyka, zarówno wokalna...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Beata Lorens
Format: Article
Language:English
Published: Institute of Art of the Polish Academy of Sciences 2019-07-01
Series:Muzyka
Subjects:
Online Access:https://czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/118
_version_ 1797322756019191808
author Beata Lorens
author_facet Beata Lorens
author_sort Beata Lorens
collection DOAJ
description Bazylianie angażowali się w pracę duszpasterską we własnych parafiach, pełnili posługę w sanktuariach licznie odwiedzanych  przez wiernych, a także prowadzili misje ludowe wśród ludności zamieszkującej teren wschodniej Rzeczypospolitej. W tej działalności ważną rolę pełniła muzyka, zarówno wokalna jak i instrumentalna. Bazylianie byli tymi, którzy do swych cerkwi wprowadzali muzykę instrumentalną, głównie organową. W drugiej połowie XVIII w. instrument ten był coraz częściej spotykany w świątyniach unickich. Z przeprowadzonej analizy wynika, że organy częściej występowały w klasztorach prowincji litewskiej, zwłaszcza w ośrodkach miejskich oraz położonych na Litwie, Wołyniu, w eparchii chełmskiej. Rzadziej wprowadzano organy do cerkwi bazyliańskich położonych w południowo-wschodniej Rzeczypospolitej: w województwie ruskim i podolskim. Oprócz organów na wyposażeniu cerkwi były instrumenty dęte i strunowe, używane przeważnie przy okazji odpustów. Przy monasterach utrzymywano kapele wokalno-instrumentalne. W XVIII w. działały one przy co najmniej sześciu klasztorach (Wilno, Chełm, Żyrowice, Poczajów, Uniów, Supraśl), zaś obecność instrumentów muzycznych odnotowano w pięciu kolejnych placówkach (Zahorów, Humań, Biała, Buczacz, Boruny). Bazylianie korzystali także z usług kapeli funkcjonujących przy kościołach łacińskich czy prywatnych zespołów magnackich. Zakonnicy dbali o wykonywanie tradycyjnego śpiewu cerkiewnego. Jednak obok niego zaznajamiali wiernych z pieśniami i hymnami łacińskimi, które tłumaczyli na język polski lub ruski (ukraiński). Sami również byli autorami tekstów pieśni religijnych przeznaczonych na różne okazje. Muzyka stosowana w działalności duszpasterskiej bazylianów w XVIII w. łączyła tradycyjną muzykę cerkiewną z wpływami zachodniej muzyki barokowej. 
first_indexed 2024-03-08T05:18:54Z
format Article
id doaj.art-48e97f88218a41dd832c586e67f0c216
institution Directory Open Access Journal
issn 0027-5344
2720-7021
language English
last_indexed 2024-03-08T05:18:54Z
publishDate 2019-07-01
publisher Institute of Art of the Polish Academy of Sciences
record_format Article
series Muzyka
spelling doaj.art-48e97f88218a41dd832c586e67f0c2162024-02-06T14:23:19ZengInstitute of Art of the Polish Academy of SciencesMuzyka0027-53442720-70212019-07-0164210.36744/m.118Muzyka w działalności duszpasterskiej bazylianów w Rzeczypospolitej w XVIII wiekuBeata Lorens0Uniwersytet Rzeszowski Bazylianie angażowali się w pracę duszpasterską we własnych parafiach, pełnili posługę w sanktuariach licznie odwiedzanych  przez wiernych, a także prowadzili misje ludowe wśród ludności zamieszkującej teren wschodniej Rzeczypospolitej. W tej działalności ważną rolę pełniła muzyka, zarówno wokalna jak i instrumentalna. Bazylianie byli tymi, którzy do swych cerkwi wprowadzali muzykę instrumentalną, głównie organową. W drugiej połowie XVIII w. instrument ten był coraz częściej spotykany w świątyniach unickich. Z przeprowadzonej analizy wynika, że organy częściej występowały w klasztorach prowincji litewskiej, zwłaszcza w ośrodkach miejskich oraz położonych na Litwie, Wołyniu, w eparchii chełmskiej. Rzadziej wprowadzano organy do cerkwi bazyliańskich położonych w południowo-wschodniej Rzeczypospolitej: w województwie ruskim i podolskim. Oprócz organów na wyposażeniu cerkwi były instrumenty dęte i strunowe, używane przeważnie przy okazji odpustów. Przy monasterach utrzymywano kapele wokalno-instrumentalne. W XVIII w. działały one przy co najmniej sześciu klasztorach (Wilno, Chełm, Żyrowice, Poczajów, Uniów, Supraśl), zaś obecność instrumentów muzycznych odnotowano w pięciu kolejnych placówkach (Zahorów, Humań, Biała, Buczacz, Boruny). Bazylianie korzystali także z usług kapeli funkcjonujących przy kościołach łacińskich czy prywatnych zespołów magnackich. Zakonnicy dbali o wykonywanie tradycyjnego śpiewu cerkiewnego. Jednak obok niego zaznajamiali wiernych z pieśniami i hymnami łacińskimi, które tłumaczyli na język polski lub ruski (ukraiński). Sami również byli autorami tekstów pieśni religijnych przeznaczonych na różne okazje. Muzyka stosowana w działalności duszpasterskiej bazylianów w XVIII w. łączyła tradycyjną muzykę cerkiewną z wpływami zachodniej muzyki barokowej.  https://czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/118bazylianiekapelamuzykaorganyinstrumenty muzycznepieśni
spellingShingle Beata Lorens
Muzyka w działalności duszpasterskiej bazylianów w Rzeczypospolitej w XVIII wieku
Muzyka
bazylianie
kapela
muzyka
organy
instrumenty muzyczne
pieśni
title Muzyka w działalności duszpasterskiej bazylianów w Rzeczypospolitej w XVIII wieku
title_full Muzyka w działalności duszpasterskiej bazylianów w Rzeczypospolitej w XVIII wieku
title_fullStr Muzyka w działalności duszpasterskiej bazylianów w Rzeczypospolitej w XVIII wieku
title_full_unstemmed Muzyka w działalności duszpasterskiej bazylianów w Rzeczypospolitej w XVIII wieku
title_short Muzyka w działalności duszpasterskiej bazylianów w Rzeczypospolitej w XVIII wieku
title_sort muzyka w dzialalnosci duszpasterskiej bazylianow w rzeczypospolitej w xviii wieku
topic bazylianie
kapela
muzyka
organy
instrumenty muzyczne
pieśni
url https://czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/118
work_keys_str_mv AT beatalorens muzykawdziałalnosciduszpasterskiejbazylianowwrzeczypospolitejwxviiiwieku