Muzyka w działalności duszpasterskiej bazylianów w Rzeczypospolitej w XVIII wieku
Bazylianie angażowali się w pracę duszpasterską we własnych parafiach, pełnili posługę w sanktuariach licznie odwiedzanych przez wiernych, a także prowadzili misje ludowe wśród ludności zamieszkującej teren wschodniej Rzeczypospolitej. W tej działalności ważną rolę pełniła muzyka, zarówno wokalna...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Institute of Art of the Polish Academy of Sciences
2019-07-01
|
Series: | Muzyka |
Subjects: | |
Online Access: | https://czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/118 |
_version_ | 1797322756019191808 |
---|---|
author | Beata Lorens |
author_facet | Beata Lorens |
author_sort | Beata Lorens |
collection | DOAJ |
description |
Bazylianie angażowali się w pracę duszpasterską we własnych parafiach, pełnili posługę w sanktuariach licznie odwiedzanych przez wiernych, a także prowadzili misje ludowe wśród ludności zamieszkującej teren wschodniej Rzeczypospolitej. W tej działalności ważną rolę pełniła muzyka, zarówno wokalna jak i instrumentalna. Bazylianie byli tymi, którzy do swych cerkwi wprowadzali muzykę instrumentalną, głównie organową. W drugiej połowie XVIII w. instrument ten był coraz częściej spotykany w świątyniach unickich. Z przeprowadzonej analizy wynika, że organy częściej występowały w klasztorach prowincji litewskiej, zwłaszcza w ośrodkach miejskich oraz położonych na Litwie, Wołyniu, w eparchii chełmskiej. Rzadziej wprowadzano organy do cerkwi bazyliańskich położonych w południowo-wschodniej Rzeczypospolitej: w województwie ruskim i podolskim. Oprócz organów na wyposażeniu cerkwi były instrumenty dęte i strunowe, używane przeważnie przy okazji odpustów. Przy monasterach utrzymywano kapele wokalno-instrumentalne. W XVIII w. działały one przy co najmniej sześciu klasztorach (Wilno, Chełm, Żyrowice, Poczajów, Uniów, Supraśl), zaś obecność instrumentów muzycznych odnotowano w pięciu kolejnych placówkach (Zahorów, Humań, Biała, Buczacz, Boruny). Bazylianie korzystali także z usług kapeli funkcjonujących przy kościołach łacińskich czy prywatnych zespołów magnackich. Zakonnicy dbali o wykonywanie tradycyjnego śpiewu cerkiewnego. Jednak obok niego zaznajamiali wiernych z pieśniami i hymnami łacińskimi, które tłumaczyli na język polski lub ruski (ukraiński). Sami również byli autorami tekstów pieśni religijnych przeznaczonych na różne okazje. Muzyka stosowana w działalności duszpasterskiej bazylianów w XVIII w. łączyła tradycyjną muzykę cerkiewną z wpływami zachodniej muzyki barokowej.
|
first_indexed | 2024-03-08T05:18:54Z |
format | Article |
id | doaj.art-48e97f88218a41dd832c586e67f0c216 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 0027-5344 2720-7021 |
language | English |
last_indexed | 2024-03-08T05:18:54Z |
publishDate | 2019-07-01 |
publisher | Institute of Art of the Polish Academy of Sciences |
record_format | Article |
series | Muzyka |
spelling | doaj.art-48e97f88218a41dd832c586e67f0c2162024-02-06T14:23:19ZengInstitute of Art of the Polish Academy of SciencesMuzyka0027-53442720-70212019-07-0164210.36744/m.118Muzyka w działalności duszpasterskiej bazylianów w Rzeczypospolitej w XVIII wiekuBeata Lorens0Uniwersytet Rzeszowski Bazylianie angażowali się w pracę duszpasterską we własnych parafiach, pełnili posługę w sanktuariach licznie odwiedzanych przez wiernych, a także prowadzili misje ludowe wśród ludności zamieszkującej teren wschodniej Rzeczypospolitej. W tej działalności ważną rolę pełniła muzyka, zarówno wokalna jak i instrumentalna. Bazylianie byli tymi, którzy do swych cerkwi wprowadzali muzykę instrumentalną, głównie organową. W drugiej połowie XVIII w. instrument ten był coraz częściej spotykany w świątyniach unickich. Z przeprowadzonej analizy wynika, że organy częściej występowały w klasztorach prowincji litewskiej, zwłaszcza w ośrodkach miejskich oraz położonych na Litwie, Wołyniu, w eparchii chełmskiej. Rzadziej wprowadzano organy do cerkwi bazyliańskich położonych w południowo-wschodniej Rzeczypospolitej: w województwie ruskim i podolskim. Oprócz organów na wyposażeniu cerkwi były instrumenty dęte i strunowe, używane przeważnie przy okazji odpustów. Przy monasterach utrzymywano kapele wokalno-instrumentalne. W XVIII w. działały one przy co najmniej sześciu klasztorach (Wilno, Chełm, Żyrowice, Poczajów, Uniów, Supraśl), zaś obecność instrumentów muzycznych odnotowano w pięciu kolejnych placówkach (Zahorów, Humań, Biała, Buczacz, Boruny). Bazylianie korzystali także z usług kapeli funkcjonujących przy kościołach łacińskich czy prywatnych zespołów magnackich. Zakonnicy dbali o wykonywanie tradycyjnego śpiewu cerkiewnego. Jednak obok niego zaznajamiali wiernych z pieśniami i hymnami łacińskimi, które tłumaczyli na język polski lub ruski (ukraiński). Sami również byli autorami tekstów pieśni religijnych przeznaczonych na różne okazje. Muzyka stosowana w działalności duszpasterskiej bazylianów w XVIII w. łączyła tradycyjną muzykę cerkiewną z wpływami zachodniej muzyki barokowej. https://czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/118bazylianiekapelamuzykaorganyinstrumenty muzycznepieśni |
spellingShingle | Beata Lorens Muzyka w działalności duszpasterskiej bazylianów w Rzeczypospolitej w XVIII wieku Muzyka bazylianie kapela muzyka organy instrumenty muzyczne pieśni |
title | Muzyka w działalności duszpasterskiej bazylianów w Rzeczypospolitej w XVIII wieku |
title_full | Muzyka w działalności duszpasterskiej bazylianów w Rzeczypospolitej w XVIII wieku |
title_fullStr | Muzyka w działalności duszpasterskiej bazylianów w Rzeczypospolitej w XVIII wieku |
title_full_unstemmed | Muzyka w działalności duszpasterskiej bazylianów w Rzeczypospolitej w XVIII wieku |
title_short | Muzyka w działalności duszpasterskiej bazylianów w Rzeczypospolitej w XVIII wieku |
title_sort | muzyka w dzialalnosci duszpasterskiej bazylianow w rzeczypospolitej w xviii wieku |
topic | bazylianie kapela muzyka organy instrumenty muzyczne pieśni |
url | https://czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/118 |
work_keys_str_mv | AT beatalorens muzykawdziałalnosciduszpasterskiejbazylianowwrzeczypospolitejwxviiiwieku |