بررسی تطبیقی رویکردهای انتقادی به تحلیل گفتمان
چکیده «رویکردهای انتقادی به تحلیل گفتمان» یکی از روشهای کیفی در حوزه مباحث اجتماعی و فرهنگی است. بر مبنای این گرایش زبان انعکاسدهندۀ شفاف و آینهواری از واقعیت نیست، بلکه ابزاری است تنیده در روابط قدرت که موجب برساخت اجتماعی واقعیت میشود. خود این رویکرد از دو گرایش عمده تشکیل شده است که عبارتند ا...
Main Authors: | , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | fas |
Published: |
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
2011-10-01
|
Series: | روش شناسی علوم انسانی |
Subjects: | |
Online Access: | http://method.rihu.ac.ir/article_385_6c0ec05d648856cc901fc32211b96a1f.pdf |
Summary: | چکیده
«رویکردهای انتقادی به تحلیل گفتمان» یکی از روشهای کیفی در حوزه مباحث اجتماعی و فرهنگی است. بر مبنای این گرایش زبان انعکاسدهندۀ شفاف و آینهواری از واقعیت نیست، بلکه ابزاری است تنیده در روابط قدرت که موجب برساخت اجتماعی واقعیت میشود. خود این رویکرد از دو گرایش عمده تشکیل شده است که عبارتند از: الف) تحلیل گفتمان فوکویی؛ ب) تحلیل گفتمان انتقادی.
برای شناخت بهتر این رویکرد، میبایست به تمایزات و تشابهات گرایشهای مختلف آن اشراف داشت. سوال اصلی این است که تمایزات عمده میان این دو رویکرد چیست؟ برای پاسخ به این سوال و غور در مبانی نظری «رویکردهای انتقادی به تحلیل گفتمان» از روش توصیفی و تحلیلی بهره بردهایم و گردآوری اطلاعات از طریق روش اسنادی انجام شده است.
عمدهترین وجه تمایز «تحلیل گفتمان فوکویی» از «تحلیل گفتمان انتقادی» این است که در رویکرد نخست معنای «عام» گفتمان مدنظر است و بر مبنای آن گفتمان موجودیتی مستقل و بهطور نسبی خودگردان تلقی میشود. |
---|---|
ISSN: | 1608-7070 2588-5774 |