رتبه‌بندی و تحلیل توازن توسعه‌ی زیرساختی و طبیعی در شهرستان‌های استان خراسان رضوی
بررسی وضعیت نابرابری در نواحی جغرافیایی همواره یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های محققان در حوزه‌ی مطالعات شهری و منطقه‌ای است. این نابرابری و عدم توازن در بین مناطق، نتیجه‌ی وجود عوامل مختلفی مانند منابع طبیعی، موقعیت جغرافیایی، نیروی انسانی و به‌ویژه سیاست‌گذاری‌های دولتی است. مطالعات منطقه‌ای به‌ویژه در م...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Hakim Sabzevari University
2022-03-01
|
| Series: | مطالعات جغرافیایی مناطق خشک |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jargs.hsu.ac.ir/article_161561_9d61a5c96b6f6a0e8c6b78378cf9e677.pdf |
| Summary: | بررسی وضعیت نابرابری در نواحی جغرافیایی همواره یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های محققان در حوزه‌ی مطالعات شهری و منطقه‌ای است. این نابرابری و عدم توازن در بین مناطق، نتیجه‌ی وجود عوامل مختلفی مانند منابع طبیعی، موقعیت جغرافیایی، نیروی انسانی و به‌ویژه سیاست‌گذاری‌های دولتی است. مطالعات منطقه‌ای به‌ویژه در مقیاس کلان یکی از راه‌های کشف نابرابری‌ها و تصمیم‌گیری مناسب برای کاهش آن‌ها در ایجاد توازن بین مناطق است. هدف این نوشتار بررسی و تعیین توازن، توسعه‌یافتگی و تعارض در شهرستان‌های استان خراسان رضوی و رتبه‌بندی آن‌ها به لحاظ میزان برخورداری از شاخص‌های مختلف توسعه است. این تحقیق از نوع کاربردی و از لحاظ روش‌شناسی، توصیفی-تحلیلی است که در آن با استفاده از مدل‌هایMACBETH و MOORA و نرم‌افزار Arc GIS اقدام به رتبه‌بندی در مقیاس شهرستان‌ها شده است. جهت تعیین توازن و تعارض توسعه، 39 متغیر در قالب شش دسته شاخص اجتماعی-سلامت، فرهنگی-تفریحی، زیربنایی، اقتصادی، مخاطرات طبیعی و زیست‌محیطی جمع‌آوری و تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که شهرستان باخرز، مشهد و بجستان به ترتیب رتبه‌ی اول تا سوم و شهرستان‌های سرخس، رشتخوار و زاوه نیز به ترتیب در رتبه‌های پایین با فاصله‌ی زیاد از هم قرار گرفته‌اند. بیشتر شهرستان‌های دارای توازن در شرق و مرز شرقی و جنوب شرقی استان قرار دارند. همچنین اکثر شهرستان‌ها تنها در شاخص‌های طبیعی یا زیرساختی توسعه‌یافته محسوب می‌شوند و به‌جز چند شهرستان بجستان، گناباد و نیشابور در سایر شهرستان‌ها تعارض در هر دو بخش مشاهده می‌شود. لذا به منظور جبران این نابرابری‌ها و عدم تعادل‌ها ضروری است که در سیاست‌گذاری‌های توسعه‌ی منطقه‌ای توجه ویژه‌ای برای کاهش شکاف توسعه بین مناطق توسعه‌یافته و کمتر توسعه‌یافته صورت پذیرد و توازن توسعه‌ای تقویت گردد. |
|---|---|
| ISSN: | 2228-7167 2981-1910 |