Zaburzenia osobowości a stany Ja – mediująca rola zdolności do mentalizacji
Cel Analiza Transakcyjna stanęła przed ważnym wyzwaniem teoretycznym i empirycznym wskutek zmiany podejścia do zaburzeń osobowości w klasyfikacjach medycznych zaburzeń psychicznych i zachowania DSM-5 i ICD-11. Celem badań było stwierdzenie czy występują związki między używanymi pozytywnie i negatyw...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Jan Długosz University in Częstochowa
2023-12-01
|
| Series: | Edukacyjna Analiza Transakcyjna |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://czasopisma.ujd.edu.pl/index.php/EAT/article/view/1879 |
| _version_ | 1827313914864467968 |
|---|---|
| author | Piotr Przybylski Lidia Cierpiałkowska Dominika Rusnak |
| author_facet | Piotr Przybylski Lidia Cierpiałkowska Dominika Rusnak |
| author_sort | Piotr Przybylski |
| collection | DOAJ |
| description |
Cel
Analiza Transakcyjna stanęła przed ważnym wyzwaniem teoretycznym i empirycznym wskutek zmiany podejścia do zaburzeń osobowości w klasyfikacjach medycznych zaburzeń psychicznych i zachowania DSM-5 i ICD-11. Celem badań było stwierdzenie czy występują związki między używanymi pozytywnie i negatywnie stanami Ja a funkcjonowaniem osobowości i zdolnością do metalizacji oraz sprawdzenie czy zdolność do metalizacji jest mediatorem między głębokością zaburzenia osobowości a nasileniem używanych stanów Ja.
Metody
Zaburzenie osobowości zbadano przy użyciu Samoopisowej Krótkiej Skali dla Oszacowania Poziomu Funkcjonowania Osobowości dla Zaburzeń Osobowości: Skali Funkcjonowania Ja i Funkcjonowania Interpersonalnego (SIFS, Gamache i in., 2019; polska adaptacja Cieciuch i Strus, 2021), zdolność do mentalizacji Skalą Mentalizacji (MentS, Dimitrijević i in., 2018; polska adaptacja Jańczak, 2021), pozytywne i negatywne stany Ja Kwestionariuszem Stanów Ja (Matkowski, Więcławski, 2016).
Badani
Zbadano 106 osób w wieku od 18 do 65 lat. Średni wiek osoby badanej wynosił 25,8 lat, największą grupę stanowiły kobiety z niepełnym wyższym wykształceniem. Prawie połowa grupy miała diagnozę psychiatryczną różnych zaburzeń psychicznych lub była w trakcie badan diagnostycznych w kierunku zaburzenia osobowości.
Wyniki
Stwierdzono istotne związki pomiędzy ogólnym poziomem funkcjonowania osobowości oraz jej dwoma domenami - funkcjonowaniem self i funkcjonowaniem interpersonalnym a nasileniem pozytywnie i tylko nielicznymi negatywnie używanymi stanami Ja. Wystąpiły istotne zależności między ogólną zdolnością do mentalizacji oraz mentalizacji na temat siebie i umysłu innych ludzi a stanem Ja Dorosłego. Nie potwierdziło się założenie o mediacyjnej roli zdolności do mentalizacji między funkcjonowaniem osobowości a stanem Ja Dorosły.
Słowa klucze: stany Ja, zaburzenie osobowości, zdolność do mentalizacji
|
| first_indexed | 2024-04-24T22:25:50Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-49e678bee5274494a909e454523e0dc5 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2299-7466 2658-1825 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-24T22:25:50Z |
| publishDate | 2023-12-01 |
| publisher | Jan Długosz University in Częstochowa |
| record_format | Article |
| series | Edukacyjna Analiza Transakcyjna |
| spelling | doaj.art-49e678bee5274494a909e454523e0dc52024-03-20T01:41:44ZengJan Długosz University in CzęstochowaEdukacyjna Analiza Transakcyjna2299-74662658-18252023-12-011210.16926/eat.2023.12.02Zaburzenia osobowości a stany Ja – mediująca rola zdolności do mentalizacji Piotr Przybylski0https://orcid.org/0000-0003-3543-2009Lidia Cierpiałkowska1Dominika Rusnak1. Uniwersytet Zielonogórski, 2. Centrum Analizy Transakcyjnej w Poznaniu1. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, 2. Uniwersytet Zielonogórski Cel Analiza Transakcyjna stanęła przed ważnym wyzwaniem teoretycznym i empirycznym wskutek zmiany podejścia do zaburzeń osobowości w klasyfikacjach medycznych zaburzeń psychicznych i zachowania DSM-5 i ICD-11. Celem badań było stwierdzenie czy występują związki między używanymi pozytywnie i negatywnie stanami Ja a funkcjonowaniem osobowości i zdolnością do metalizacji oraz sprawdzenie czy zdolność do metalizacji jest mediatorem między głębokością zaburzenia osobowości a nasileniem używanych stanów Ja. Metody Zaburzenie osobowości zbadano przy użyciu Samoopisowej Krótkiej Skali dla Oszacowania Poziomu Funkcjonowania Osobowości dla Zaburzeń Osobowości: Skali Funkcjonowania Ja i Funkcjonowania Interpersonalnego (SIFS, Gamache i in., 2019; polska adaptacja Cieciuch i Strus, 2021), zdolność do mentalizacji Skalą Mentalizacji (MentS, Dimitrijević i in., 2018; polska adaptacja Jańczak, 2021), pozytywne i negatywne stany Ja Kwestionariuszem Stanów Ja (Matkowski, Więcławski, 2016). Badani Zbadano 106 osób w wieku od 18 do 65 lat. Średni wiek osoby badanej wynosił 25,8 lat, największą grupę stanowiły kobiety z niepełnym wyższym wykształceniem. Prawie połowa grupy miała diagnozę psychiatryczną różnych zaburzeń psychicznych lub była w trakcie badan diagnostycznych w kierunku zaburzenia osobowości. Wyniki Stwierdzono istotne związki pomiędzy ogólnym poziomem funkcjonowania osobowości oraz jej dwoma domenami - funkcjonowaniem self i funkcjonowaniem interpersonalnym a nasileniem pozytywnie i tylko nielicznymi negatywnie używanymi stanami Ja. Wystąpiły istotne zależności między ogólną zdolnością do mentalizacji oraz mentalizacji na temat siebie i umysłu innych ludzi a stanem Ja Dorosłego. Nie potwierdziło się założenie o mediacyjnej roli zdolności do mentalizacji między funkcjonowaniem osobowości a stanem Ja Dorosły. Słowa klucze: stany Ja, zaburzenie osobowości, zdolność do mentalizacji https://czasopisma.ujd.edu.pl/index.php/EAT/article/view/1879stany Jazaburzenie osobowościzdolność do mentalizacji |
| spellingShingle | Piotr Przybylski Lidia Cierpiałkowska Dominika Rusnak Zaburzenia osobowości a stany Ja – mediująca rola zdolności do mentalizacji Edukacyjna Analiza Transakcyjna stany Ja zaburzenie osobowości zdolność do mentalizacji |
| title | Zaburzenia osobowości a stany Ja – mediująca rola zdolności do mentalizacji |
| title_full | Zaburzenia osobowości a stany Ja – mediująca rola zdolności do mentalizacji |
| title_fullStr | Zaburzenia osobowości a stany Ja – mediująca rola zdolności do mentalizacji |
| title_full_unstemmed | Zaburzenia osobowości a stany Ja – mediująca rola zdolności do mentalizacji |
| title_short | Zaburzenia osobowości a stany Ja – mediująca rola zdolności do mentalizacji |
| title_sort | zaburzenia osobowosci a stany ja mediujaca rola zdolnosci do mentalizacji |
| topic | stany Ja zaburzenie osobowości zdolność do mentalizacji |
| url | https://czasopisma.ujd.edu.pl/index.php/EAT/article/view/1879 |
| work_keys_str_mv | AT piotrprzybylski zaburzeniaosobowosciastanyjamediujacarolazdolnoscidomentalizacji AT lidiacierpiałkowska zaburzeniaosobowosciastanyjamediujacarolazdolnoscidomentalizacji AT dominikarusnak zaburzeniaosobowosciastanyjamediujacarolazdolnoscidomentalizacji |