مسائل و چالش‌های صرفه‌جویی واقعی آب از طریق افزایش بهره ‏وری آب و کاربرد سامانه‌های نوین آبیاری (یادداشت فنی)

امروزه با توجه ‏به بحران کمبود شدید منابع آب برای تولیدات کشاورزی موضوع صرفه‏‌جویی واقعی آب در کشاورزی مطرح شده است. بسیاری از کارشناسان و محققین علوم آب دریافتند راهکارهایی که در حال حاضر برای استفاده بهینه و صرفه‌جویی آب استفاده می‌شوند (افزایش راندمان آبیاری و حتی افزایش بهره‏وری آب) بر توسعه سام...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: نادر حیدری
Format: Article
Language:fas
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2019-02-01
Series:آب و توسعه پایدار
Subjects:
Online Access:https://jwsd.um.ac.ir/article_31073_7ff8514c27585d2766503c29d6cf9a14.pdf
_version_ 1828264067841654784
author نادر حیدری
author_facet نادر حیدری
author_sort نادر حیدری
collection DOAJ
description امروزه با توجه ‏به بحران کمبود شدید منابع آب برای تولیدات کشاورزی موضوع صرفه‏‌جویی واقعی آب در کشاورزی مطرح شده است. بسیاری از کارشناسان و محققین علوم آب دریافتند راهکارهایی که در حال حاضر برای استفاده بهینه و صرفه‌جویی آب استفاده می‌شوند (افزایش راندمان آبیاری و حتی افزایش بهره‏وری آب) بر توسعه سامانه‌‏های نوین آبیاری به اصطلاح صرفه‌‏جو نظیر آبیاری‏ تحت فشار تکیه دارند. این سامانه‌‏ها در صورت عدم وجود شرایط و تمهیدات لازم به صرفه‌‏جویی واقعی آب منجر نشده است و در مواردی ممکن است به افزایش مصرف آب منجر شوند. نمونه‏ای از این نظریات و شواهد ارائه شده در منابع علمی کتابی است که توسط فائو در زمینه این موضوع منتشر شده است. در این مقاله تحلیلی ضمن تشریح مفاهیم، اصطلاحات و رویکردهای مرتبط با بحث مصرف مفید و غیرمفید آب نظریات و مباحث مختلف در بحث صرفه‌‏جویی واقعی آب، میزان کارآمدی و اثر بخشی سامانه‌‏های نوین آبیاری و در مجموع کلیه فعالیت‌‏های افزایش بهره‌‏وری آب با هدف صرفه‏‌جویی واقعی آب در این زمینه بررسی و نقد تحلیلی شده و نتیجه‏‌گیری‏‌های لازم به عمل آمده است. در نتیجه‏‌گیری مقاله می‌‏توان اظهار نمود که برای شناخت و انتخاب راهکارهای فنی و اقتصادی موثر بر روی مدیریت تقاضا و مصرف آب باید یک سیستم و چارچوب منظم حسابداری آب در هر حوضه آبریز برقرار شود. همچنین به موازات توجه زیاد به توسعه آبیاری تحت فشار در کشور باید به سایر روش‏‌های به‌‏زراعی کاهش دهنده مصرف آب (ET) در کشاورزی (نظیر کاربرد انواع مالچ‏‌ها و کشاورزی حفاظتی، رعایت تناوب زراعی مناسب و غیره) توجه شود. به‏‌منظور صرفه‏‌جویی واقعی آب باید شاخص بهره‏‌وری آب مبتنی بر ET (و نه مقدار آب به‏‌کاربرده شده در مزرعه) معیار انتخاب سیستم‌‏ها و بررسی اثر بخشی راهکارهای فنی و اقتصادی برای صرفه‌‏جویی واقعی آب قرار گیرد.
first_indexed 2024-04-13T04:20:18Z
format Article
id doaj.art-4ac647924eeb491ebe5e5752012744c1
institution Directory Open Access Journal
issn 2423-5474
2717-3321
language fas
last_indexed 2024-04-13T04:20:18Z
publishDate 2019-02-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series آب و توسعه پایدار
spelling doaj.art-4ac647924eeb491ebe5e5752012744c12022-12-22T03:02:48ZfasFerdowsi University of Mashhadآب و توسعه پایدار2423-54742717-33212019-02-015216917510.22067/jwsd.v5i2.7107631073مسائل و چالش‌های صرفه‌جویی واقعی آب از طریق افزایش بهره ‏وری آب و کاربرد سامانه‌های نوین آبیاری (یادداشت فنی)نادر حیدری0موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزیامروزه با توجه ‏به بحران کمبود شدید منابع آب برای تولیدات کشاورزی موضوع صرفه‏‌جویی واقعی آب در کشاورزی مطرح شده است. بسیاری از کارشناسان و محققین علوم آب دریافتند راهکارهایی که در حال حاضر برای استفاده بهینه و صرفه‌جویی آب استفاده می‌شوند (افزایش راندمان آبیاری و حتی افزایش بهره‏وری آب) بر توسعه سامانه‌‏های نوین آبیاری به اصطلاح صرفه‌‏جو نظیر آبیاری‏ تحت فشار تکیه دارند. این سامانه‌‏ها در صورت عدم وجود شرایط و تمهیدات لازم به صرفه‌‏جویی واقعی آب منجر نشده است و در مواردی ممکن است به افزایش مصرف آب منجر شوند. نمونه‏ای از این نظریات و شواهد ارائه شده در منابع علمی کتابی است که توسط فائو در زمینه این موضوع منتشر شده است. در این مقاله تحلیلی ضمن تشریح مفاهیم، اصطلاحات و رویکردهای مرتبط با بحث مصرف مفید و غیرمفید آب نظریات و مباحث مختلف در بحث صرفه‌‏جویی واقعی آب، میزان کارآمدی و اثر بخشی سامانه‌‏های نوین آبیاری و در مجموع کلیه فعالیت‌‏های افزایش بهره‌‏وری آب با هدف صرفه‏‌جویی واقعی آب در این زمینه بررسی و نقد تحلیلی شده و نتیجه‏‌گیری‏‌های لازم به عمل آمده است. در نتیجه‏‌گیری مقاله می‌‏توان اظهار نمود که برای شناخت و انتخاب راهکارهای فنی و اقتصادی موثر بر روی مدیریت تقاضا و مصرف آب باید یک سیستم و چارچوب منظم حسابداری آب در هر حوضه آبریز برقرار شود. همچنین به موازات توجه زیاد به توسعه آبیاری تحت فشار در کشور باید به سایر روش‏‌های به‌‏زراعی کاهش دهنده مصرف آب (ET) در کشاورزی (نظیر کاربرد انواع مالچ‏‌ها و کشاورزی حفاظتی، رعایت تناوب زراعی مناسب و غیره) توجه شود. به‏‌منظور صرفه‏‌جویی واقعی آب باید شاخص بهره‏‌وری آب مبتنی بر ET (و نه مقدار آب به‏‌کاربرده شده در مزرعه) معیار انتخاب سیستم‌‏ها و بررسی اثر بخشی راهکارهای فنی و اقتصادی برای صرفه‌‏جویی واقعی آب قرار گیرد.https://jwsd.um.ac.ir/article_31073_7ff8514c27585d2766503c29d6cf9a14.pdfبهره وری آبتحت فشارسامانه آبیاریصرفه جویی آب
spellingShingle نادر حیدری
مسائل و چالش‌های صرفه‌جویی واقعی آب از طریق افزایش بهره ‏وری آب و کاربرد سامانه‌های نوین آبیاری (یادداشت فنی)
آب و توسعه پایدار
بهره وری آب
تحت فشار
سامانه آبیاری
صرفه جویی آب
title مسائل و چالش‌های صرفه‌جویی واقعی آب از طریق افزایش بهره ‏وری آب و کاربرد سامانه‌های نوین آبیاری (یادداشت فنی)
title_full مسائل و چالش‌های صرفه‌جویی واقعی آب از طریق افزایش بهره ‏وری آب و کاربرد سامانه‌های نوین آبیاری (یادداشت فنی)
title_fullStr مسائل و چالش‌های صرفه‌جویی واقعی آب از طریق افزایش بهره ‏وری آب و کاربرد سامانه‌های نوین آبیاری (یادداشت فنی)
title_full_unstemmed مسائل و چالش‌های صرفه‌جویی واقعی آب از طریق افزایش بهره ‏وری آب و کاربرد سامانه‌های نوین آبیاری (یادداشت فنی)
title_short مسائل و چالش‌های صرفه‌جویی واقعی آب از طریق افزایش بهره ‏وری آب و کاربرد سامانه‌های نوین آبیاری (یادداشت فنی)
title_sort مسائل و چالش‌های صرفه‌جویی واقعی آب از طریق افزایش بهره ‏وری آب و کاربرد سامانه‌های نوین آبیاری یادداشت فنی
topic بهره وری آب
تحت فشار
سامانه آبیاری
صرفه جویی آب
url https://jwsd.um.ac.ir/article_31073_7ff8514c27585d2766503c29d6cf9a14.pdf
work_keys_str_mv AT nạdrḥydry msạỷlwcẖạlsẖhạyṣrfhjwyywạqʿyậbạzṭryqạfzạysẖbhrhwryậbwḵạrbrdsạmạnhhạynwynậbyạryyạddạsẖtfny