KÜÇÜK MENDERES GRABENİ DOĞU UCUNDAKİ ANDEZİTLERİN (BAŞOVAKİRAZ/İZMİR) JEOLOJİSİ, PETROGRAFİSİ VE JEOKİMYASI

Küçük Menderes Grabeni'nin doğu ucunda yer alan çalışma alanında, temeli oluşturan Menderes Masifi kayalarını kesen ve Başova Andezitleri olarak adlandırılan volkanik kayalar; Kiraz (İzmir) İlçesinin kuzeydoğusu, doğusu ve güneydoğusunda, sırasıyla Başova, Karaburç ve Yenişehir yakınlarında yüz...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Tahir EMRE, Hasan SÖZBİLİR
Format: Article
Language:English
Published: General Directorate of Mineral Research and Exploration 2005-12-01
Series:Bulletin of the Mineral Research and Exploration
Subjects:
Online Access:http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3950/52390?publisher=mta
_version_ 1797916704826720256
author Tahir EMRE
Hasan SÖZBİLİR
author_facet Tahir EMRE
Hasan SÖZBİLİR
author_sort Tahir EMRE
collection DOAJ
description Küçük Menderes Grabeni'nin doğu ucunda yer alan çalışma alanında, temeli oluşturan Menderes Masifi kayalarını kesen ve Başova Andezitleri olarak adlandırılan volkanik kayalar; Kiraz (İzmir) İlçesinin kuzeydoğusu, doğusu ve güneydoğusunda, sırasıyla Başova, Karaburç ve Yenişehir yakınlarında yüzlek verir. Oldukça küçük alanlar kaplayan bu yüzlekler, KD-GB uzanımlı bir hat boyunca dizilir. Başova ve Karaburç'un pembe ve gri renkli andezitik kayaları, çoğunlukla hipokristalen porfirik, yer yer hyalopilitik dokudadır. Başlıca, andezin, hornblend, piroksen, biyotit, kuvars ve opak mineral içeren bu kayaların hamuru, cam ve mikrolitlerden oluşur. Yenişehir'deki, koyu gri, yeşilimsi gri renkli, ince taneli bazaltik andezitlerde, makroskobik olarak plajiyoklaz ve piroksen fenokristalleri seçilebilir. Hipokristalen porfirik dokudaki kayaların ana felsik minerali plajiyoklaz, ana mafik minerali piroksendir. Hamur mikrolitiktir Belirgin bir yönlenme göstermeyen mikrolitler, yer yer bazı fenokristallerin etrafını çevrelemiş olarak gözlenir. Yarı-alkali ve kalk-alkali karakterli bu volkanitler; dayk, lav, piroklastit ve volkanik breş şeklinde yüzeye ulaşmıştır. İz element değişim diyagramında, kayaçların tümünde, büyük iyon yarı çaplı elementlerde zenginleşme, yüksek çekim alanlı elementlerde fakirleşme karakteristiktir. İncelenen volkanitlerin iz element ve ender toprak element değişim diyagramları, genel olarak, kalkal i yay volkanitlerinin ya da orojenik volkanitlerin desenine benzer. Yaş tayini (40Ar/39Ar) sonuçlarına göre, Başova'dan alınan örnekler 14,7±0,1 My, Yenişehir'den alınanlar ise 14,3±0,1 My yaşındadır. Yarı-alkali ve kalk-alkali karakterli bu volkanizma; dayk, lav, piroklastit ve volkanik breş şeklinde yüzeye ulaşmıştır. Birbirine çok yakın mesafelerde yüzlek veren ve aralarında çok az yaş farkı olan bu volkanitlerin iz element dağılımları, benzer kaynaktan türediklerine işaret etmektedir.
first_indexed 2024-04-10T13:01:34Z
format Article
id doaj.art-4cfc153ade2f4ac1b22972241b0a8706
institution Directory Open Access Journal
issn 0026-4563
2651-3048
language English
last_indexed 2024-04-10T13:01:34Z
publishDate 2005-12-01
publisher General Directorate of Mineral Research and Exploration
record_format Article
series Bulletin of the Mineral Research and Exploration
spelling doaj.art-4cfc153ade2f4ac1b22972241b0a87062023-02-15T16:13:08ZengGeneral Directorate of Mineral Research and ExplorationBulletin of the Mineral Research and Exploration0026-45632651-30482005-12-0113113111976KÜÇÜK MENDERES GRABENİ DOĞU UCUNDAKİ ANDEZİTLERİN (BAŞOVAKİRAZ/İZMİR) JEOLOJİSİ, PETROGRAFİSİ VE JEOKİMYASITahir EMREHasan SÖZBİLİRKüçük Menderes Grabeni'nin doğu ucunda yer alan çalışma alanında, temeli oluşturan Menderes Masifi kayalarını kesen ve Başova Andezitleri olarak adlandırılan volkanik kayalar; Kiraz (İzmir) İlçesinin kuzeydoğusu, doğusu ve güneydoğusunda, sırasıyla Başova, Karaburç ve Yenişehir yakınlarında yüzlek verir. Oldukça küçük alanlar kaplayan bu yüzlekler, KD-GB uzanımlı bir hat boyunca dizilir. Başova ve Karaburç'un pembe ve gri renkli andezitik kayaları, çoğunlukla hipokristalen porfirik, yer yer hyalopilitik dokudadır. Başlıca, andezin, hornblend, piroksen, biyotit, kuvars ve opak mineral içeren bu kayaların hamuru, cam ve mikrolitlerden oluşur. Yenişehir'deki, koyu gri, yeşilimsi gri renkli, ince taneli bazaltik andezitlerde, makroskobik olarak plajiyoklaz ve piroksen fenokristalleri seçilebilir. Hipokristalen porfirik dokudaki kayaların ana felsik minerali plajiyoklaz, ana mafik minerali piroksendir. Hamur mikrolitiktir Belirgin bir yönlenme göstermeyen mikrolitler, yer yer bazı fenokristallerin etrafını çevrelemiş olarak gözlenir. Yarı-alkali ve kalk-alkali karakterli bu volkanitler; dayk, lav, piroklastit ve volkanik breş şeklinde yüzeye ulaşmıştır. İz element değişim diyagramında, kayaçların tümünde, büyük iyon yarı çaplı elementlerde zenginleşme, yüksek çekim alanlı elementlerde fakirleşme karakteristiktir. İncelenen volkanitlerin iz element ve ender toprak element değişim diyagramları, genel olarak, kalkal i yay volkanitlerinin ya da orojenik volkanitlerin desenine benzer. Yaş tayini (40Ar/39Ar) sonuçlarına göre, Başova'dan alınan örnekler 14,7±0,1 My, Yenişehir'den alınanlar ise 14,3±0,1 My yaşındadır. Yarı-alkali ve kalk-alkali karakterli bu volkanizma; dayk, lav, piroklastit ve volkanik breş şeklinde yüzeye ulaşmıştır. Birbirine çok yakın mesafelerde yüzlek veren ve aralarında çok az yaş farkı olan bu volkanitlerin iz element dağılımları, benzer kaynaktan türediklerine işaret etmektedir.http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3950/52390?publisher=mtaBatı AnadoluKüçük Menderes GrabeniVolkanizmaYarı-alkaliKalk-alkaliOrta MiyosenWest AnatoliaKüçük Menderes GrabenVolcanismSub-alkalineCalcalkalineMiddle-Miocene-
spellingShingle Tahir EMRE
Hasan SÖZBİLİR
KÜÇÜK MENDERES GRABENİ DOĞU UCUNDAKİ ANDEZİTLERİN (BAŞOVAKİRAZ/İZMİR) JEOLOJİSİ, PETROGRAFİSİ VE JEOKİMYASI
Bulletin of the Mineral Research and Exploration
Batı Anadolu
Küçük Menderes Grabeni
Volkanizma
Yarı-alkali
Kalk-alkali
Orta Miyosen
West Anatolia
Küçük Menderes Graben
Volcanism
Sub-alkaline
Calcalkaline
Middle-Miocene
-
title KÜÇÜK MENDERES GRABENİ DOĞU UCUNDAKİ ANDEZİTLERİN (BAŞOVAKİRAZ/İZMİR) JEOLOJİSİ, PETROGRAFİSİ VE JEOKİMYASI
title_full KÜÇÜK MENDERES GRABENİ DOĞU UCUNDAKİ ANDEZİTLERİN (BAŞOVAKİRAZ/İZMİR) JEOLOJİSİ, PETROGRAFİSİ VE JEOKİMYASI
title_fullStr KÜÇÜK MENDERES GRABENİ DOĞU UCUNDAKİ ANDEZİTLERİN (BAŞOVAKİRAZ/İZMİR) JEOLOJİSİ, PETROGRAFİSİ VE JEOKİMYASI
title_full_unstemmed KÜÇÜK MENDERES GRABENİ DOĞU UCUNDAKİ ANDEZİTLERİN (BAŞOVAKİRAZ/İZMİR) JEOLOJİSİ, PETROGRAFİSİ VE JEOKİMYASI
title_short KÜÇÜK MENDERES GRABENİ DOĞU UCUNDAKİ ANDEZİTLERİN (BAŞOVAKİRAZ/İZMİR) JEOLOJİSİ, PETROGRAFİSİ VE JEOKİMYASI
title_sort kucuk menderes grabeni dogu ucundaki andezitlerin basovakiraz izmir jeolojisi petrografisi ve jeokimyasi
topic Batı Anadolu
Küçük Menderes Grabeni
Volkanizma
Yarı-alkali
Kalk-alkali
Orta Miyosen
West Anatolia
Küçük Menderes Graben
Volcanism
Sub-alkaline
Calcalkaline
Middle-Miocene
-
url http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3950/52390?publisher=mta
work_keys_str_mv AT tahiremre kucukmenderesgrabenidoguucundakiandezitlerinbasovakirazizmirjeolojisipetrografisivejeokimyasi
AT hasansozbilir kucukmenderesgrabenidoguucundakiandezitlerinbasovakirazizmirjeolojisipetrografisivejeokimyasi