Yük Altında Çalışan Tek-Fazlı Transformatörlerin Demir ve Bakır Kayıplarının İzlenmesi
Transformatörlerin termal özellikleri, yüklenebilme sınırlarını ve ömürlerini belirleyen önemli değişkenleri içerir. Bu değişkenler arasında transformatörlerin sargı sıcaklığı en önemli değişkendir. Sargı sıcaklığının değeri transformatörün içyapısındaki kayıpların neticesinde açığa çıkan ısı enerji...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Düzce University
2019-07-01
|
| Series: | Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/815701 |
| _version_ | 1797300702347788288 |
|---|---|
| author | Hasan Dirik Cenk Gezegin |
| author_facet | Hasan Dirik Cenk Gezegin |
| author_sort | Hasan Dirik |
| collection | DOAJ |
| description | Transformatörlerin termal
özellikleri, yüklenebilme sınırlarını ve ömürlerini belirleyen önemli
değişkenleri içerir. Bu değişkenler arasında transformatörlerin sargı sıcaklığı
en önemli değişkendir. Sargı sıcaklığının değeri transformatörün içyapısındaki
kayıpların neticesinde açığa çıkan ısı enerjinin miktarı ile dış ortama atılan
ısı enerjisi miktarı arasındaki denge tarafından belirlenir. Bu noktada
transformatörlerin gerçek zamanlı çalışmaları esnasındaki güç kayıplarının iç
sıcaklığa önemli etkisinin olduğu anlaşılır. Bu kayıplar demir ve bakır
kayıpları olmak üzere iki alt gruba ayrılır. Her iki kayıp türünün sargı
sıcaklığına ve özellikle en sıcak nokta sıcaklığına olan etkisi farklı
orandadır. Bu yüzden transformatör sıcaklık hesaplamalarında kullanılan termal
modellerin hemen hemen hepsinde her iki kayıp türü farklı oranlarda dikkate
alınır. Bu yüzden demir ve bakır kayıplarının ayrı ayrı hesaplanabilmesi termal
modellerin doğruluğu bakımından önemli bir avantaj sunar. Bu çalışmada, bu
yüzden, gerçek zamanlı transformatör verileri kullanılarak kayıpların nasıl
hesaplanabileceği üzerine bir yöntem verilmiştir. Yöntem tek-fazlı
transformatörün primer ve sekonder tarafı gerilimlerini ve akımlarını
kullanmaktadır. Yöntemin matematiksel eşitlikleri transformatörlerin T-eşdeğer
devresi kullanılarak elde edilmiştir. Burada, önerilen yöntemin öncelikle
matematiksel temelleri verilmiştir. Sonrasında ise yöntemin hem Matlab/Simulink
ortamında yapılmış olan benzetimler ile hem de bir 5 kVA gücüne sahip transformatör
üzerinde yapılan deneysel çalışmaları ile yapılmış olan inceleme sonuçları
verilmiştir. Sonuçlar kayıpların önerilen yöntem ile oldukça hassas bir şekilde
elde edilebildiğini göstermektedir. Hesaplamaların harmonikli koşullarda da
geçerli olması ve gerçek zamanlı veriler ile yapılıyor olması önemli iki
avantajdır. |
| first_indexed | 2024-03-07T23:11:56Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-4ff9f88fd03c48a7b02cc772e2cc828e |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2148-2446 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-07T23:11:56Z |
| publishDate | 2019-07-01 |
| publisher | Düzce University |
| record_format | Article |
| series | Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi |
| spelling | doaj.art-4ff9f88fd03c48a7b02cc772e2cc828e2024-02-21T14:07:35ZengDüzce UniversityDüzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi2148-24462019-07-01732116212710.29130/dubited.55131697Yük Altında Çalışan Tek-Fazlı Transformatörlerin Demir ve Bakır Kayıplarının İzlenmesiHasan Dirik0Cenk Gezegin1SİNOP ÜNİVERSİTESİAMASYA ÜNİVERSİTESİTransformatörlerin termal özellikleri, yüklenebilme sınırlarını ve ömürlerini belirleyen önemli değişkenleri içerir. Bu değişkenler arasında transformatörlerin sargı sıcaklığı en önemli değişkendir. Sargı sıcaklığının değeri transformatörün içyapısındaki kayıpların neticesinde açığa çıkan ısı enerjinin miktarı ile dış ortama atılan ısı enerjisi miktarı arasındaki denge tarafından belirlenir. Bu noktada transformatörlerin gerçek zamanlı çalışmaları esnasındaki güç kayıplarının iç sıcaklığa önemli etkisinin olduğu anlaşılır. Bu kayıplar demir ve bakır kayıpları olmak üzere iki alt gruba ayrılır. Her iki kayıp türünün sargı sıcaklığına ve özellikle en sıcak nokta sıcaklığına olan etkisi farklı orandadır. Bu yüzden transformatör sıcaklık hesaplamalarında kullanılan termal modellerin hemen hemen hepsinde her iki kayıp türü farklı oranlarda dikkate alınır. Bu yüzden demir ve bakır kayıplarının ayrı ayrı hesaplanabilmesi termal modellerin doğruluğu bakımından önemli bir avantaj sunar. Bu çalışmada, bu yüzden, gerçek zamanlı transformatör verileri kullanılarak kayıpların nasıl hesaplanabileceği üzerine bir yöntem verilmiştir. Yöntem tek-fazlı transformatörün primer ve sekonder tarafı gerilimlerini ve akımlarını kullanmaktadır. Yöntemin matematiksel eşitlikleri transformatörlerin T-eşdeğer devresi kullanılarak elde edilmiştir. Burada, önerilen yöntemin öncelikle matematiksel temelleri verilmiştir. Sonrasında ise yöntemin hem Matlab/Simulink ortamında yapılmış olan benzetimler ile hem de bir 5 kVA gücüne sahip transformatör üzerinde yapılan deneysel çalışmaları ile yapılmış olan inceleme sonuçları verilmiştir. Sonuçlar kayıpların önerilen yöntem ile oldukça hassas bir şekilde elde edilebildiğini göstermektedir. Hesaplamaların harmonikli koşullarda da geçerli olması ve gerçek zamanlı veriler ile yapılıyor olması önemli iki avantajdır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/815701transformatörbakır kayıplarıdemir kayıplarıtransformatör i̇zlemetermal model |
| spellingShingle | Hasan Dirik Cenk Gezegin Yük Altında Çalışan Tek-Fazlı Transformatörlerin Demir ve Bakır Kayıplarının İzlenmesi Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi transformatör bakır kayıpları demir kayıpları transformatör i̇zleme termal model |
| title | Yük Altında Çalışan Tek-Fazlı Transformatörlerin Demir ve Bakır Kayıplarının İzlenmesi |
| title_full | Yük Altında Çalışan Tek-Fazlı Transformatörlerin Demir ve Bakır Kayıplarının İzlenmesi |
| title_fullStr | Yük Altında Çalışan Tek-Fazlı Transformatörlerin Demir ve Bakır Kayıplarının İzlenmesi |
| title_full_unstemmed | Yük Altında Çalışan Tek-Fazlı Transformatörlerin Demir ve Bakır Kayıplarının İzlenmesi |
| title_short | Yük Altında Çalışan Tek-Fazlı Transformatörlerin Demir ve Bakır Kayıplarının İzlenmesi |
| title_sort | yuk altinda calisan tek fazli transformatorlerin demir ve bakir kayiplarinin izlenmesi |
| topic | transformatör bakır kayıpları demir kayıpları transformatör i̇zleme termal model |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/815701 |
| work_keys_str_mv | AT hasandirik yukaltındacalısantekfazlıtransformatorlerindemirvebakırkayıplarınınizlenmesi AT cenkgezegin yukaltındacalısantekfazlıtransformatorlerindemirvebakırkayıplarınınizlenmesi |