Konserwacja szesnastowiecznej powieści alegorycznej Desiderosvs ze zbiorów Biblioteki Opactwa Benedyktynek w Krzeszowie

Badania konserwatorskie i mikrobiologiczne zostały przeprowadzone na XVI wiecznym zbiorze zatytułowany Desiderosvs, Abo Scieszka Do Milosci Bozey Y Do Doskonalosci Zywota Chrzescianskiego: Dialog dziwnie nabożny y ucieszny, z Hiszpańskiego na Włoski, Francuski, Niemiecki, Niderlandski Y Laciński ię...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Agnieszka Bangrowska, Tadeusz Maciąg
Format: Article
Language:deu
Published: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II 2018-12-01
Series:Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Subjects:
Online Access:https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/9643
_version_ 1797324913575460864
author Agnieszka Bangrowska
Tadeusz Maciąg
author_facet Agnieszka Bangrowska
Tadeusz Maciąg
author_sort Agnieszka Bangrowska
collection DOAJ
description Badania konserwatorskie i mikrobiologiczne zostały przeprowadzone na XVI wiecznym zbiorze zatytułowany Desiderosvs, Abo Scieszka Do Milosci Bozey Y Do Doskonalosci Zywota Chrzescianskiego: Dialog dziwnie nabożny y ucieszny, z Hiszpańskiego na Włoski, Francuski, Niemiecki, Niderlandski Y Laciński ięzyk, / a teraz na Polski nowo przełożony przez Gaspra Wilkowskiego. Oryginalne dzieło zostało opublikowane w 1515 r. pod tytułem Espill de la vida religiosa. Książka została wydrukowana w Krakowie w 1589 r. w drukarni Andrzeja Piotrkowczyka. Książka wydrukowana jest na papierze czerpanym o niejednorodnej gramaturze w granicach od 52g/m2 do 76g/m2. Zawiera 154 karty zadrukowane obustronnie, pierwsze 18 kart nie posiada numeracji, następnie występuję 128 kart numerowanych i 8 kart nienumerowanych. Wymiary bloku książki wynoszą 15x10 cm. Wkład książki jest wieloskładowy. Tylna okładzina wykonana była z drewna bukowego. Przed podjęciem prac konserwatorskich wykonano dokumentację fotograficzna i opisową z uwzględnieniem analiz historycznych dotyczących rekonstrukcji oprawy. Wykonano badania laboratoryjne papieru: zbadano pH papieru, skład włóknisty, grubość i gramaturę oraz przeprowadzono badania mikrobiologiczne. Wyizolowane z obiektu grzyby zidentyfikowano do trzech gatunków: Chaetomium globosum, Alternaria alternata i Aspergillus niger. W związku z tym papier poddano dezynfekcji. Po wykonaniu próby odporności farby drukarskiej na wodę, karty papierowe poddano kąpieli dezynfekcyjnej w sterinolu oraz przeprowadzono kilkukrotne płukanie obiektu w czystej wodzie destylowanej następnie przeprowadzono właściwa kąpiel kart w letniej wodzie z dodatkiem mydła szarego. Mniejsze ubytki papieru uzupełniano ręcznie masą papierową z ICE w Łodzi na stole podciśnieniowym a duże ubytki i brakującą kartę 15 uzupełniono w maszynie do uzupełnień masą. Następnie na mokro przyklejono karty, używając do tego celu 3% wodny roztwór metylocelulozy, jednocześnie poddając papier odkwaszeniu. Jako środek odkwaszający użyto wodorotlenek wapnia. Zawarte w papierze substancje o charakterze kwasowym w reakcji z wodorotlenkiem wapnia uległy zobojętnieniu  a nadmiar wodorotlenku w ciągu kilku dni pod wpływem dwutlenku węgla z powietrza dał produkt reakcji czyli węglan wapnia, który stanowi rezerwę alkaliczną. W wyniku przeprowadzonych prac oczyszczono książkę z różnorodnych zanieczyszczeń, wzmocniono  strukturę papieru, uzupełniono rozdarcia i ubytki. Odtworzono oprawę wykorzystując drewno bukowe i cielęcą skórę. Dzięki tym badaniom książka przetrwa na kolejne lata i będzie służyć kolejnym pokoleniom.
first_indexed 2024-03-08T06:02:33Z
format Article
id doaj.art-51e4d1d42a034f7baff1dd16772e25e0
institution Directory Open Access Journal
issn 0518-3766
2545-3491
language deu
last_indexed 2024-03-08T06:02:33Z
publishDate 2018-12-01
publisher Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
record_format Article
series Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
spelling doaj.art-51e4d1d42a034f7baff1dd16772e25e02024-02-04T22:17:07ZdeuKatolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła IIArchiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne0518-37662545-34912018-12-0111010.31743/abmk.2018.110.02Konserwacja szesnastowiecznej powieści alegorycznej Desiderosvs ze zbiorów Biblioteki Opactwa Benedyktynek w KrzeszowieAgnieszka Bangrowska0Tadeusz Maciąg1Instytut Bibliotekoznawstwa, Uniwersytet ŚląskiInstytut Bibliotekoznawstwa, Uniwersytet Śląski Badania konserwatorskie i mikrobiologiczne zostały przeprowadzone na XVI wiecznym zbiorze zatytułowany Desiderosvs, Abo Scieszka Do Milosci Bozey Y Do Doskonalosci Zywota Chrzescianskiego: Dialog dziwnie nabożny y ucieszny, z Hiszpańskiego na Włoski, Francuski, Niemiecki, Niderlandski Y Laciński ięzyk, / a teraz na Polski nowo przełożony przez Gaspra Wilkowskiego. Oryginalne dzieło zostało opublikowane w 1515 r. pod tytułem Espill de la vida religiosa. Książka została wydrukowana w Krakowie w 1589 r. w drukarni Andrzeja Piotrkowczyka. Książka wydrukowana jest na papierze czerpanym o niejednorodnej gramaturze w granicach od 52g/m2 do 76g/m2. Zawiera 154 karty zadrukowane obustronnie, pierwsze 18 kart nie posiada numeracji, następnie występuję 128 kart numerowanych i 8 kart nienumerowanych. Wymiary bloku książki wynoszą 15x10 cm. Wkład książki jest wieloskładowy. Tylna okładzina wykonana była z drewna bukowego. Przed podjęciem prac konserwatorskich wykonano dokumentację fotograficzna i opisową z uwzględnieniem analiz historycznych dotyczących rekonstrukcji oprawy. Wykonano badania laboratoryjne papieru: zbadano pH papieru, skład włóknisty, grubość i gramaturę oraz przeprowadzono badania mikrobiologiczne. Wyizolowane z obiektu grzyby zidentyfikowano do trzech gatunków: Chaetomium globosum, Alternaria alternata i Aspergillus niger. W związku z tym papier poddano dezynfekcji. Po wykonaniu próby odporności farby drukarskiej na wodę, karty papierowe poddano kąpieli dezynfekcyjnej w sterinolu oraz przeprowadzono kilkukrotne płukanie obiektu w czystej wodzie destylowanej następnie przeprowadzono właściwa kąpiel kart w letniej wodzie z dodatkiem mydła szarego. Mniejsze ubytki papieru uzupełniano ręcznie masą papierową z ICE w Łodzi na stole podciśnieniowym a duże ubytki i brakującą kartę 15 uzupełniono w maszynie do uzupełnień masą. Następnie na mokro przyklejono karty, używając do tego celu 3% wodny roztwór metylocelulozy, jednocześnie poddając papier odkwaszeniu. Jako środek odkwaszający użyto wodorotlenek wapnia. Zawarte w papierze substancje o charakterze kwasowym w reakcji z wodorotlenkiem wapnia uległy zobojętnieniu  a nadmiar wodorotlenku w ciągu kilku dni pod wpływem dwutlenku węgla z powietrza dał produkt reakcji czyli węglan wapnia, który stanowi rezerwę alkaliczną. W wyniku przeprowadzonych prac oczyszczono książkę z różnorodnych zanieczyszczeń, wzmocniono  strukturę papieru, uzupełniono rozdarcia i ubytki. Odtworzono oprawę wykorzystując drewno bukowe i cielęcą skórę. Dzięki tym badaniom książka przetrwa na kolejne lata i będzie służyć kolejnym pokoleniom. https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/9643konserwacjakąpiel wodnasterinolgrzybydezynfekcjaochrona
spellingShingle Agnieszka Bangrowska
Tadeusz Maciąg
Konserwacja szesnastowiecznej powieści alegorycznej Desiderosvs ze zbiorów Biblioteki Opactwa Benedyktynek w Krzeszowie
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
konserwacja
kąpiel wodna
sterinol
grzyby
dezynfekcja
ochrona
title Konserwacja szesnastowiecznej powieści alegorycznej Desiderosvs ze zbiorów Biblioteki Opactwa Benedyktynek w Krzeszowie
title_full Konserwacja szesnastowiecznej powieści alegorycznej Desiderosvs ze zbiorów Biblioteki Opactwa Benedyktynek w Krzeszowie
title_fullStr Konserwacja szesnastowiecznej powieści alegorycznej Desiderosvs ze zbiorów Biblioteki Opactwa Benedyktynek w Krzeszowie
title_full_unstemmed Konserwacja szesnastowiecznej powieści alegorycznej Desiderosvs ze zbiorów Biblioteki Opactwa Benedyktynek w Krzeszowie
title_short Konserwacja szesnastowiecznej powieści alegorycznej Desiderosvs ze zbiorów Biblioteki Opactwa Benedyktynek w Krzeszowie
title_sort konserwacja szesnastowiecznej powiesci alegorycznej desiderosvs ze zbiorow biblioteki opactwa benedyktynek w krzeszowie
topic konserwacja
kąpiel wodna
sterinol
grzyby
dezynfekcja
ochrona
url https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/9643
work_keys_str_mv AT agnieszkabangrowska konserwacjaszesnastowiecznejpowiescialegorycznejdesiderosvszezbiorowbibliotekiopactwabenedyktynekwkrzeszowie
AT tadeuszmaciag konserwacjaszesnastowiecznejpowiescialegorycznejdesiderosvszezbiorowbibliotekiopactwabenedyktynekwkrzeszowie