تأثیر دزهای پرتودهی الکترونی بر مدت انبارمانی توده‌های پیاز ایرانی
پیاز یکی از سبزی‌های مهم تولید شده در کشور است. هر سال مقادیر قابل‌توجهی از محصول آن به ویژه در کشت بهاره (روزبلند) در انبارها به صورت ضایعات از بین می‌رود. روش‌های پیشگیری و کاهش ضایعات به مراحل مختلف تولید، برداشت و پس از برداشت مرتبط است. یکی از راه کارهای مؤثر پس از برداشت، استفاده از پرتوهای یو...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Nuclear Science and Technology Research Institute
2009-11-01
|
| Series: | مجله علوم و فنون هسته‌ای |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jonsat.nstri.ir/article_491_05782120ae849eebfc0ff712bd6493b1.pdf |
| _version_ | 1797834587187970048 |
|---|---|
| author | محسن خدادادی حمیدرضا ذوالفقاریه |
| author_facet | محسن خدادادی حمیدرضا ذوالفقاریه |
| author_sort | محسن خدادادی |
| collection | DOAJ |
| description | پیاز یکی از سبزی‌های مهم تولید شده در کشور است. هر سال مقادیر قابل‌توجهی از محصول آن به ویژه در کشت بهاره (روزبلند) در انبارها به صورت ضایعات از بین می‌رود. روش‌های پیشگیری و کاهش ضایعات به مراحل مختلف تولید، برداشت و پس از برداشت مرتبط است. یکی از راه کارهای مؤثر پس از برداشت، استفاده از پرتوهای یوننده است. لذا این تحقیق به مدت دو سال با هدف تعیین اثرات دزهای مختلف پرتودهی الکترونی در کاهش ضایعات در چهار توده پیاز روزبلند شامل قرمز آذرشهر، سفید کاشان، درچه‌ی اصفهان و سفید قم در یک طرح اسپیلیت پلات با لحاظ گونه یا رقم به عنوان عامل اصلی و دز پرتودهی به عنوان عامل فرعی در سه تکرار اجرا شد. سوخ‌ها پس از پرتودهی حدود 4 ماه در انبار در شرایط معمولی (دما 10-15 درجه‌ی سانتی‌گراد و رطوبت نسبی حدود 70 درصد) نگه‌داری شد و صفات انباری آن‌ها شامل درصد جوانه‌زنی و پوسیدگی، درصد تلفات وزنی، درصد ماده‌ی خشک و سفتی بافت، در دوره‌های زمانی 40، 80 و 120 روز ثبت شد. نتایج نشان داد که ارقام از نظر صفات موردنظر با هم تفاوت معنی‌دار داشتند و در ارقام سفید قم و قرمز آذرشهر درصد جوانه‌زنی و پوسیدگی و افت وزنی پایین‌تر بود. درصد ماده‌ی خشک و سفتی بافت سوخ نیز در رقم سفید قم به طور معنی‌داری بالاتر از دیگر ارقام بود. پرتودهی سوخ‌ها موجب بهبود قابل‌ملاحظه‌ی صفات درصد افت وزنی، درصد جوانه‌زنی و پوسیدگی و سفتی بافت در مقایسه با شاهد (پرتو ندیده) به ویژه 120 روز پس از انبارداری گردید. اثرات متقابل عوامل در صفات به استثنای درصد جوانه‌زنی و پوسیدگی پس از 80 روز و درصد افت وزنی پس از 120 روز معنی‌دار نبود. |
| first_indexed | 2024-04-09T14:41:08Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-52fd793486b14aa3b72c96d9a0310d9d |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1735-1871 2676-5861 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-04-09T14:41:08Z |
| publishDate | 2009-11-01 |
| publisher | Nuclear Science and Technology Research Institute |
| record_format | Article |
| series | مجله علوم و فنون هسته‌ای |
| spelling | doaj.art-52fd793486b14aa3b72c96d9a0310d9d2023-05-03T08:07:20ZfasNuclear Science and Technology Research Instituteمجله علوم و فنون هسته‌ای1735-18712676-58612009-11-013036672491تأثیر دزهای پرتودهی الکترونی بر مدت انبارمانی توده‌های پیاز ایرانیمحسن خدادادی0حمیدرضا ذوالفقاریه1مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، صندوق پستی: 4119-31585، کرج- ایرانپژوهشکده تحقیقات کشاورزی، پزشکی و صنعتی، پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 498-31485، کرج- ایرانپیاز یکی از سبزی‌های مهم تولید شده در کشور است. هر سال مقادیر قابل‌توجهی از محصول آن به ویژه در کشت بهاره (روزبلند) در انبارها به صورت ضایعات از بین می‌رود. روش‌های پیشگیری و کاهش ضایعات به مراحل مختلف تولید، برداشت و پس از برداشت مرتبط است. یکی از راه کارهای مؤثر پس از برداشت، استفاده از پرتوهای یوننده است. لذا این تحقیق به مدت دو سال با هدف تعیین اثرات دزهای مختلف پرتودهی الکترونی در کاهش ضایعات در چهار توده پیاز روزبلند شامل قرمز آذرشهر، سفید کاشان، درچه‌ی اصفهان و سفید قم در یک طرح اسپیلیت پلات با لحاظ گونه یا رقم به عنوان عامل اصلی و دز پرتودهی به عنوان عامل فرعی در سه تکرار اجرا شد. سوخ‌ها پس از پرتودهی حدود 4 ماه در انبار در شرایط معمولی (دما 10-15 درجه‌ی سانتی‌گراد و رطوبت نسبی حدود 70 درصد) نگه‌داری شد و صفات انباری آن‌ها شامل درصد جوانه‌زنی و پوسیدگی، درصد تلفات وزنی، درصد ماده‌ی خشک و سفتی بافت، در دوره‌های زمانی 40، 80 و 120 روز ثبت شد. نتایج نشان داد که ارقام از نظر صفات موردنظر با هم تفاوت معنی‌دار داشتند و در ارقام سفید قم و قرمز آذرشهر درصد جوانه‌زنی و پوسیدگی و افت وزنی پایین‌تر بود. درصد ماده‌ی خشک و سفتی بافت سوخ نیز در رقم سفید قم به طور معنی‌داری بالاتر از دیگر ارقام بود. پرتودهی سوخ‌ها موجب بهبود قابل‌ملاحظه‌ی صفات درصد افت وزنی، درصد جوانه‌زنی و پوسیدگی و سفتی بافت در مقایسه با شاهد (پرتو ندیده) به ویژه 120 روز پس از انبارداری گردید. اثرات متقابل عوامل در صفات به استثنای درصد جوانه‌زنی و پوسیدگی پس از 80 روز و درصد افت وزنی پس از 120 روز معنی‌دار نبود.https://jonsat.nstri.ir/article_491_05782120ae849eebfc0ff712bd6493b1.pdfپیازضایعات انباریپرتودهیرقم |
| spellingShingle | محسن خدادادی حمیدرضا ذوالفقاریه تأثیر دزهای پرتودهی الکترونی بر مدت انبارمانی توده‌های پیاز ایرانی مجله علوم و فنون هسته‌ای پیاز ضایعات انباری پرتودهی رقم |
| title | تأثیر دزهای پرتودهی الکترونی بر مدت انبارمانی توده‌های پیاز ایرانی |
| title_full | تأثیر دزهای پرتودهی الکترونی بر مدت انبارمانی توده‌های پیاز ایرانی |
| title_fullStr | تأثیر دزهای پرتودهی الکترونی بر مدت انبارمانی توده‌های پیاز ایرانی |
| title_full_unstemmed | تأثیر دزهای پرتودهی الکترونی بر مدت انبارمانی توده‌های پیاز ایرانی |
| title_short | تأثیر دزهای پرتودهی الکترونی بر مدت انبارمانی توده‌های پیاز ایرانی |
| title_sort | تأثیر دزهای پرتودهی الکترونی بر مدت انبارمانی توده‌های پیاز ایرانی |
| topic | پیاز ضایعات انباری پرتودهی رقم |
| url | https://jonsat.nstri.ir/article_491_05782120ae849eebfc0ff712bd6493b1.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mḥsnkẖdạdạdy tạtẖyrdzhạyprtwdhyạlḵtrwnybrmdtạnbạrmạnytwdhhạypyạzạyrạny AT ḥmydrḍạdẖwạlfqạryh tạtẖyrdzhạyprtwdhyạlḵtrwnybrmdtạnbạrmạnytwdhhạypyạzạyrạny |