Şükûfe Nihal Başar’ın Bir Coğrafyacı ve Romancı Olarak Bingöl ve Çevresini Keşfi

Erken Cumhuriyet döneminin önemli yazarlarından Şükûfe Nihal Başar, aynı zamanda, Darülfünûn’dan mezun olan ilk kadın coğrafyacıdır. Gezi türündeki Finlandiya ve Domaniç Dağlarının Yolcusu kitaplarının yazarı, mesleki nedenler dışında coğrafyaya özel bir ilgi gösterir; Anadolu coğrafyasına milli rom...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Şener Şükrü Yiğitler
Format: Article
Language:English
Published: Van Yuzuncu Yıl University 2023-10-01
Series:Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3323632
_version_ 1797315243104272384
author Şener Şükrü Yiğitler
author_facet Şener Şükrü Yiğitler
author_sort Şener Şükrü Yiğitler
collection DOAJ
description Erken Cumhuriyet döneminin önemli yazarlarından Şükûfe Nihal Başar, aynı zamanda, Darülfünûn’dan mezun olan ilk kadın coğrafyacıdır. Gezi türündeki Finlandiya ve Domaniç Dağlarının Yolcusu kitaplarının yazarı, mesleki nedenler dışında coğrafyaya özel bir ilgi gösterir; Anadolu coğrafyasına milli romantik bir duyuşla kaleme aldığı roman, şiir ve gazete yazılarında yer verir. Anadolculuk akımının etkilerini belirgin biçimde taşıyan toplumcu gerçekçi eserlerinde Birinci Dünya Savaşı’ndan Milli Mücadele’ye, ulusal bilinçlenmeden Anadolu’nun vatanlaşmasına kadar farklı konuları ele alır. Eserlerinde resmi söylemin argümanlarını yeniden üreten Cumhuriyet aydınlarının romantik bir iyimserlikle mistifiye ettikleri köy yaşantısı, seyahatin yeni yerler keşfetme deneyimi yaşattığı, vatanseverliği ve yaratıcılığı artırdığı inancıyla Anadolu’yu en uzak köşelerine kadar bizzat gezen Şükûfe Nihal’in eserlerinde gerçekçi bir biçimde ele alınır. Birinci Dünya Savaşı sonunda köyleri, şehirleri yerle bir edilen Anadolu’nun yeniden vatan haline gelişini anlattığı Çölde Sabah Oluyor!’da (1951) Cumhuriyet öncesi ve sonrasını objektif bir yaklaşımla karşılaştırmaya çalışır. İdealist ve çalışkan bir devlet memuru olan Adnan Hocagil’in başından geçen maceralarla köy kalkınması düşüncesini işlerken, hikâyenin arka planında yüzyıllar boyunca yeterince tanınmamış, Türk aydını için ‘terra incognita’ bir çöl olarak kalmış Anadolu’yu yurt sevgisi ve ortak yaşama arzusu çerçevesinde keşfeder.
first_indexed 2024-03-08T02:58:01Z
format Article
id doaj.art-53cbaaa0a8c84afe85fd724e5faf518b
institution Directory Open Access Journal
issn 1302-6879
2822-3136
language English
last_indexed 2024-03-08T02:58:01Z
publishDate 2023-10-01
publisher Van Yuzuncu Yıl University
record_format Article
series Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
spelling doaj.art-53cbaaa0a8c84afe85fd724e5faf518b2024-02-13T12:12:14ZengVan Yuzuncu Yıl UniversityYüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi1302-68792822-31362023-10-01Cumhuriyet Özel Sayısı284310.53568/yyusbed.13412401655Şükûfe Nihal Başar’ın Bir Coğrafyacı ve Romancı Olarak Bingöl ve Çevresini KeşfiŞener Şükrü Yiğitler0BİTLİS EREN ÜNİVERSİTESİErken Cumhuriyet döneminin önemli yazarlarından Şükûfe Nihal Başar, aynı zamanda, Darülfünûn’dan mezun olan ilk kadın coğrafyacıdır. Gezi türündeki Finlandiya ve Domaniç Dağlarının Yolcusu kitaplarının yazarı, mesleki nedenler dışında coğrafyaya özel bir ilgi gösterir; Anadolu coğrafyasına milli romantik bir duyuşla kaleme aldığı roman, şiir ve gazete yazılarında yer verir. Anadolculuk akımının etkilerini belirgin biçimde taşıyan toplumcu gerçekçi eserlerinde Birinci Dünya Savaşı’ndan Milli Mücadele’ye, ulusal bilinçlenmeden Anadolu’nun vatanlaşmasına kadar farklı konuları ele alır. Eserlerinde resmi söylemin argümanlarını yeniden üreten Cumhuriyet aydınlarının romantik bir iyimserlikle mistifiye ettikleri köy yaşantısı, seyahatin yeni yerler keşfetme deneyimi yaşattığı, vatanseverliği ve yaratıcılığı artırdığı inancıyla Anadolu’yu en uzak köşelerine kadar bizzat gezen Şükûfe Nihal’in eserlerinde gerçekçi bir biçimde ele alınır. Birinci Dünya Savaşı sonunda köyleri, şehirleri yerle bir edilen Anadolu’nun yeniden vatan haline gelişini anlattığı Çölde Sabah Oluyor!’da (1951) Cumhuriyet öncesi ve sonrasını objektif bir yaklaşımla karşılaştırmaya çalışır. İdealist ve çalışkan bir devlet memuru olan Adnan Hocagil’in başından geçen maceralarla köy kalkınması düşüncesini işlerken, hikâyenin arka planında yüzyıllar boyunca yeterince tanınmamış, Türk aydını için ‘terra incognita’ bir çöl olarak kalmış Anadolu’yu yurt sevgisi ve ortak yaşama arzusu çerçevesinde keşfeder.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3323632şükûfe nihal başarçölde sabah oluyor!bingölterra incognitaköycülükanadoluculukşükûfe nihal başarçölde sabah oluyor!bingölterra incognitapeasantryanatolianism
spellingShingle Şener Şükrü Yiğitler
Şükûfe Nihal Başar’ın Bir Coğrafyacı ve Romancı Olarak Bingöl ve Çevresini Keşfi
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
şükûfe nihal başar
çölde sabah oluyor!
bingöl
terra incognita
köycülük
anadoluculuk
şükûfe nihal başar
çölde sabah oluyor!
bingöl
terra incognita
peasantry
anatolianism
title Şükûfe Nihal Başar’ın Bir Coğrafyacı ve Romancı Olarak Bingöl ve Çevresini Keşfi
title_full Şükûfe Nihal Başar’ın Bir Coğrafyacı ve Romancı Olarak Bingöl ve Çevresini Keşfi
title_fullStr Şükûfe Nihal Başar’ın Bir Coğrafyacı ve Romancı Olarak Bingöl ve Çevresini Keşfi
title_full_unstemmed Şükûfe Nihal Başar’ın Bir Coğrafyacı ve Romancı Olarak Bingöl ve Çevresini Keşfi
title_short Şükûfe Nihal Başar’ın Bir Coğrafyacı ve Romancı Olarak Bingöl ve Çevresini Keşfi
title_sort sukufe nihal basar in bir cografyaci ve romanci olarak bingol ve cevresini kesfi
topic şükûfe nihal başar
çölde sabah oluyor!
bingöl
terra incognita
köycülük
anadoluculuk
şükûfe nihal başar
çölde sabah oluyor!
bingöl
terra incognita
peasantry
anatolianism
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3323632
work_keys_str_mv AT senersukruyigitler sukufenihalbasarınbircografyacıveromancıolarakbingolvecevresinikesfi