Şükûfe Nihal Başar’ın Bir Coğrafyacı ve Romancı Olarak Bingöl ve Çevresini Keşfi
Erken Cumhuriyet döneminin önemli yazarlarından Şükûfe Nihal Başar, aynı zamanda, Darülfünûn’dan mezun olan ilk kadın coğrafyacıdır. Gezi türündeki Finlandiya ve Domaniç Dağlarının Yolcusu kitaplarının yazarı, mesleki nedenler dışında coğrafyaya özel bir ilgi gösterir; Anadolu coğrafyasına milli rom...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Van Yuzuncu Yıl University
2023-10-01
|
Series: | Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3323632 |
_version_ | 1797315243104272384 |
---|---|
author | Şener Şükrü Yiğitler |
author_facet | Şener Şükrü Yiğitler |
author_sort | Şener Şükrü Yiğitler |
collection | DOAJ |
description | Erken Cumhuriyet döneminin önemli yazarlarından Şükûfe Nihal Başar, aynı zamanda, Darülfünûn’dan mezun olan ilk kadın coğrafyacıdır. Gezi türündeki Finlandiya ve Domaniç Dağlarının Yolcusu kitaplarının yazarı, mesleki nedenler dışında coğrafyaya özel bir ilgi gösterir; Anadolu coğrafyasına milli romantik bir duyuşla kaleme aldığı roman, şiir ve gazete yazılarında yer verir. Anadolculuk akımının etkilerini belirgin biçimde taşıyan toplumcu gerçekçi eserlerinde Birinci Dünya Savaşı’ndan Milli Mücadele’ye, ulusal bilinçlenmeden Anadolu’nun vatanlaşmasına kadar farklı konuları ele alır. Eserlerinde resmi söylemin argümanlarını yeniden üreten Cumhuriyet aydınlarının romantik bir iyimserlikle mistifiye ettikleri köy yaşantısı, seyahatin yeni yerler keşfetme deneyimi yaşattığı, vatanseverliği ve yaratıcılığı artırdığı inancıyla Anadolu’yu en uzak köşelerine kadar bizzat gezen Şükûfe Nihal’in eserlerinde gerçekçi bir biçimde ele alınır. Birinci Dünya Savaşı sonunda köyleri, şehirleri yerle bir edilen Anadolu’nun yeniden vatan haline gelişini anlattığı Çölde Sabah Oluyor!’da (1951) Cumhuriyet öncesi ve sonrasını objektif bir yaklaşımla karşılaştırmaya çalışır. İdealist ve çalışkan bir devlet memuru olan Adnan Hocagil’in başından geçen maceralarla köy kalkınması düşüncesini işlerken, hikâyenin arka planında yüzyıllar boyunca yeterince tanınmamış, Türk aydını için ‘terra incognita’ bir çöl olarak kalmış Anadolu’yu yurt sevgisi ve ortak yaşama arzusu çerçevesinde keşfeder. |
first_indexed | 2024-03-08T02:58:01Z |
format | Article |
id | doaj.art-53cbaaa0a8c84afe85fd724e5faf518b |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 1302-6879 2822-3136 |
language | English |
last_indexed | 2024-03-08T02:58:01Z |
publishDate | 2023-10-01 |
publisher | Van Yuzuncu Yıl University |
record_format | Article |
series | Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
spelling | doaj.art-53cbaaa0a8c84afe85fd724e5faf518b2024-02-13T12:12:14ZengVan Yuzuncu Yıl UniversityYüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi1302-68792822-31362023-10-01Cumhuriyet Özel Sayısı284310.53568/yyusbed.13412401655Şükûfe Nihal Başar’ın Bir Coğrafyacı ve Romancı Olarak Bingöl ve Çevresini KeşfiŞener Şükrü Yiğitler0BİTLİS EREN ÜNİVERSİTESİErken Cumhuriyet döneminin önemli yazarlarından Şükûfe Nihal Başar, aynı zamanda, Darülfünûn’dan mezun olan ilk kadın coğrafyacıdır. Gezi türündeki Finlandiya ve Domaniç Dağlarının Yolcusu kitaplarının yazarı, mesleki nedenler dışında coğrafyaya özel bir ilgi gösterir; Anadolu coğrafyasına milli romantik bir duyuşla kaleme aldığı roman, şiir ve gazete yazılarında yer verir. Anadolculuk akımının etkilerini belirgin biçimde taşıyan toplumcu gerçekçi eserlerinde Birinci Dünya Savaşı’ndan Milli Mücadele’ye, ulusal bilinçlenmeden Anadolu’nun vatanlaşmasına kadar farklı konuları ele alır. Eserlerinde resmi söylemin argümanlarını yeniden üreten Cumhuriyet aydınlarının romantik bir iyimserlikle mistifiye ettikleri köy yaşantısı, seyahatin yeni yerler keşfetme deneyimi yaşattığı, vatanseverliği ve yaratıcılığı artırdığı inancıyla Anadolu’yu en uzak köşelerine kadar bizzat gezen Şükûfe Nihal’in eserlerinde gerçekçi bir biçimde ele alınır. Birinci Dünya Savaşı sonunda köyleri, şehirleri yerle bir edilen Anadolu’nun yeniden vatan haline gelişini anlattığı Çölde Sabah Oluyor!’da (1951) Cumhuriyet öncesi ve sonrasını objektif bir yaklaşımla karşılaştırmaya çalışır. İdealist ve çalışkan bir devlet memuru olan Adnan Hocagil’in başından geçen maceralarla köy kalkınması düşüncesini işlerken, hikâyenin arka planında yüzyıllar boyunca yeterince tanınmamış, Türk aydını için ‘terra incognita’ bir çöl olarak kalmış Anadolu’yu yurt sevgisi ve ortak yaşama arzusu çerçevesinde keşfeder.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3323632şükûfe nihal başarçölde sabah oluyor!bingölterra incognitaköycülükanadoluculukşükûfe nihal başarçölde sabah oluyor!bingölterra incognitapeasantryanatolianism |
spellingShingle | Şener Şükrü Yiğitler Şükûfe Nihal Başar’ın Bir Coğrafyacı ve Romancı Olarak Bingöl ve Çevresini Keşfi Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi şükûfe nihal başar çölde sabah oluyor! bingöl terra incognita köycülük anadoluculuk şükûfe nihal başar çölde sabah oluyor! bingöl terra incognita peasantry anatolianism |
title | Şükûfe Nihal Başar’ın Bir Coğrafyacı ve Romancı Olarak Bingöl ve Çevresini Keşfi |
title_full | Şükûfe Nihal Başar’ın Bir Coğrafyacı ve Romancı Olarak Bingöl ve Çevresini Keşfi |
title_fullStr | Şükûfe Nihal Başar’ın Bir Coğrafyacı ve Romancı Olarak Bingöl ve Çevresini Keşfi |
title_full_unstemmed | Şükûfe Nihal Başar’ın Bir Coğrafyacı ve Romancı Olarak Bingöl ve Çevresini Keşfi |
title_short | Şükûfe Nihal Başar’ın Bir Coğrafyacı ve Romancı Olarak Bingöl ve Çevresini Keşfi |
title_sort | sukufe nihal basar in bir cografyaci ve romanci olarak bingol ve cevresini kesfi |
topic | şükûfe nihal başar çölde sabah oluyor! bingöl terra incognita köycülük anadoluculuk şükûfe nihal başar çölde sabah oluyor! bingöl terra incognita peasantry anatolianism |
url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3323632 |
work_keys_str_mv | AT senersukruyigitler sukufenihalbasarınbircografyacıveromancıolarakbingolvecevresinikesfi |