CZY CIAŁO MOŻE BYĆ ŚWIĄTYNIĄ DUSZY? PARARELIGIJNY WYMIAR DUCHOWOŚCI HATHA-JOGI
<p>Celem artykułu jest analiza teoretyczna zjawiska hatha-jogi w formie, w której występuje w świecie zachodnim. Praktyka współczesnej hatha-j ogi zostanie zanalizowana w kontekście kilku teorii, by można było zrozumieć jej aktualne miejsce i rolę w społeczeństwie i kulturze zachodniej. Wykorz...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Wydawnictwa AGH
2013-12-01
|
Series: | Studia Humanistyczne AGH |
Subjects: | |
Online Access: | https://journals.agh.edu.pl/human/article/view/863 |
_version_ | 1827852661058174976 |
---|---|
author | Krzysztof Konecki |
author_facet | Krzysztof Konecki |
author_sort | Krzysztof Konecki |
collection | DOAJ |
description | <p>Celem artykułu jest analiza teoretyczna zjawiska hatha-jogi w formie, w której występuje w świecie zachodnim. Praktyka współczesnej hatha-j ogi zostanie zanalizowana w kontekście kilku teorii, by można było zrozumieć jej aktualne miejsce i rolę w społeczeństwie i kulturze zachodniej. Wykorzystane zostaną również własne badania empiryczne, które szerzej zostały opisane w pracy <em>Czy ciało jest świątynią duszy? Współczesna praktyka jogi jako fenomen psychospołeczny </em>(Konecki 2012). Na problematykę hatha-jogi można spojrzeć z perspektywy koncepcji <strong>modernizacji, </strong>której podlegało i podlega nasze społeczeństwo. Jednak interesującą wizją może być również perspektywa <strong>„subiektywizacji religijności". </strong>Jednostka obecnie sama wybiera z szerokiego spektrum praktyk duchowych określone elementy i konstruuje swoją własną religię typu <strong><em>fu</em></strong><strong><em>ń</em></strong><strong><em>on. </em></strong>Jednostki we współczesnym świecie nie przestają zatem poszukiwać transcendencji i zrozumienia spraw ostatecznych. Poszukują ich w innych obszarach i religiach bądź tradycjach filozoficznych i kulturowych niż te, w których byli wychowani. Proces subiektywizacji prowadzi do prywatnych poszukiwań duchowych nakierowanych również na <strong>ciało </strong><strong>jednostki</strong><strong>, </strong>czego wyrazem może być wartość zdrowia, dobrostanu psychicznego i emocjonalnego, przeżycia hedonistycznego, poszukiwań sytuacji ekstremalnych i ryzykownych (np. sporty ekstremalne czy wspinaczka wysokogórska). Przykładem tego typu duchowych poszukiwań we współczesnym zachodnim świecie jest także hatha-joga, będąca pochodzącą z Indii praktyką <strong>pracy nad ciałem, </strong>w której przypadku, wykonując określone pozycje ciała buduje się dobrostan psychiczny, a często i duchowy. Tezy teoretyczne zawarte w artykule są głównie konsekwencjąpięcioletnich badań <strong>etnograficznych </strong>autora w świecie społecznym hatha-jogi. Tezy te są interpretowane także w świetle kilku teorii socjologicznych, by maksymalnie zwiększyć ich moc wyjaśniającą.</p> |
first_indexed | 2024-03-12T10:54:25Z |
format | Article |
id | doaj.art-545d72ffcf6f45e2aa97c7de626de4c1 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 2084-3364 |
language | English |
last_indexed | 2024-03-12T10:54:25Z |
publishDate | 2013-12-01 |
publisher | Wydawnictwa AGH |
record_format | Article |
series | Studia Humanistyczne AGH |
spelling | doaj.art-545d72ffcf6f45e2aa97c7de626de4c12023-09-02T06:37:02ZengWydawnictwa AGHStudia Humanistyczne AGH2084-33642013-12-0112310.7494/human.2013.12.3.15694CZY CIAŁO MOŻE BYĆ ŚWIĄTYNIĄ DUSZY? PARARELIGIJNY WYMIAR DUCHOWOŚCI HATHA-JOGIKrzysztof Konecki0Uniwersytet Łódzki<p>Celem artykułu jest analiza teoretyczna zjawiska hatha-jogi w formie, w której występuje w świecie zachodnim. Praktyka współczesnej hatha-j ogi zostanie zanalizowana w kontekście kilku teorii, by można było zrozumieć jej aktualne miejsce i rolę w społeczeństwie i kulturze zachodniej. Wykorzystane zostaną również własne badania empiryczne, które szerzej zostały opisane w pracy <em>Czy ciało jest świątynią duszy? Współczesna praktyka jogi jako fenomen psychospołeczny </em>(Konecki 2012). Na problematykę hatha-jogi można spojrzeć z perspektywy koncepcji <strong>modernizacji, </strong>której podlegało i podlega nasze społeczeństwo. Jednak interesującą wizją może być również perspektywa <strong>„subiektywizacji religijności". </strong>Jednostka obecnie sama wybiera z szerokiego spektrum praktyk duchowych określone elementy i konstruuje swoją własną religię typu <strong><em>fu</em></strong><strong><em>ń</em></strong><strong><em>on. </em></strong>Jednostki we współczesnym świecie nie przestają zatem poszukiwać transcendencji i zrozumienia spraw ostatecznych. Poszukują ich w innych obszarach i religiach bądź tradycjach filozoficznych i kulturowych niż te, w których byli wychowani. Proces subiektywizacji prowadzi do prywatnych poszukiwań duchowych nakierowanych również na <strong>ciało </strong><strong>jednostki</strong><strong>, </strong>czego wyrazem może być wartość zdrowia, dobrostanu psychicznego i emocjonalnego, przeżycia hedonistycznego, poszukiwań sytuacji ekstremalnych i ryzykownych (np. sporty ekstremalne czy wspinaczka wysokogórska). Przykładem tego typu duchowych poszukiwań we współczesnym zachodnim świecie jest także hatha-joga, będąca pochodzącą z Indii praktyką <strong>pracy nad ciałem, </strong>w której przypadku, wykonując określone pozycje ciała buduje się dobrostan psychiczny, a często i duchowy. Tezy teoretyczne zawarte w artykule są głównie konsekwencjąpięcioletnich badań <strong>etnograficznych </strong>autora w świecie społecznym hatha-jogi. Tezy te są interpretowane także w świetle kilku teorii socjologicznych, by maksymalnie zwiększyć ich moc wyjaśniającą.</p>https://journals.agh.edu.pl/human/article/view/863ciało, cielesność, joga, hatha-joga, praktyka jogi, religią parareligia, konstruowanie tożsa¬mości, sekularyzacja, socjologia duchowości, duchowość |
spellingShingle | Krzysztof Konecki CZY CIAŁO MOŻE BYĆ ŚWIĄTYNIĄ DUSZY? PARARELIGIJNY WYMIAR DUCHOWOŚCI HATHA-JOGI Studia Humanistyczne AGH ciało, cielesność, joga, hatha-joga, praktyka jogi, religią parareligia, konstruowanie tożsa¬mości, sekularyzacja, socjologia duchowości, duchowość |
title | CZY CIAŁO MOŻE BYĆ ŚWIĄTYNIĄ DUSZY? PARARELIGIJNY WYMIAR DUCHOWOŚCI HATHA-JOGI |
title_full | CZY CIAŁO MOŻE BYĆ ŚWIĄTYNIĄ DUSZY? PARARELIGIJNY WYMIAR DUCHOWOŚCI HATHA-JOGI |
title_fullStr | CZY CIAŁO MOŻE BYĆ ŚWIĄTYNIĄ DUSZY? PARARELIGIJNY WYMIAR DUCHOWOŚCI HATHA-JOGI |
title_full_unstemmed | CZY CIAŁO MOŻE BYĆ ŚWIĄTYNIĄ DUSZY? PARARELIGIJNY WYMIAR DUCHOWOŚCI HATHA-JOGI |
title_short | CZY CIAŁO MOŻE BYĆ ŚWIĄTYNIĄ DUSZY? PARARELIGIJNY WYMIAR DUCHOWOŚCI HATHA-JOGI |
title_sort | czy cialo moze byc swiatynia duszy parareligijny wymiar duchowosci hatha jogi |
topic | ciało, cielesność, joga, hatha-joga, praktyka jogi, religią parareligia, konstruowanie tożsa¬mości, sekularyzacja, socjologia duchowości, duchowość |
url | https://journals.agh.edu.pl/human/article/view/863 |
work_keys_str_mv | AT krzysztofkonecki czyciałomozebycswiatyniaduszyparareligijnywymiarduchowoscihathajogi |