Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi
Radyoaktif atık yönetimi nükleer alanda teknoloji sahibi ülkeleri yakından ilgilendirmektedir. Özellikle nükleer güç santraline sahip olan ülkeler depolamanın da ötesinde bertarafa ihtiyaç duymaktadır. Çok düşük seviyeli ve kısa ömürlü düşük ve orta seviyeli radyoaktif atıklar, radyoaktif atık yönet...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Gazi University
2023-12-01
|
| Series: | Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/pub/gujsc/issue/81742/1395633 |
| _version_ | 1797370490938982400 |
|---|---|
| author | Semih Sadi KILIÇ Halil İbrahim VARİYENLİ |
| author_facet | Semih Sadi KILIÇ Halil İbrahim VARİYENLİ |
| author_sort | Semih Sadi KILIÇ |
| collection | DOAJ |
| description | Radyoaktif atık yönetimi nükleer alanda teknoloji sahibi ülkeleri yakından ilgilendirmektedir. Özellikle nükleer güç santraline sahip olan ülkeler depolamanın da ötesinde bertarafa ihtiyaç duymaktadır. Çok düşük seviyeli ve kısa ömürlü düşük ve orta seviyeli radyoaktif atıklar, radyoaktif atık yönetiminin önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Bu çalışmada, çok düşük seviyeli ve kısa ömürlü düşük ve orta seviyeli radyoaktif atıklar için bertaraf tesisi maliyetlerinin bulunabilmesi ve Türkiye için uygun senaryo analizlerinin oluşturulması hedeflenmiştir. Maliyetlerin tespiti öncesinde ilk olarak bertaraf tesislerinin türleri, örnekleri ve teknik özellikleri incelenerek tesise dair teknik yaklaşım geliştirilmiştir. Sonrasında tesis kapasitesi, yıllık radyoaktif atık miktarı ve işletme süresinin belirlenebilmesi adına nükleer güç santralleri için işletme ve işletmeden çıkarma döneminde, diğer tesis ve uygulamalarda faaliyetlerin gerçekleştirildiği dönemlerde ortaya çıkan radyoaktif atık miktarları hacimsel bazda ayrı ayrı belirlenmiştir. Nihayetinde ekonomik analiz yöntemleri, maaş faktörü, ölçeklendirme ve belirsizlik yaklaşımları kullanılarak hendek ve tonoz yapılar için ayrı ayrı olmak üzere maliyet formülleri oluşturulmuştur. Bu formüller yakın yüzey bertaraf tesislerinde yüksek seviye maliyet tahmini yapacak ülkeler için ön çalışma veya çalışmaları doğrulayıcı olarak kullanılabilecektir. Ülkemiz içinde 8 veya 12 büyük ölçekli nükleer reaktörün kurulması yani yaklaşık kurulu gücün 10 GWe ve 15 GWe olması durumları için senaryo analizleri yapılarak önerilerde bulunulmuş ve genel değerlendirme yapılmıştır. |
| first_indexed | 2024-03-08T18:03:18Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-54f3548e93834baea78d2459449f264d |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2147-9526 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-08T18:03:18Z |
| publishDate | 2023-12-01 |
| publisher | Gazi University |
| record_format | Article |
| series | Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi |
| spelling | doaj.art-54f3548e93834baea78d2459449f264d2024-01-01T22:17:18ZengGazi UniversityGazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi2147-95262023-12-011141183119410.29109/gujsc.1395633 Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi Semih Sadi KILIÇ0https://orcid.org/0000-0000-0000-0000Halil İbrahim VARİYENLİ 1https://orcid.org/0000-0000-0000-0000Bir kuruma bağlı değildirGazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Radyoaktif atık yönetimi nükleer alanda teknoloji sahibi ülkeleri yakından ilgilendirmektedir. Özellikle nükleer güç santraline sahip olan ülkeler depolamanın da ötesinde bertarafa ihtiyaç duymaktadır. Çok düşük seviyeli ve kısa ömürlü düşük ve orta seviyeli radyoaktif atıklar, radyoaktif atık yönetiminin önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Bu çalışmada, çok düşük seviyeli ve kısa ömürlü düşük ve orta seviyeli radyoaktif atıklar için bertaraf tesisi maliyetlerinin bulunabilmesi ve Türkiye için uygun senaryo analizlerinin oluşturulması hedeflenmiştir. Maliyetlerin tespiti öncesinde ilk olarak bertaraf tesislerinin türleri, örnekleri ve teknik özellikleri incelenerek tesise dair teknik yaklaşım geliştirilmiştir. Sonrasında tesis kapasitesi, yıllık radyoaktif atık miktarı ve işletme süresinin belirlenebilmesi adına nükleer güç santralleri için işletme ve işletmeden çıkarma döneminde, diğer tesis ve uygulamalarda faaliyetlerin gerçekleştirildiği dönemlerde ortaya çıkan radyoaktif atık miktarları hacimsel bazda ayrı ayrı belirlenmiştir. Nihayetinde ekonomik analiz yöntemleri, maaş faktörü, ölçeklendirme ve belirsizlik yaklaşımları kullanılarak hendek ve tonoz yapılar için ayrı ayrı olmak üzere maliyet formülleri oluşturulmuştur. Bu formüller yakın yüzey bertaraf tesislerinde yüksek seviye maliyet tahmini yapacak ülkeler için ön çalışma veya çalışmaları doğrulayıcı olarak kullanılabilecektir. Ülkemiz içinde 8 veya 12 büyük ölçekli nükleer reaktörün kurulması yani yaklaşık kurulu gücün 10 GWe ve 15 GWe olması durumları için senaryo analizleri yapılarak önerilerde bulunulmuş ve genel değerlendirme yapılmıştır.https://dergipark.org.tr/tr/pub/gujsc/issue/81742/1395633yakın yüzey bertaraf tesisiradyoaktif atıkçok düşük seviyeli atıkkısa yarı ömürlü düşükölçeklendirme |
| spellingShingle | Semih Sadi KILIÇ Halil İbrahim VARİYENLİ Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi yakın yüzey bertaraf tesisi radyoaktif atık çok düşük seviyeli atık kısa yarı ömürlü düşük ölçeklendirme |
| title | Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi |
| title_full | Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi |
| title_fullStr | Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi |
| title_full_unstemmed | Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi |
| title_short | Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi |
| title_sort | yakin yuzey bertaraf tesislerinin maliyetlendirilmesi turkiye icin senaryo analizi |
| topic | yakın yüzey bertaraf tesisi radyoaktif atık çok düşük seviyeli atık kısa yarı ömürlü düşük ölçeklendirme |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/pub/gujsc/issue/81742/1395633 |
| work_keys_str_mv | AT semihsadikilic yakınyuzeybertaraftesislerininmaliyetlendirilmesiturkiyeicinsenaryoanalizi AT halilibrahimvariyenli yakınyuzeybertaraftesislerininmaliyetlendirilmesiturkiyeicinsenaryoanalizi |