Abdullah b. Abbas ve Râgıb el-İsfahânî’nin Garîbü’l-Kur’ân’a Katkılarına Mukayeseli Bir Bakış (İbn Abbas’ın Garîbü’l-Kur’ân’ları ve İsfahânî’nin el-Müfredât’ı Bağlamında)

Garîbü’l-Kur’ân, âyetlerdeki anlamı izaha muhtaç kelimeleri konu edinen Kur’ân ilimlerinde bir bilgi alanıdır. Bu ilmin temelini atarak ilk mümessili olan kişi, bilgin sahâbî Abdullah b. Abbas’tır (ö. 68/687-88). En seçkin eseri ortaya koyarak doruk noktasına taşıyan kişi ise Râgıb el-İsfahânî’dir (...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Bayram Aktaş
Format: Article
Language:Arabic
Published: Trabzon University 2021-12-01
Series:Trabzon İlahiyat Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1994395
Description
Summary:Garîbü’l-Kur’ân, âyetlerdeki anlamı izaha muhtaç kelimeleri konu edinen Kur’ân ilimlerinde bir bilgi alanıdır. Bu ilmin temelini atarak ilk mümessili olan kişi, bilgin sahâbî Abdullah b. Abbas’tır (ö. 68/687-88). En seçkin eseri ortaya koyarak doruk noktasına taşıyan kişi ise Râgıb el-İsfahânî’dir (ö. 502/1108-1109). Makalede, iki müfessirin eserleri çerçevesinde alana katkıları, garîb kelimeyi açıklarken âyet, hadis, şiir gibi istişhad unsuru olarak kullandıkları yaklaşımları esas alınmak suretiyle ortak ve farklı yönleri mukayeseli olarak tespit edilmeye çalışılacaktır. Böylelikle bidayeti ve yaklaşık beş asır sonraki dönemi bakımından garîbü’l-Kur’ân alanında yaşanan gelişim ve kelimelerin açıklanmasındaki değişim, müşahhas örneklerle ortaya konulmaya çalışılacaktır. Bu vesileyle başlangıçta sayı ve kapsam olarak sınırlı kelimeyi içeren garîbü’l-Kur’ân ilminin ilerleyen süreçte bütün Kur’ân kelimelerini kapsar hale gelmesine yol açan ana etkenlere kısmen temas edilecektir. İbn Abbas ve İsfahânî’yi garîbü’l-Kur’ân çerçevesinde mukayeseli bir biçimde ele alan yönüyle çalışmanın özgün bir nitelik arz ettiği değerlendirilmektedir. Çok sayıda İslâmî ilimler alanında etki ve telîfi bulunan her iki bilginin yalnız garîbü’l-Kur’ân’ları esas alınmak suretiyle çalışmanın kapsamı sınırlandırılmıştır. Konunun özelliği gereği ağırlıklı olarak deskriptif ve mukayeseli tahlil yöntemleri kullanılmıştır.
ISSN:2651-4559
2651-4567