تحلیل الگوی کالبدی فضایی مسکن بومی مبتنی بر نظام های کالبدی و عملکردی در مناطق پیراشهری بندرعباس
گونه‌شناسی مسکن یکی از بهترین شیوه‌های آگاهی از سبک زندگی، نوع معیشت، محیط زیست و تفکر آمیخته به ذوق و هنر انسان‌ها در زمان‌های مختلف است. در مطالعات گونه‌شناسی به دسته‌بندی نمونه‌ها بر اساس معیارهای مشترک پرداخته می‌شود که این معیارها می‌توانند شکلی و یا مرتبط با عملکرد بنا باشد. اگر چه تاکنون پژوه...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Iranian association of geography and rural planning
2021-10-01
|
| Series: | توسعه فضاهای پیراشهری |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://www.jpusd.ir/article_140227_61051f3f540e1913d7e98a00c93c02df.pdf |
| _version_ | 1827863073207091200 |
|---|---|
| author | سعید رستمی علی اکبر حیدری یعقوب پیوسته گر |
| author_facet | سعید رستمی علی اکبر حیدری یعقوب پیوسته گر |
| author_sort | سعید رستمی |
| collection | DOAJ |
| description | گونه‌شناسی مسکن یکی از بهترین شیوه‌های آگاهی از سبک زندگی، نوع معیشت، محیط زیست و تفکر آمیخته به ذوق و هنر انسان‌ها در زمان‌های مختلف است. در مطالعات گونه‌شناسی به دسته‌بندی نمونه‌ها بر اساس معیارهای مشترک پرداخته می‌شود که این معیارها می‌توانند شکلی و یا مرتبط با عملکرد بنا باشد. اگر چه تاکنون پژوهش‌های مختلفی در ارتباط با گونه‌شناسی معماری بومی نقاط مختلف ایران انجام گرفته است؛ اما این در حالی است که معماری بومی روستاهای استان هرمزگان کمتر از این موضوع سهم برده‌اند. در این ارتباط روستاهای پیراشهر بندرعباس به عنوان قطب جمعیتی، سیاسی و اجتماعی استان از اهیمتی دو چندان برخوردار است. بر همین اساس در این پژوهش موضوع گونه‌شناسی خانه‌های بومی روستاهای پیراشهر بندرعباس بر اساس دو نظام شکلی و کارکردی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. پژوهش از نوع کیفی است؛ در گردآوری داده‌ها از روش پیمایش میدانی و در تحلیل داده‌ها از روش توصیفی-تحلیلی استفاده شده است. در گام نخست کلیه روستاهای این حوزه شناسایی و در چهارمنطقه جغرافیایی شامل روستاهای شمال، شرق، غرب و مرکز شهرستان دسته بندی شدند؛ سپس از این میان روستاهای که دارای بافت باارزش بودند و در شعاع 15 کیلومتری پیراشهر بندعباس قرار داشتند، 14 روستا انتخاب و از هر روستا 4 واحد مسکن بومی برداشت شد. نتایج تحقیق حاکی از وجود تفاوت در روستاهای مناطق غربی با روستاهای سایر نقاط از منظر روابط فضایی و نیز تنوع عملکردی بود؛ به نحوی که در روستاهای نواحی غربی به دلیل تمکن مالی بیشتر ساکنین، تنوع فضاها بیشتر و روابط فضایی از سلسله مراتب بیشتری برخوردار است؛ همچنین در نواحی شرقی شهرستان که مردم پیش‌تر سابقه زندگی عشایری داشته‌اند، الگوی مسکن تا حد زیادی مشابه ساختار کپر است که از جمله مهمترین نمود این موضوع، عدم وجود حیاط و یا پیش‌خان در ورود به خانه است. |
| first_indexed | 2024-03-12T14:04:42Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-56b2a13b2292453c862bbee3865356a8 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2676-4164 2676-4172 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-03-12T14:04:42Z |
| publishDate | 2021-10-01 |
| publisher | Iranian association of geography and rural planning |
| record_format | Article |
| series | توسعه فضاهای پیراشهری |
| spelling | doaj.art-56b2a13b2292453c862bbee3865356a82023-08-21T15:16:30ZfasIranian association of geography and rural planningتوسعه فضاهای پیراشهری2676-41642676-41722021-10-0132147164140227تحلیل الگوی کالبدی فضایی مسکن بومی مبتنی بر نظام های کالبدی و عملکردی در مناطق پیراشهری بندرعباسسعید رستمی0علی اکبر حیدری1یعقوب پیوسته گر2دانشجوی دکتری گروه معماری و شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران.استادیار گروه عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایراندانشیار گروه معماری و شهرسازی ، دانشکده هنر و معماری، واحد یاسوج ، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج ، ایرانگونه‌شناسی مسکن یکی از بهترین شیوه‌های آگاهی از سبک زندگی، نوع معیشت، محیط زیست و تفکر آمیخته به ذوق و هنر انسان‌ها در زمان‌های مختلف است. در مطالعات گونه‌شناسی به دسته‌بندی نمونه‌ها بر اساس معیارهای مشترک پرداخته می‌شود که این معیارها می‌توانند شکلی و یا مرتبط با عملکرد بنا باشد. اگر چه تاکنون پژوهش‌های مختلفی در ارتباط با گونه‌شناسی معماری بومی نقاط مختلف ایران انجام گرفته است؛ اما این در حالی است که معماری بومی روستاهای استان هرمزگان کمتر از این موضوع سهم برده‌اند. در این ارتباط روستاهای پیراشهر بندرعباس به عنوان قطب جمعیتی، سیاسی و اجتماعی استان از اهیمتی دو چندان برخوردار است. بر همین اساس در این پژوهش موضوع گونه‌شناسی خانه‌های بومی روستاهای پیراشهر بندرعباس بر اساس دو نظام شکلی و کارکردی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. پژوهش از نوع کیفی است؛ در گردآوری داده‌ها از روش پیمایش میدانی و در تحلیل داده‌ها از روش توصیفی-تحلیلی استفاده شده است. در گام نخست کلیه روستاهای این حوزه شناسایی و در چهارمنطقه جغرافیایی شامل روستاهای شمال، شرق، غرب و مرکز شهرستان دسته بندی شدند؛ سپس از این میان روستاهای که دارای بافت باارزش بودند و در شعاع 15 کیلومتری پیراشهر بندعباس قرار داشتند، 14 روستا انتخاب و از هر روستا 4 واحد مسکن بومی برداشت شد. نتایج تحقیق حاکی از وجود تفاوت در روستاهای مناطق غربی با روستاهای سایر نقاط از منظر روابط فضایی و نیز تنوع عملکردی بود؛ به نحوی که در روستاهای نواحی غربی به دلیل تمکن مالی بیشتر ساکنین، تنوع فضاها بیشتر و روابط فضایی از سلسله مراتب بیشتری برخوردار است؛ همچنین در نواحی شرقی شهرستان که مردم پیش‌تر سابقه زندگی عشایری داشته‌اند، الگوی مسکن تا حد زیادی مشابه ساختار کپر است که از جمله مهمترین نمود این موضوع، عدم وجود حیاط و یا پیش‌خان در ورود به خانه است.https://www.jpusd.ir/article_140227_61051f3f540e1913d7e98a00c93c02df.pdfمعماری بومیمسکن روستاییپیراشهر بندرعباسنظام عملکردینظام کالبدی |
| spellingShingle | سعید رستمی علی اکبر حیدری یعقوب پیوسته گر تحلیل الگوی کالبدی فضایی مسکن بومی مبتنی بر نظام های کالبدی و عملکردی در مناطق پیراشهری بندرعباس توسعه فضاهای پیراشهری معماری بومی مسکن روستایی پیراشهر بندرعباس نظام عملکردی نظام کالبدی |
| title | تحلیل الگوی کالبدی فضایی مسکن بومی مبتنی بر نظام های کالبدی و عملکردی در مناطق پیراشهری بندرعباس |
| title_full | تحلیل الگوی کالبدی فضایی مسکن بومی مبتنی بر نظام های کالبدی و عملکردی در مناطق پیراشهری بندرعباس |
| title_fullStr | تحلیل الگوی کالبدی فضایی مسکن بومی مبتنی بر نظام های کالبدی و عملکردی در مناطق پیراشهری بندرعباس |
| title_full_unstemmed | تحلیل الگوی کالبدی فضایی مسکن بومی مبتنی بر نظام های کالبدی و عملکردی در مناطق پیراشهری بندرعباس |
| title_short | تحلیل الگوی کالبدی فضایی مسکن بومی مبتنی بر نظام های کالبدی و عملکردی در مناطق پیراشهری بندرعباس |
| title_sort | تحلیل الگوی کالبدی فضایی مسکن بومی مبتنی بر نظام های کالبدی و عملکردی در مناطق پیراشهری بندرعباس |
| topic | معماری بومی مسکن روستایی پیراشهر بندرعباس نظام عملکردی نظام کالبدی |
| url | https://www.jpusd.ir/article_140227_61051f3f540e1913d7e98a00c93c02df.pdf |
| work_keys_str_mv | AT sʿydrstmy tḥlylạlgwyḵạlbdyfḍạyymsḵnbwmymbtnybrnẓạmhạyḵạlbdywʿmlḵrdydrmnạṭqpyrạsẖhrybndrʿbạs AT ʿlyạḵbrḥydry tḥlylạlgwyḵạlbdyfḍạyymsḵnbwmymbtnybrnẓạmhạyḵạlbdywʿmlḵrdydrmnạṭqpyrạsẖhrybndrʿbạs AT yʿqwbpywsthgr tḥlylạlgwyḵạlbdyfḍạyymsḵnbwmymbtnybrnẓạmhạyḵạlbdywʿmlḵrdydrmnạṭqpyrạsẖhrybndrʿbạs |