مقبولیّت اثباتهای تصویری در ریاضیات

اغلب ریاضی‌دانان اثباتهای تصویری را به‌عنوان یک نوع اصیل از اثباتهای ریاضیاتی نمی‌پذیرند یا در پذیرش آنها تردید دارند. در این مقاله ده ایراد متداول یا احتمالی وارد بر این نوع اثباتها صورت‌بندی شده و جداگانه مورد ارزیابی نقادانه قرارگرفته است. در هریک از این ایرادها ادعا می‌شود که اثباتهای تصویری فاق...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: حسین بیات
Format: Article
Language:fas
Published: University of Zanjan 2016-05-01
Series:Ta̓ammulāt-i Falsafī
Subjects:
Online Access:http://phm.znu.ac.ir/article_23162_d28610bb34cd84624ee032385bf0235e.pdf
_version_ 1819100813899857920
author حسین بیات
author_facet حسین بیات
author_sort حسین بیات
collection DOAJ
description اغلب ریاضی‌دانان اثباتهای تصویری را به‌عنوان یک نوع اصیل از اثباتهای ریاضیاتی نمی‌پذیرند یا در پذیرش آنها تردید دارند. در این مقاله ده ایراد متداول یا احتمالی وارد بر این نوع اثباتها صورت‌بندی شده و جداگانه مورد ارزیابی نقادانه قرارگرفته است. در هریک از این ایرادها ادعا می‌شود که اثباتهای تصویری فاقد یکی از ویژگی‌هایی هستند که برای اثباتهای ریاضیاتی اساسی‌اند یا باید اساسی باشند: صوری بودن، نمادی بودن، دقیق بودن، اعتمادپذیری، وارسی‌پذیری، کلی بودن، مشروعیّت، خودبسندگی، فراگیر بودن و زایا بودن. اما به نظر می‌رسد که هیچ کدام از این ایرادها وارد نیست و بنابراین نپذیرفتن این نوع از اثباتها بیشتر معلول عوامل روان‌شناختی و جامعه‌شناختی، به‌خصوص غلبۀ تلقی صورت‌گرایانه در جامعۀ ریاضی و القاء آموزه‌های صورت‌گرایانه در نظام های آموزش ریاضی است تا دلایل منطقی یا روش‌شناختی. ما نه تنها دلایل قوی بر رد کلی و پیشینی این نوع اثبات، به‌عنوان یک الگوی استنتاجی در ریاضیات، نداریم بلکه دلایل خوبی برای به رسمیت شناختن آن داریم. آنچه در اینجا حائز اهمیّت است آگاهی از نقشی است که این نوع از اثباتها در کل ریاضیات دارد یا باید داشته باشد، نه کمتر و نه بیشتر.
first_indexed 2024-12-22T01:08:45Z
format Article
id doaj.art-5887eba340614f2c94abfdd44f5f7592
institution Directory Open Access Journal
issn 2228-5253
2588-3615
language fas
last_indexed 2024-12-22T01:08:45Z
publishDate 2016-05-01
publisher University of Zanjan
record_format Article
series Ta̓ammulāt-i Falsafī
spelling doaj.art-5887eba340614f2c94abfdd44f5f75922022-12-21T18:44:01ZfasUniversity of ZanjanTa̓ammulāt-i Falsafī2228-52532588-36152016-05-0161617320623162مقبولیّت اثباتهای تصویری در ریاضیاتحسین بیاتاغلب ریاضی‌دانان اثباتهای تصویری را به‌عنوان یک نوع اصیل از اثباتهای ریاضیاتی نمی‌پذیرند یا در پذیرش آنها تردید دارند. در این مقاله ده ایراد متداول یا احتمالی وارد بر این نوع اثباتها صورت‌بندی شده و جداگانه مورد ارزیابی نقادانه قرارگرفته است. در هریک از این ایرادها ادعا می‌شود که اثباتهای تصویری فاقد یکی از ویژگی‌هایی هستند که برای اثباتهای ریاضیاتی اساسی‌اند یا باید اساسی باشند: صوری بودن، نمادی بودن، دقیق بودن، اعتمادپذیری، وارسی‌پذیری، کلی بودن، مشروعیّت، خودبسندگی، فراگیر بودن و زایا بودن. اما به نظر می‌رسد که هیچ کدام از این ایرادها وارد نیست و بنابراین نپذیرفتن این نوع از اثباتها بیشتر معلول عوامل روان‌شناختی و جامعه‌شناختی، به‌خصوص غلبۀ تلقی صورت‌گرایانه در جامعۀ ریاضی و القاء آموزه‌های صورت‌گرایانه در نظام های آموزش ریاضی است تا دلایل منطقی یا روش‌شناختی. ما نه تنها دلایل قوی بر رد کلی و پیشینی این نوع اثبات، به‌عنوان یک الگوی استنتاجی در ریاضیات، نداریم بلکه دلایل خوبی برای به رسمیت شناختن آن داریم. آنچه در اینجا حائز اهمیّت است آگاهی از نقشی است که این نوع از اثباتها در کل ریاضیات دارد یا باید داشته باشد، نه کمتر و نه بیشتر.http://phm.znu.ac.ir/article_23162_d28610bb34cd84624ee032385bf0235e.pdfاثباتهای تصویریاعتمادپذیریمشروعیّتخودبسندگیمقبولیّتخطاپذیری
spellingShingle حسین بیات
مقبولیّت اثباتهای تصویری در ریاضیات
Ta̓ammulāt-i Falsafī
اثباتهای تصویری
اعتمادپذیری
مشروعیّت
خودبسندگی
مقبولیّت
خطاپذیری
title مقبولیّت اثباتهای تصویری در ریاضیات
title_full مقبولیّت اثباتهای تصویری در ریاضیات
title_fullStr مقبولیّت اثباتهای تصویری در ریاضیات
title_full_unstemmed مقبولیّت اثباتهای تصویری در ریاضیات
title_short مقبولیّت اثباتهای تصویری در ریاضیات
title_sort مقبولیّت اثباتهای تصویری در ریاضیات
topic اثباتهای تصویری
اعتمادپذیری
مشروعیّت
خودبسندگی
مقبولیّت
خطاپذیری
url http://phm.znu.ac.ir/article_23162_d28610bb34cd84624ee032385bf0235e.pdf
work_keys_str_mv AT ḥsynbyạt mqbwlỹtạtẖbạthạytṣwyrydrryạḍyạt