Râgıb el-İsfahânî’de Dostluk-Erdem İlişkisi
İslâm felsefesinin de aralarında yer aldığı klasik dönem felsefe gelenekleri, dostluğu insan tabiatının gerekli kıldığı doğal bir özellik ve aynı zamanda insanın geliştirebileceği en önemli ilişki türlerinden biri olarak kabul etmektedir. Ancak dostluğun insan yaşamı içerisindeki yeri bununla da sın...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Arabic |
| Published: |
Trabzon University
2021-06-01
|
| Series: | Trabzon İlahiyat Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1528587 |
| _version_ | 1797221417675128832 |
|---|---|
| author | İbrahim Aksu |
| author_facet | İbrahim Aksu |
| author_sort | İbrahim Aksu |
| collection | DOAJ |
| description | İslâm felsefesinin de aralarında yer aldığı klasik dönem felsefe gelenekleri, dostluğu insan tabiatının gerekli kıldığı doğal bir özellik ve aynı zamanda insanın geliştirebileceği en önemli ilişki türlerinden biri olarak kabul etmektedir. Ancak dostluğun insan yaşamı içerisindeki yeri bununla da sınırlı değildir. Nitekim söz konusu gelenekler, dostluğun aynı zamanda ahlâkî yetkinlik için de bir araç olduğu düşüncesini savunmaktadır. Dostluğun ahlâkî yetkinlik bağlamındaki rolü kendisini açıkça dostluk-erdem ilişkisinde belli etmektedir. Bu çalışma da dostluk ile erdem arasındaki irtibatın klasik dönem İslâm ahlâk filozoflarından biri olan Râgıb el-İsfahânî’nin (öl. V./XI. Yüzyıl) eserlerinde nasıl tezahür ettiğini incelemektedir. Filozofun metinlerine bakıldığında, bu bağlamda birkaç temel noktanın öne çıktığı görülmektedir. Öncelikle dostluk, kişiyi erdeme yakınlaştıran ve hatta erdemin ötesine geçmesine yardımcı olabilen bir değerdir. Ancak bununla birlikte, dostluk denilen olgunun birden fazla çeşidinin bulunduğu da ifade edilmektedir. İlgili çeşitler arasında ise yalnızca temeli ve gayesi erdem olan, bu nedenle de “erdem dostluğu” şeklinde isimlendirebileceğimiz ideal dostluk ilişkisinin ahlâkî açıdan bir değer ifade edeceği vurgulanmaktadır. |
| first_indexed | 2024-03-12T00:59:06Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-5a2162301a1342bc969077079b74ef5e |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2651-4559 2651-4567 |
| language | Arabic |
| last_indexed | 2024-04-24T13:05:06Z |
| publishDate | 2021-06-01 |
| publisher | Trabzon University |
| record_format | Article |
| series | Trabzon İlahiyat Dergisi |
| spelling | doaj.art-5a2162301a1342bc969077079b74ef5e2024-04-05T08:15:34ZaraTrabzon UniversityTrabzon İlahiyat Dergisi2651-45592651-45672021-06-01811371707Râgıb el-İsfahânî’de Dostluk-Erdem İlişkisiİbrahim Aksu0ERZİNCAN BİNALİ YILDIRIM ÜNİVERSİTESİİslâm felsefesinin de aralarında yer aldığı klasik dönem felsefe gelenekleri, dostluğu insan tabiatının gerekli kıldığı doğal bir özellik ve aynı zamanda insanın geliştirebileceği en önemli ilişki türlerinden biri olarak kabul etmektedir. Ancak dostluğun insan yaşamı içerisindeki yeri bununla da sınırlı değildir. Nitekim söz konusu gelenekler, dostluğun aynı zamanda ahlâkî yetkinlik için de bir araç olduğu düşüncesini savunmaktadır. Dostluğun ahlâkî yetkinlik bağlamındaki rolü kendisini açıkça dostluk-erdem ilişkisinde belli etmektedir. Bu çalışma da dostluk ile erdem arasındaki irtibatın klasik dönem İslâm ahlâk filozoflarından biri olan Râgıb el-İsfahânî’nin (öl. V./XI. Yüzyıl) eserlerinde nasıl tezahür ettiğini incelemektedir. Filozofun metinlerine bakıldığında, bu bağlamda birkaç temel noktanın öne çıktığı görülmektedir. Öncelikle dostluk, kişiyi erdeme yakınlaştıran ve hatta erdemin ötesine geçmesine yardımcı olabilen bir değerdir. Ancak bununla birlikte, dostluk denilen olgunun birden fazla çeşidinin bulunduğu da ifade edilmektedir. İlgili çeşitler arasında ise yalnızca temeli ve gayesi erdem olan, bu nedenle de “erdem dostluğu” şeklinde isimlendirebileceğimiz ideal dostluk ilişkisinin ahlâkî açıdan bir değer ifade edeceği vurgulanmaktadır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1528587i̇slâm felsefesii̇slâm ahlâk felsefesirâgıb el-i̇sfahânîdostlukerdemerdem dostluğuislamic philosophyislamic ethicsrāghib al-isfahānīfriendshipvirtuevirtue-friendship |
| spellingShingle | İbrahim Aksu Râgıb el-İsfahânî’de Dostluk-Erdem İlişkisi Trabzon İlahiyat Dergisi i̇slâm felsefesi i̇slâm ahlâk felsefesi râgıb el-i̇sfahânî dostluk erdem erdem dostluğu islamic philosophy islamic ethics rāghib al-isfahānī friendship virtue virtue-friendship |
| title | Râgıb el-İsfahânî’de Dostluk-Erdem İlişkisi |
| title_full | Râgıb el-İsfahânî’de Dostluk-Erdem İlişkisi |
| title_fullStr | Râgıb el-İsfahânî’de Dostluk-Erdem İlişkisi |
| title_full_unstemmed | Râgıb el-İsfahânî’de Dostluk-Erdem İlişkisi |
| title_short | Râgıb el-İsfahânî’de Dostluk-Erdem İlişkisi |
| title_sort | ragib el isfahani de dostluk erdem iliskisi |
| topic | i̇slâm felsefesi i̇slâm ahlâk felsefesi râgıb el-i̇sfahânî dostluk erdem erdem dostluğu islamic philosophy islamic ethics rāghib al-isfahānī friendship virtue virtue-friendship |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1528587 |
| work_keys_str_mv | AT ibrahimaksu ragıbelisfahanidedostlukerdemiliskisi |