اقتصاد و معماری: تاثیر اوضاع اقتصادی ایران دوره قاجار بر الگوهای معماری و شهرسازی
ورود سرمایهداری به ایران با تغییرات گسترده در نظام اقتصادی همراه بود. در حالی که ساختار تولید کشور در اوائل دوره قاجار مبتنی بر تولید محصولات کشاورزی و صنایع دستی و صادرات آن بود، در اواخر با زوال و آسیبدیدگی جدی کشور را به یک وارداتکننده بزرگ از کشورهای اروپایی و روسیه تبدیل کرد. با تعطیلی کارخا...
Main Authors: | , , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | fas |
Published: |
The Institute of Islamic Art Studies
2021-08-01
|
Series: | هنر اسلامی |
Subjects: | |
Online Access: | http://www.sysislamicartjournal.ir/article_137553_4fdcb7ac4ecfa0277037b61f9ebdd49d.pdf |
_version_ | 1811240405218361344 |
---|---|
author | الهام زمانی سید بهشید حسینی حسین ذبیحی |
author_facet | الهام زمانی سید بهشید حسینی حسین ذبیحی |
author_sort | الهام زمانی |
collection | DOAJ |
description | ورود سرمایهداری به ایران با تغییرات گسترده در نظام اقتصادی همراه بود. در حالی که ساختار تولید کشور در اوائل دوره قاجار مبتنی بر تولید محصولات کشاورزی و صنایع دستی و صادرات آن بود، در اواخر با زوال و آسیبدیدگی جدی کشور را به یک وارداتکننده بزرگ از کشورهای اروپایی و روسیه تبدیل کرد. با تعطیلی کارخانههای داخلی، تلاشها برای درونیکردن سرمایهداری به شکست انجامید و عدم توانایی بخش خصوصی در رقابت با سرمایهداری خارجی منجر به سودآوری تجارت مبتنی بر واردات و رانت شد. نتیجه این اتفاقات بر معماری و شهرسازی کشور بر دو مسئله قابل مشاهده بود. یکی افزایش جمعیت شهرها و نیاز به توسعه آنها که با خیابانکشیهای جدید و حضور بناهایی با عملکردهای نوین همراه بود. اتفاقی که به بورسبازی زمین منجر شد و بر جدایی طبقات اجتماعی تاکید نمود. دوم تأثیر غیرمستقیم سرمایهداری خارجی که به حضور اتباع اروپایی در شهرهای ایران انجامید و به روند آشنایی ایرانیان با فرهنگ و مظاهر تمدن غربی شدت بیشتری بخشید. در این تحقیق با روشهای تفسیری-تاریخی و استدلال منطقی به ارتباط متقابل میان وضعیت اقتصادی و تحولات معماری و شهرسازی شهرهای ایران در دوره قاجار پرداخته شده است. یافتههای پژوهش حاکی از این است که این فراگرد نه تنها بر شکل شهرها و سیمای ساختمانها تأثیرگذار است بلکه با مقنضیات سیاسی-اجتماعی و فرهنگی گستردهای همراه شد که همین پیامدهای آن را پیچیدهتر و تأثیرگذاریاش را بیشتر کرده بود.اهداف پژوهش:بررسی چگونگی تأثیرات شرایط اقتصادی دوره قاجار بر تحولات شهرهای ایران.2.بازشناسی الگوهای معماری بهکار رفته تحت تأثیر تحولات اقتصادی دوره قاجار.سوالات پژوهش:1.شرایط اقتصادی و جریانهای سرمایهداری دوره قاجار تا چه حد بر تحولات شهرهای ایران مؤثر بوده است؟2.الگوهای معماری به کار رفته در دور ه قاجار تا چه حد تحت تأثیر شرایط اقتصادی این دوره قرار داشتهاند؟ |
first_indexed | 2024-04-12T13:19:33Z |
format | Article |
id | doaj.art-5a84c817d0ab498590c63d11a396bf28 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 1735-708X 2676-7759 |
language | fas |
last_indexed | 2024-04-12T13:19:33Z |
publishDate | 2021-08-01 |
publisher | The Institute of Islamic Art Studies |
record_format | Article |
series | هنر اسلامی |
spelling | doaj.art-5a84c817d0ab498590c63d11a396bf282022-12-22T03:31:33ZfasThe Institute of Islamic Art Studiesهنر اسلامی1735-708X2676-77592021-08-01184218820210.22034/ias.2021.301956.1705137553اقتصاد و معماری: تاثیر اوضاع اقتصادی ایران دوره قاجار بر الگوهای معماری و شهرسازیالهام زمانی0سید بهشید حسینی1حسین ذبیحی2دانشجوی دکتری معماری،گروه معماری، دانشکده عمران،معماری و هنر، واحد علوم و تحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.استاد تمام، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران.دانشیار، گروه شهرسازی،دانشکده عمران،معماری و هنر، واحد علوم و تحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران.ورود سرمایهداری به ایران با تغییرات گسترده در نظام اقتصادی همراه بود. در حالی که ساختار تولید کشور در اوائل دوره قاجار مبتنی بر تولید محصولات کشاورزی و صنایع دستی و صادرات آن بود، در اواخر با زوال و آسیبدیدگی جدی کشور را به یک وارداتکننده بزرگ از کشورهای اروپایی و روسیه تبدیل کرد. با تعطیلی کارخانههای داخلی، تلاشها برای درونیکردن سرمایهداری به شکست انجامید و عدم توانایی بخش خصوصی در رقابت با سرمایهداری خارجی منجر به سودآوری تجارت مبتنی بر واردات و رانت شد. نتیجه این اتفاقات بر معماری و شهرسازی کشور بر دو مسئله قابل مشاهده بود. یکی افزایش جمعیت شهرها و نیاز به توسعه آنها که با خیابانکشیهای جدید و حضور بناهایی با عملکردهای نوین همراه بود. اتفاقی که به بورسبازی زمین منجر شد و بر جدایی طبقات اجتماعی تاکید نمود. دوم تأثیر غیرمستقیم سرمایهداری خارجی که به حضور اتباع اروپایی در شهرهای ایران انجامید و به روند آشنایی ایرانیان با فرهنگ و مظاهر تمدن غربی شدت بیشتری بخشید. در این تحقیق با روشهای تفسیری-تاریخی و استدلال منطقی به ارتباط متقابل میان وضعیت اقتصادی و تحولات معماری و شهرسازی شهرهای ایران در دوره قاجار پرداخته شده است. یافتههای پژوهش حاکی از این است که این فراگرد نه تنها بر شکل شهرها و سیمای ساختمانها تأثیرگذار است بلکه با مقنضیات سیاسی-اجتماعی و فرهنگی گستردهای همراه شد که همین پیامدهای آن را پیچیدهتر و تأثیرگذاریاش را بیشتر کرده بود.اهداف پژوهش:بررسی چگونگی تأثیرات شرایط اقتصادی دوره قاجار بر تحولات شهرهای ایران.2.بازشناسی الگوهای معماری بهکار رفته تحت تأثیر تحولات اقتصادی دوره قاجار.سوالات پژوهش:1.شرایط اقتصادی و جریانهای سرمایهداری دوره قاجار تا چه حد بر تحولات شهرهای ایران مؤثر بوده است؟2.الگوهای معماری به کار رفته در دور ه قاجار تا چه حد تحت تأثیر شرایط اقتصادی این دوره قرار داشتهاند؟http://www.sysislamicartjournal.ir/article_137553_4fdcb7ac4ecfa0277037b61f9ebdd49d.pdfمعماری و شهرسازیتحولات اقتصادی دوره قاجارسرمایهشکل شهر |
spellingShingle | الهام زمانی سید بهشید حسینی حسین ذبیحی اقتصاد و معماری: تاثیر اوضاع اقتصادی ایران دوره قاجار بر الگوهای معماری و شهرسازی هنر اسلامی معماری و شهرسازی تحولات اقتصادی دوره قاجار سرمایه شکل شهر |
title | اقتصاد و معماری: تاثیر اوضاع اقتصادی ایران دوره قاجار بر الگوهای معماری و شهرسازی |
title_full | اقتصاد و معماری: تاثیر اوضاع اقتصادی ایران دوره قاجار بر الگوهای معماری و شهرسازی |
title_fullStr | اقتصاد و معماری: تاثیر اوضاع اقتصادی ایران دوره قاجار بر الگوهای معماری و شهرسازی |
title_full_unstemmed | اقتصاد و معماری: تاثیر اوضاع اقتصادی ایران دوره قاجار بر الگوهای معماری و شهرسازی |
title_short | اقتصاد و معماری: تاثیر اوضاع اقتصادی ایران دوره قاجار بر الگوهای معماری و شهرسازی |
title_sort | اقتصاد و معماری تاثیر اوضاع اقتصادی ایران دوره قاجار بر الگوهای معماری و شهرسازی |
topic | معماری و شهرسازی تحولات اقتصادی دوره قاجار سرمایه شکل شهر |
url | http://www.sysislamicartjournal.ir/article_137553_4fdcb7ac4ecfa0277037b61f9ebdd49d.pdf |
work_keys_str_mv | AT ạlhạmzmạny ạqtṣạdwmʿmạrytạtẖyrạwḍạʿạqtṣạdyạyrạndwrhqạjạrbrạlgwhạymʿmạrywsẖhrsạzy AT sydbhsẖydḥsyny ạqtṣạdwmʿmạrytạtẖyrạwḍạʿạqtṣạdyạyrạndwrhqạjạrbrạlgwhạymʿmạrywsẖhrsạzy AT ḥsyndẖbyḥy ạqtṣạdwmʿmạrytạtẖyrạwḍạʿạqtṣạdyạyrạndwrhqạjạrbrạlgwhạymʿmạrywsẖhrsạzy |