واکاوی رفتار بارشهای حدی در ارتباط با عوامل مؤثر بر بارش در غرب و شمالغرب
در این مطالعه، به بررسی تغییر پذیری و تحلیل نوسان های بارش های حدی غرب و شمال غرب کشور با استفاده از آزمون های آماری تحلیل طیفی و من کندال در نیم سده گذشته پرداخته شده است. فراسنجهای مورد مطالعه عبارتند از نمایههای دور پیوندی NAO، AO، ENSO و MEI، کلفهای خورشیدی و مراکز فشار شامل کمفشار مدیترانه،...
Main Authors: | , , , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2015-03-01
|
Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
Subjects: | |
Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_28475_41e6d56f2d9047b48cf6f783fdd27e12.pdf |
_version_ | 1797664999956545536 |
---|---|
author | مجید رضائی بنفشه محمد سعید نجفی حبیبه نقی زاده شعیب آب خرابات |
author_facet | مجید رضائی بنفشه محمد سعید نجفی حبیبه نقی زاده شعیب آب خرابات |
author_sort | مجید رضائی بنفشه |
collection | DOAJ |
description | در این مطالعه، به بررسی تغییر پذیری و تحلیل نوسان های بارش های حدی غرب و شمال غرب کشور با استفاده از آزمون های آماری تحلیل طیفی و من کندال در نیم سده گذشته پرداخته شده است. فراسنجهای مورد مطالعه عبارتند از نمایههای دور پیوندی NAO، AO، ENSO و MEI، کلفهای خورشیدی و مراکز فشار شامل کمفشار مدیترانه، کمفشار دریای سیاه، کمفشار سودان و پرفشار سیبری است. بدین منظور از 8 ایستگاه همدید، که دارای آمار 50 سال اخیر (1961-2010) هستند، و همچنین از 10 نمایه حدی بارش استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که تنها در ایستگاه سنندج روند نمایه های حدی بارش افزایشی بوده است. گرچه برخی از نمایهها در ایستگاههایی محدود دارای روندی افزایشی بوده اند، اما بطور کلی نتایج نشان میدهد که بارشهای حدی این منطقه در طی 50 سال گذشته دارای روندی کاهشی است که این روند کاهشی در ارتباط با رفتار نمایههای دورپیوندی AO، NAO و ENSO و همچنین مراکز فشار تأثیرگذار بر بارش منطقه اعم از پرفشار سیبری، کم فشار سودانی و کم فشار مدیترانه است و سبب کاهش در بارش ها در غرب و شمال غرب کشور می شوند. نتایج تحلیل طیفی نشان می دهد که چرخه فرین های بارش در درجه اول در ارتباط با چرخه شدت و ضعف مرکز کم فشار مدیترانه و چرخه های 2 تا 3 ساله آن است. همچنین در بین نمایه های دور پیوندی، بیش از همه چرخه بارش های حدی در ارتباط با چرخه 3 تا 5 ساله نمایه انسو می باشد، بگونه ای که در تمام ایستگاه ها نمایه انسو با بارش های حدی منطقه مورد مطالعه دارای ارتباط است. لازم به توضیح است که تأثیر کلف های خورشیدی بر بارش های منطقه مورد مطالعه بسیار محدود بوده و تنها در ایستگاه ارومیه، چرخه نمایه مقدار سالانه بارش روزهای تر متناظر با چرخه 11 ساله لکه های خورشیدی می باشد. |
first_indexed | 2024-03-11T19:38:27Z |
format | Article |
id | doaj.art-5a921694f6734331bae08adc11d85ff1 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 2322-1682 2383-3076 |
language | English |
last_indexed | 2024-03-11T19:38:27Z |
publishDate | 2015-03-01 |
publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
record_format | Article |
series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
spelling | doaj.art-5a921694f6734331bae08adc11d85ff12023-10-06T13:06:19ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762015-03-014113315310.22067/geo.v4i1.3783328475واکاوی رفتار بارشهای حدی در ارتباط با عوامل مؤثر بر بارش در غرب و شمالغربمجید رضائی بنفشه0محمد سعید نجفی1حبیبه نقی زاده2شعیب آب خرابات3دانشگاه تبریزدانشگاه تبریزدانشگاه تبریزدانشگاه تبریزدر این مطالعه، به بررسی تغییر پذیری و تحلیل نوسان های بارش های حدی غرب و شمال غرب کشور با استفاده از آزمون های آماری تحلیل طیفی و من کندال در نیم سده گذشته پرداخته شده است. فراسنجهای مورد مطالعه عبارتند از نمایههای دور پیوندی NAO، AO، ENSO و MEI، کلفهای خورشیدی و مراکز فشار شامل کمفشار مدیترانه، کمفشار دریای سیاه، کمفشار سودان و پرفشار سیبری است. بدین منظور از 8 ایستگاه همدید، که دارای آمار 50 سال اخیر (1961-2010) هستند، و همچنین از 10 نمایه حدی بارش استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که تنها در ایستگاه سنندج روند نمایه های حدی بارش افزایشی بوده است. گرچه برخی از نمایهها در ایستگاههایی محدود دارای روندی افزایشی بوده اند، اما بطور کلی نتایج نشان میدهد که بارشهای حدی این منطقه در طی 50 سال گذشته دارای روندی کاهشی است که این روند کاهشی در ارتباط با رفتار نمایههای دورپیوندی AO، NAO و ENSO و همچنین مراکز فشار تأثیرگذار بر بارش منطقه اعم از پرفشار سیبری، کم فشار سودانی و کم فشار مدیترانه است و سبب کاهش در بارش ها در غرب و شمال غرب کشور می شوند. نتایج تحلیل طیفی نشان می دهد که چرخه فرین های بارش در درجه اول در ارتباط با چرخه شدت و ضعف مرکز کم فشار مدیترانه و چرخه های 2 تا 3 ساله آن است. همچنین در بین نمایه های دور پیوندی، بیش از همه چرخه بارش های حدی در ارتباط با چرخه 3 تا 5 ساله نمایه انسو می باشد، بگونه ای که در تمام ایستگاه ها نمایه انسو با بارش های حدی منطقه مورد مطالعه دارای ارتباط است. لازم به توضیح است که تأثیر کلف های خورشیدی بر بارش های منطقه مورد مطالعه بسیار محدود بوده و تنها در ایستگاه ارومیه، چرخه نمایه مقدار سالانه بارش روزهای تر متناظر با چرخه 11 ساله لکه های خورشیدی می باشد.https://geoeh.um.ac.ir/article_28475_41e6d56f2d9047b48cf6f783fdd27e12.pdfحدهای بارشتحلیل طیفینمایه های دور پیوندیمراکز فشارغرب و شمال |
spellingShingle | مجید رضائی بنفشه محمد سعید نجفی حبیبه نقی زاده شعیب آب خرابات واکاوی رفتار بارشهای حدی در ارتباط با عوامل مؤثر بر بارش در غرب و شمالغرب جغرافیا و مخاطرات محیطی حدهای بارش تحلیل طیفی نمایه های دور پیوندی مراکز فشار غرب و شمال |
title | واکاوی رفتار بارشهای حدی در ارتباط با عوامل مؤثر بر بارش در غرب و شمالغرب |
title_full | واکاوی رفتار بارشهای حدی در ارتباط با عوامل مؤثر بر بارش در غرب و شمالغرب |
title_fullStr | واکاوی رفتار بارشهای حدی در ارتباط با عوامل مؤثر بر بارش در غرب و شمالغرب |
title_full_unstemmed | واکاوی رفتار بارشهای حدی در ارتباط با عوامل مؤثر بر بارش در غرب و شمالغرب |
title_short | واکاوی رفتار بارشهای حدی در ارتباط با عوامل مؤثر بر بارش در غرب و شمالغرب |
title_sort | واکاوی رفتار بارشهای حدی در ارتباط با عوامل مؤثر بر بارش در غرب و شمالغرب |
topic | حدهای بارش تحلیل طیفی نمایه های دور پیوندی مراکز فشار غرب و شمال |
url | https://geoeh.um.ac.ir/article_28475_41e6d56f2d9047b48cf6f783fdd27e12.pdf |
work_keys_str_mv | AT mjydrḍạỷybnfsẖh wạḵạwyrftạrbạrsẖhạyḥdydrạrtbạṭbạʿwạmlmwtẖrbrbạrsẖdrgẖrbwsẖmạlgẖrb AT mḥmdsʿydnjfy wạḵạwyrftạrbạrsẖhạyḥdydrạrtbạṭbạʿwạmlmwtẖrbrbạrsẖdrgẖrbwsẖmạlgẖrb AT ḥbybhnqyzạdh wạḵạwyrftạrbạrsẖhạyḥdydrạrtbạṭbạʿwạmlmwtẖrbrbạrsẖdrgẖrbwsẖmạlgẖrb AT sẖʿybậbkẖrạbạt wạḵạwyrftạrbạrsẖhạyḥdydrạrtbạṭbạʿwạmlmwtẖrbrbạrsẖdrgẖrbwsẖmạlgẖrb |