ارزیابی نقش توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی در راستای کاهش اثرات خشکسالی؛ مطالعه موردی: شهرستان سرپل ذهاب (استان کرمانشاه)
بخش اعظمی از ایران به خاطر استقرار در کمربند خشک جغرافیایی و نوار بیابانی دنیا از شرایط اقلیمی ویژهای برخوردار است که جزو مناطق کم باران جهان بشمار میآید. ازاینرو، خشکسالی بهعنوان یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی ایران است. هدف تحقیق حاضر بررسی نقش توانمندسازی روستاییان در مواجهه و رویارویی با خشکس...
Main Authors: | , , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2022-05-01
|
Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
Subjects: | |
Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_40228_dbc7c5fe099c9d45f0a55f98f7e10fc0.pdf |
_version_ | 1811163813619171328 |
---|---|
author | جمشید عینالی حسین فراهانی بهاره محمدی |
author_facet | جمشید عینالی حسین فراهانی بهاره محمدی |
author_sort | جمشید عینالی |
collection | DOAJ |
description | بخش اعظمی از ایران به خاطر استقرار در کمربند خشک جغرافیایی و نوار بیابانی دنیا از شرایط اقلیمی ویژهای برخوردار است که جزو مناطق کم باران جهان بشمار میآید. ازاینرو، خشکسالی بهعنوان یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی ایران است. هدف تحقیق حاضر بررسی نقش توانمندسازی روستاییان در مواجهه و رویارویی با خشکسالی و کاستن از اثرات آن در مناطق روستایی شهرستان سرپل ذهاب در غرب استان کرمانشاه است. ازاینرو سعی کرده است تا به این سؤال پاسخ دهد که چه رابطهای بین توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی و کاهش اثرات خشکسالی در محدوده موردمطالعه وجود دارد؟ تحقیق حاضر از نوع پژوهشهای کاربردی و روش مورداستفاده توصیفی- تحلیلی مبتنی بر گردآوری دادههای مورد نیاز از طریق پرسشنامه است. به دلیل گستردگی جغرافیایی منطقه و تعداد زیاد سکونتگاههای روستایی، از بین روستاهای واقع در محدوده سیاسی شهرستان سرپل ذهاب که دارای 100 خانوار و بیشتر بودند، با لحاظ کردن موقعیت طبیعی، تعداد 10 نقطه روستایی بهعنوان نمونه انتخاب شد. در سطح تحلیل خانوار از بین 1966 خانوار روستایی ساکن براساس دادههای سرشماری سال (1395)، با بهرهگیری از فرمول کوکران تعداد 321 مورد بهعنوان نمونه انتخاب و پرسشنامه به صورت تصادفی ساده توزیع شده است که از این تعداد، 305 پرسشنامه تکمیل شده در اختیار محققان قرار گرفت و در تحلیلهای آماری مورداستفاده قرار گرفت. برای تجزیهوتحلیل دادهها از آزمونهای آماری t تک نمونهای، تحلیل عاملی و مسیر استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشان داد که از دیدگاه ساکنین محلی توانمندسازی در ابعاد اقتصادی (3.84) و اجتماعی (3.60) بر روی کاهش اثرات سانحه تأثیر مثبتی دارد. نتایج تحلیل مسیر نشان میدهد دسترسی به منابع مالی، بهبود فضای و کسبوکار و سرمایه اجتماعی محلی به ترتیب با 49/0، 53/0 و 34/0 بیشترین تأثیر را در توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی در راستای کاهش اثرات خشکسالی دارند. |
first_indexed | 2024-04-10T15:10:44Z |
format | Article |
id | doaj.art-5aff99935f854e8c87284f1026c06df4 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 2322-1682 2383-3076 |
language | English |
last_indexed | 2024-04-10T15:10:44Z |
publishDate | 2022-05-01 |
publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
record_format | Article |
series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
spelling | doaj.art-5aff99935f854e8c87284f1026c06df42023-02-14T19:49:00ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762022-05-0111125527710.22067/geoeh.2021.68728.101740228ارزیابی نقش توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی در راستای کاهش اثرات خشکسالی؛ مطالعه موردی: شهرستان سرپل ذهاب (استان کرمانشاه)جمشید عینالی0حسین فراهانی1بهاره محمدی2دانشیار جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه زنجان، ایراندانشیار جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه زنجان، ایران.دانشآموخته جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه زنجان، ایرانبخش اعظمی از ایران به خاطر استقرار در کمربند خشک جغرافیایی و نوار بیابانی دنیا از شرایط اقلیمی ویژهای برخوردار است که جزو مناطق کم باران جهان بشمار میآید. ازاینرو، خشکسالی بهعنوان یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی ایران است. هدف تحقیق حاضر بررسی نقش توانمندسازی روستاییان در مواجهه و رویارویی با خشکسالی و کاستن از اثرات آن در مناطق روستایی شهرستان سرپل ذهاب در غرب استان کرمانشاه است. ازاینرو سعی کرده است تا به این سؤال پاسخ دهد که چه رابطهای بین توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی و کاهش اثرات خشکسالی در محدوده موردمطالعه وجود دارد؟ تحقیق حاضر از نوع پژوهشهای کاربردی و روش مورداستفاده توصیفی- تحلیلی مبتنی بر گردآوری دادههای مورد نیاز از طریق پرسشنامه است. به دلیل گستردگی جغرافیایی منطقه و تعداد زیاد سکونتگاههای روستایی، از بین روستاهای واقع در محدوده سیاسی شهرستان سرپل ذهاب که دارای 100 خانوار و بیشتر بودند، با لحاظ کردن موقعیت طبیعی، تعداد 10 نقطه روستایی بهعنوان نمونه انتخاب شد. در سطح تحلیل خانوار از بین 1966 خانوار روستایی ساکن براساس دادههای سرشماری سال (1395)، با بهرهگیری از فرمول کوکران تعداد 321 مورد بهعنوان نمونه انتخاب و پرسشنامه به صورت تصادفی ساده توزیع شده است که از این تعداد، 305 پرسشنامه تکمیل شده در اختیار محققان قرار گرفت و در تحلیلهای آماری مورداستفاده قرار گرفت. برای تجزیهوتحلیل دادهها از آزمونهای آماری t تک نمونهای، تحلیل عاملی و مسیر استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشان داد که از دیدگاه ساکنین محلی توانمندسازی در ابعاد اقتصادی (3.84) و اجتماعی (3.60) بر روی کاهش اثرات سانحه تأثیر مثبتی دارد. نتایج تحلیل مسیر نشان میدهد دسترسی به منابع مالی، بهبود فضای و کسبوکار و سرمایه اجتماعی محلی به ترتیب با 49/0، 53/0 و 34/0 بیشترین تأثیر را در توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی در راستای کاهش اثرات خشکسالی دارند.https://geoeh.um.ac.ir/article_40228_dbc7c5fe099c9d45f0a55f98f7e10fc0.pdfمدیریت سانحهاقتصاد روستاییتوانمندسازیاستان کرمانشاه |
spellingShingle | جمشید عینالی حسین فراهانی بهاره محمدی ارزیابی نقش توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی در راستای کاهش اثرات خشکسالی؛ مطالعه موردی: شهرستان سرپل ذهاب (استان کرمانشاه) جغرافیا و مخاطرات محیطی مدیریت سانحه اقتصاد روستایی توانمندسازی استان کرمانشاه |
title | ارزیابی نقش توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی در راستای کاهش اثرات خشکسالی؛ مطالعه موردی: شهرستان سرپل ذهاب (استان کرمانشاه) |
title_full | ارزیابی نقش توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی در راستای کاهش اثرات خشکسالی؛ مطالعه موردی: شهرستان سرپل ذهاب (استان کرمانشاه) |
title_fullStr | ارزیابی نقش توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی در راستای کاهش اثرات خشکسالی؛ مطالعه موردی: شهرستان سرپل ذهاب (استان کرمانشاه) |
title_full_unstemmed | ارزیابی نقش توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی در راستای کاهش اثرات خشکسالی؛ مطالعه موردی: شهرستان سرپل ذهاب (استان کرمانشاه) |
title_short | ارزیابی نقش توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی در راستای کاهش اثرات خشکسالی؛ مطالعه موردی: شهرستان سرپل ذهاب (استان کرمانشاه) |
title_sort | ارزیابی نقش توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی در راستای کاهش اثرات خشکسالی؛ مطالعه موردی شهرستان سرپل ذهاب استان کرمانشاه |
topic | مدیریت سانحه اقتصاد روستایی توانمندسازی استان کرمانشاه |
url | https://geoeh.um.ac.ir/article_40228_dbc7c5fe099c9d45f0a55f98f7e10fc0.pdf |
work_keys_str_mv | AT jmsẖydʿynạly ạrzyạbynqsẖtwạnmndsạzyạqtṣạdywạjtmạʿykẖạnwạrhạyrwstạyydrrạstạyḵạhsẖạtẖrạtkẖsẖḵsạlymṭạlʿhmwrdysẖhrstạnsrpldẖhạbạstạnḵrmạnsẖạh AT ḥsynfrạhạny ạrzyạbynqsẖtwạnmndsạzyạqtṣạdywạjtmạʿykẖạnwạrhạyrwstạyydrrạstạyḵạhsẖạtẖrạtkẖsẖḵsạlymṭạlʿhmwrdysẖhrstạnsrpldẖhạbạstạnḵrmạnsẖạh AT bhạrhmḥmdy ạrzyạbynqsẖtwạnmndsạzyạqtṣạdywạjtmạʿykẖạnwạrhạyrwstạyydrrạstạyḵạhsẖạtẖrạtkẖsẖḵsạlymṭạlʿhmwrdysẖhrstạnsrpldẖhạbạstạnḵrmạnsẖạh |