DIŞ TİCARETİN REEL DÖVİZ KURUNA ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE UZUN DÖNEMLİ BİR NEDENSELLİK ANALİZİ
Bu çalışmada 2010:1-2020:1 periyodu çeyreklik verileri kullanılarak ARDL Sınır Testi ile Türkiye’de dış ticaretin, döviz kuru üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Döviz kurunu temsil eden KUR serisinin bağımlı; ithalatı temsil eden ITH serisi ile ihracatı temsil eden IHR serisinin bağımsız olduğu bir...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Adil AKINCI
2020-06-01
|
| Series: | Ekonomi Maliye İşletme Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/pub/emid/issue/54904/734612?publisher=adil-akinci |
| _version_ | 1797907704070537216 |
|---|---|
| author | Tufan SARITAŞ Yüksel OKŞAK |
| author_facet | Tufan SARITAŞ Yüksel OKŞAK |
| author_sort | Tufan SARITAŞ |
| collection | DOAJ |
| description | Bu çalışmada 2010:1-2020:1 periyodu çeyreklik verileri kullanılarak ARDL Sınır Testi ile Türkiye’de dış ticaretin, döviz kuru üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Döviz kurunu temsil eden KUR serisinin bağımlı; ithalatı temsil eden ITH serisi ile ihracatı temsil eden IHR serisinin bağımsız olduğu bir model kurulmuştur. Uzun dönem ilişkilerinde; IHR serisi, 2.4108 katsayısı ile KUR serisini pozitif olarak etkilemektedir. Ayrıca bu seriye ilişkin prob. değerinin istatistiksel olarak %1 anlamlılık seviyesinde anlamlı olması da bu pozitif etkinin varlığını doğrulamaktadır. Yani IHR serisi ile temsil edilen ihracat, KUR serisi ile temsil edilen döviz kurunu olumlu yönde etkilemekte ve ihracattaki artış, döviz kurunda bir artışa sebep olmaktadır. ITH serisinin ise, -1.4314 katsayısı ile KUR serisini negatif olarak etkilediği görülmektedir. Yine bu seriye ilişkin katsayının %5 anlamlılık seviyesinde istatistiksel olarak anlamlı olması, bu negatif yönlü ilişkiyi teyit etmektedir. Daha açık bir ifadeyle ITH serisi ile temsil edilen ithalat, KUR serisi ile temsil edilen döviz kuru üzerinde negatif yönlü ve istatistiksel olarak da anlamlı bir etki meydana getirmektedir. Yani ithalattaki artış, döviz kurunu azaltmaktadır. |
| first_indexed | 2024-04-10T10:41:04Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-5ceb9514c16841ea82b952a5146b0022 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2667-4378 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-10T10:41:04Z |
| publishDate | 2020-06-01 |
| publisher | Adil AKINCI |
| record_format | Article |
| series | Ekonomi Maliye İşletme Dergisi |
| spelling | doaj.art-5ceb9514c16841ea82b952a5146b00222023-02-15T16:20:33ZengAdil AKINCIEkonomi Maliye İşletme Dergisi2667-43782020-06-0131556510.46737/emid.7346121369DIŞ TİCARETİN REEL DÖVİZ KURUNA ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE UZUN DÖNEMLİ BİR NEDENSELLİK ANALİZİTufan SARITAŞ0Yüksel OKŞAK1KARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİBURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ, İNEGÖL İŞLETME FAKÜLTESİBu çalışmada 2010:1-2020:1 periyodu çeyreklik verileri kullanılarak ARDL Sınır Testi ile Türkiye’de dış ticaretin, döviz kuru üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Döviz kurunu temsil eden KUR serisinin bağımlı; ithalatı temsil eden ITH serisi ile ihracatı temsil eden IHR serisinin bağımsız olduğu bir model kurulmuştur. Uzun dönem ilişkilerinde; IHR serisi, 2.4108 katsayısı ile KUR serisini pozitif olarak etkilemektedir. Ayrıca bu seriye ilişkin prob. değerinin istatistiksel olarak %1 anlamlılık seviyesinde anlamlı olması da bu pozitif etkinin varlığını doğrulamaktadır. Yani IHR serisi ile temsil edilen ihracat, KUR serisi ile temsil edilen döviz kurunu olumlu yönde etkilemekte ve ihracattaki artış, döviz kurunda bir artışa sebep olmaktadır. ITH serisinin ise, -1.4314 katsayısı ile KUR serisini negatif olarak etkilediği görülmektedir. Yine bu seriye ilişkin katsayının %5 anlamlılık seviyesinde istatistiksel olarak anlamlı olması, bu negatif yönlü ilişkiyi teyit etmektedir. Daha açık bir ifadeyle ITH serisi ile temsil edilen ithalat, KUR serisi ile temsil edilen döviz kuru üzerinde negatif yönlü ve istatistiksel olarak da anlamlı bir etki meydana getirmektedir. Yani ithalattaki artış, döviz kurunu azaltmaktadır.https://dergipark.org.tr/tr/pub/emid/issue/54904/734612?publisher=adil-akincidöviz kurui̇hracati̇thalatardl sınır testi |
| spellingShingle | Tufan SARITAŞ Yüksel OKŞAK DIŞ TİCARETİN REEL DÖVİZ KURUNA ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE UZUN DÖNEMLİ BİR NEDENSELLİK ANALİZİ Ekonomi Maliye İşletme Dergisi döviz kuru i̇hracat i̇thalat ardl sınır testi |
| title | DIŞ TİCARETİN REEL DÖVİZ KURUNA ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE UZUN DÖNEMLİ BİR NEDENSELLİK ANALİZİ |
| title_full | DIŞ TİCARETİN REEL DÖVİZ KURUNA ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE UZUN DÖNEMLİ BİR NEDENSELLİK ANALİZİ |
| title_fullStr | DIŞ TİCARETİN REEL DÖVİZ KURUNA ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE UZUN DÖNEMLİ BİR NEDENSELLİK ANALİZİ |
| title_full_unstemmed | DIŞ TİCARETİN REEL DÖVİZ KURUNA ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE UZUN DÖNEMLİ BİR NEDENSELLİK ANALİZİ |
| title_short | DIŞ TİCARETİN REEL DÖVİZ KURUNA ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE UZUN DÖNEMLİ BİR NEDENSELLİK ANALİZİ |
| title_sort | dis ticaretin reel doviz kuruna etkisi turkiye uzerine uzun donemli bir nedensellik analizi |
| topic | döviz kuru i̇hracat i̇thalat ardl sınır testi |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/pub/emid/issue/54904/734612?publisher=adil-akinci |
| work_keys_str_mv | AT tufansaritas disticaretinreeldovizkurunaetkisiturkiyeuzerineuzundonemlibirnedensellikanalizi AT yukseloksak disticaretinreeldovizkurunaetkisiturkiyeuzerineuzundonemlibirnedensellikanalizi |