FÂİK MAHMUD DÎVÂNI’NDA ZAMANEDEN ŞİKÂYET
XVII. yüzyılın ikinci yarısı ve XVIII. yüzyılın ilk çeyreğinde yaşamış olan Fâik Mahmud’un doğum yeri Urfa’dır. Şiirlerinde Fâik mahlasını kullanmıştır. Klasik Türk edebiyatı şairi Nâbî’nin akrabalarındandır. Sakatlığından dolayı aksayarak yürüdüğü için yaşadığı devirde Fâik-i leng lakabıyla tanınmı...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Van Yuzuncu Yıl University
2019-12-01
|
| Series: | Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/914174 |
| _version_ | 1827352100277846016 |
|---|---|
| author | Murat Keklik |
| author_facet | Murat Keklik |
| author_sort | Murat Keklik |
| collection | DOAJ |
| description | XVII. yüzyılın ikinci yarısı ve XVIII. yüzyılın ilk çeyreğinde yaşamış olan Fâik Mahmud’un doğum yeri Urfa’dır. Şiirlerinde Fâik mahlasını kullanmıştır. Klasik Türk edebiyatı şairi Nâbî’nin akrabalarındandır. Sakatlığından dolayı aksayarak yürüdüğü için yaşadığı devirde Fâik-i leng lakabıyla tanınmıştır. Fâik 1127 (m. 1715)’ de vefat etmiştir. Tezkirelerden edinilen bilgilere göre Fâik yaşadığı dönemde şiirleri kadar hoşsohbet, nükteci, zarif kişiliğiyle tanınmış dost sohbetlerinin aranılan kişisi olmuştur. Fâik’in bilinen tek eseri orta ölçekteki mürettep Dîvân’ıdır. Fâik’in yaşadığı dönem Osmanlı İmparatorluğunun siyasi, ekonomik, sosyal, askerî, kültürel anlamda en çalkantılı dönemleridir. O dönemde toplum ve kişi hayatında yaşanan değişim ve olumsuzluklar şairlerin şiirlerine de yansımıştır. Fâik de yaşadığı dönemin siyasi, sosyal sıkıntılarını, acılarını ruhunun derinliklerine kadar hissetmiş dolaylı veya örtülü bir şekilde eleştiri ve şikâyetlerini şiirlerine aksettirmiştir. Ancak o Nâbî gibi şiirlerinde açık açık eleştiri ve hicivlerde bulunmamıştır. Şiirlerinde gönül ehli olduğunu, sert ve yüksek sesle meramını dile getirmenin yaradılışına aykırı olduğunu ifade eder. Çalışmada Fâik Mahmud tanıtılarak XVII. yüzyılın siyasî ve sosyal açıdan genel görünümünden bahsedilmiştir. “Zamaneden Şikâyet” başlığı altında şairin değindiği sosyal konular, bu konuları ele alış tarzı, şair üzerindeki tesirleri ortaya konmuş, şairin özgünlüğü üzerine değerlendirmelerde bulunulmuştur. |
| first_indexed | 2024-03-08T02:58:04Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-5df150eca7eb41f99fdb51e1752f9506 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1302-6879 2822-3136 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-08T02:58:04Z |
| publishDate | 2019-12-01 |
| publisher | Van Yuzuncu Yıl University |
| record_format | Article |
| series | Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| spelling | doaj.art-5df150eca7eb41f99fdb51e1752f95062024-02-13T12:12:16ZengVan Yuzuncu Yıl UniversityYüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi1302-68792822-31362019-12-014625461655FÂİK MAHMUD DÎVÂNI’NDA ZAMANEDEN ŞİKÂYETMurat Keklik0VAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİXVII. yüzyılın ikinci yarısı ve XVIII. yüzyılın ilk çeyreğinde yaşamış olan Fâik Mahmud’un doğum yeri Urfa’dır. Şiirlerinde Fâik mahlasını kullanmıştır. Klasik Türk edebiyatı şairi Nâbî’nin akrabalarındandır. Sakatlığından dolayı aksayarak yürüdüğü için yaşadığı devirde Fâik-i leng lakabıyla tanınmıştır. Fâik 1127 (m. 1715)’ de vefat etmiştir. Tezkirelerden edinilen bilgilere göre Fâik yaşadığı dönemde şiirleri kadar hoşsohbet, nükteci, zarif kişiliğiyle tanınmış dost sohbetlerinin aranılan kişisi olmuştur. Fâik’in bilinen tek eseri orta ölçekteki mürettep Dîvân’ıdır. Fâik’in yaşadığı dönem Osmanlı İmparatorluğunun siyasi, ekonomik, sosyal, askerî, kültürel anlamda en çalkantılı dönemleridir. O dönemde toplum ve kişi hayatında yaşanan değişim ve olumsuzluklar şairlerin şiirlerine de yansımıştır. Fâik de yaşadığı dönemin siyasi, sosyal sıkıntılarını, acılarını ruhunun derinliklerine kadar hissetmiş dolaylı veya örtülü bir şekilde eleştiri ve şikâyetlerini şiirlerine aksettirmiştir. Ancak o Nâbî gibi şiirlerinde açık açık eleştiri ve hicivlerde bulunmamıştır. Şiirlerinde gönül ehli olduğunu, sert ve yüksek sesle meramını dile getirmenin yaradılışına aykırı olduğunu ifade eder. Çalışmada Fâik Mahmud tanıtılarak XVII. yüzyılın siyasî ve sosyal açıdan genel görünümünden bahsedilmiştir. “Zamaneden Şikâyet” başlığı altında şairin değindiği sosyal konular, bu konuları ele alış tarzı, şair üzerindeki tesirleri ortaya konmuş, şairin özgünlüğü üzerine değerlendirmelerde bulunulmuştur.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/914174fâik mahmud17. yüzyıldivanzamaneşikâyet |
| spellingShingle | Murat Keklik FÂİK MAHMUD DÎVÂNI’NDA ZAMANEDEN ŞİKÂYET Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi fâik mahmud 17. yüzyıl divan zamane şikâyet |
| title | FÂİK MAHMUD DÎVÂNI’NDA ZAMANEDEN ŞİKÂYET |
| title_full | FÂİK MAHMUD DÎVÂNI’NDA ZAMANEDEN ŞİKÂYET |
| title_fullStr | FÂİK MAHMUD DÎVÂNI’NDA ZAMANEDEN ŞİKÂYET |
| title_full_unstemmed | FÂİK MAHMUD DÎVÂNI’NDA ZAMANEDEN ŞİKÂYET |
| title_short | FÂİK MAHMUD DÎVÂNI’NDA ZAMANEDEN ŞİKÂYET |
| title_sort | faik mahmud divani nda zamaneden sikayet |
| topic | fâik mahmud 17. yüzyıl divan zamane şikâyet |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/914174 |
| work_keys_str_mv | AT muratkeklik faikmahmuddivanindazamanedensikayet |