Osman b. Saîd ed-Dârimî’ye Göre Kur’an ve Yorumu
Fethedilen bölgelerde hâkim olan farklı kültürlerin İslam-Arap kültürü üzerinde baskısını arttırdığı bir dönemde tepki hareketi olarak doğan Ehl-i hadîs düşüncesi mihne sürecinde billurlaşmıştır. Mihne sürecinin lehine neticelenmesi Ehl-i hadîsi İslam düşüncesi üzerinde belirleyici bir konuma yüksel...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Arabic |
| Published: |
Trabzon University
2023-06-01
|
| Series: | Trabzon İlahiyat Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2903537 |
| _version_ | 1797221419684200448 |
|---|---|
| author | Kadir Eser |
| author_facet | Kadir Eser |
| author_sort | Kadir Eser |
| collection | DOAJ |
| description | Fethedilen bölgelerde hâkim olan farklı kültürlerin İslam-Arap kültürü üzerinde baskısını arttırdığı bir dönemde tepki hareketi olarak doğan Ehl-i hadîs düşüncesi mihne sürecinde billurlaşmıştır. Mihne sürecinin lehine neticelenmesi Ehl-i hadîsi İslam düşüncesi üzerinde belirleyici bir konuma yükseltmiştir. İslam fikriyatının ve ilim geleneğinin sağlıklı bir şekilde anlaşılabilmesi için Ehl-i hadîsin farklı açılardan ele alınması gerekir. Ehl-i hadîsin meseleleri tartışma yöntemi genellikle rivayet mirasından konuyla ilgili rivayetleri derleme ve kendi görüşünü rivayet metinleri üzerinden dile getirme şeklindedir. Bunun istisnalarından biri Dârimî’dir (öl. 280/894). O, eserlerinde Ehl-i hadîs düşüncesini kelami bir üslupla savunmuştur. Dolayısıyla Ehl-i hadîs düşüncesinin sistemli hâle gelmesinde onun önemli katkıları vardır. Bu çalışmada Dârimî’nin Kur’an ve yorumuna ilişkin görüşleri ele alınmıştır. Çalışmayla Dârimî’nin Kur’an ve tefsir anlayışını ortaya koymak amaçlanmıştır. Onun görüşlerinin farklı açılardan incelenmesi Ehl-i hadîs düşüncesinin muhtelif boyutlarıyla kavranmasına önemli katkılarda bulunacaktır. Çalışmada literatür taraması, döküman analizi ve betimleme yöntemi kullanılmıştır. Dârimî’nin günümüze ulaşan eserleri taranmış ve elde edilen veriler analiz edilerek çalışmaya aktarılmıştır. Dârimî’nin Kur’an’a ilişkin ele aldığı temel problem halku’l-Kur’ân meselesidir. O, mütekellim olan Allah’tan çıktığı için Kur’an’ın yaratılmadığı kanaatindedir. Tefsirde Kur’an’ı, sünneti, sahâbî ve tâbiîn görüşlerini kaynak olarak kullanmıştır. Ona göre tefsir faaliyeti rivayet işidir. Metnin anlamını rivayetler verir. Rivayetlerin tasvir ettiği mananın ötesine geçmek ve akli çıkarımlarla lafzi manadan uzaklaşmak bir sapmadır. Dârimî Kur’an’ın anlaşılması ve lafzın anlamının tespit edilmesinde sıklıkla metnin bağlamına vurgu yapmakta ve anlamın bağlamda ortaya çıktığını söylemektedir. Dolayısıyla o, metin bağlamından ve dilin genel kullanımından elde edilen lafzi manayı esas almaktadır. |
| first_indexed | 2024-03-12T00:59:07Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-5eda311aa2fd4a88bcde295d508772f4 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2651-4559 2651-4567 |
| language | Arabic |
| last_indexed | 2024-04-24T13:05:08Z |
| publishDate | 2023-06-01 |
| publisher | Trabzon University |
| record_format | Article |
| series | Trabzon İlahiyat Dergisi |
| spelling | doaj.art-5eda311aa2fd4a88bcde295d508772f42024-04-05T08:15:33ZaraTrabzon UniversityTrabzon İlahiyat Dergisi2651-45592651-45672023-06-0110116318910.33718/tid.12390401707Osman b. Saîd ed-Dârimî’ye Göre Kur’an ve YorumuKadir Eser0MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞIFethedilen bölgelerde hâkim olan farklı kültürlerin İslam-Arap kültürü üzerinde baskısını arttırdığı bir dönemde tepki hareketi olarak doğan Ehl-i hadîs düşüncesi mihne sürecinde billurlaşmıştır. Mihne sürecinin lehine neticelenmesi Ehl-i hadîsi İslam düşüncesi üzerinde belirleyici bir konuma yükseltmiştir. İslam fikriyatının ve ilim geleneğinin sağlıklı bir şekilde anlaşılabilmesi için Ehl-i hadîsin farklı açılardan ele alınması gerekir. Ehl-i hadîsin meseleleri tartışma yöntemi genellikle rivayet mirasından konuyla ilgili rivayetleri derleme ve kendi görüşünü rivayet metinleri üzerinden dile getirme şeklindedir. Bunun istisnalarından biri Dârimî’dir (öl. 280/894). O, eserlerinde Ehl-i hadîs düşüncesini kelami bir üslupla savunmuştur. Dolayısıyla Ehl-i hadîs düşüncesinin sistemli hâle gelmesinde onun önemli katkıları vardır. Bu çalışmada Dârimî’nin Kur’an ve yorumuna ilişkin görüşleri ele alınmıştır. Çalışmayla Dârimî’nin Kur’an ve tefsir anlayışını ortaya koymak amaçlanmıştır. Onun görüşlerinin farklı açılardan incelenmesi Ehl-i hadîs düşüncesinin muhtelif boyutlarıyla kavranmasına önemli katkılarda bulunacaktır. Çalışmada literatür taraması, döküman analizi ve betimleme yöntemi kullanılmıştır. Dârimî’nin günümüze ulaşan eserleri taranmış ve elde edilen veriler analiz edilerek çalışmaya aktarılmıştır. Dârimî’nin Kur’an’a ilişkin ele aldığı temel problem halku’l-Kur’ân meselesidir. O, mütekellim olan Allah’tan çıktığı için Kur’an’ın yaratılmadığı kanaatindedir. Tefsirde Kur’an’ı, sünneti, sahâbî ve tâbiîn görüşlerini kaynak olarak kullanmıştır. Ona göre tefsir faaliyeti rivayet işidir. Metnin anlamını rivayetler verir. Rivayetlerin tasvir ettiği mananın ötesine geçmek ve akli çıkarımlarla lafzi manadan uzaklaşmak bir sapmadır. Dârimî Kur’an’ın anlaşılması ve lafzın anlamının tespit edilmesinde sıklıkla metnin bağlamına vurgu yapmakta ve anlamın bağlamda ortaya çıktığını söylemektedir. Dolayısıyla o, metin bağlamından ve dilin genel kullanımından elde edilen lafzi manayı esas almaktadır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2903537tafsīrdārimīcreation of the qur’an (khalq al-qur’an)narrationcontextinterpretationtefsirdârimîhalku’l-kur’ânrivâyetbağlamyorum |
| spellingShingle | Kadir Eser Osman b. Saîd ed-Dârimî’ye Göre Kur’an ve Yorumu Trabzon İlahiyat Dergisi tafsīr dārimī creation of the qur’an (khalq al-qur’an) narration context interpretation tefsir dârimî halku’l-kur’ân rivâyet bağlam yorum |
| title | Osman b. Saîd ed-Dârimî’ye Göre Kur’an ve Yorumu |
| title_full | Osman b. Saîd ed-Dârimî’ye Göre Kur’an ve Yorumu |
| title_fullStr | Osman b. Saîd ed-Dârimî’ye Göre Kur’an ve Yorumu |
| title_full_unstemmed | Osman b. Saîd ed-Dârimî’ye Göre Kur’an ve Yorumu |
| title_short | Osman b. Saîd ed-Dârimî’ye Göre Kur’an ve Yorumu |
| title_sort | osman b said ed darimi ye gore kur an ve yorumu |
| topic | tafsīr dārimī creation of the qur’an (khalq al-qur’an) narration context interpretation tefsir dârimî halku’l-kur’ân rivâyet bağlam yorum |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2903537 |
| work_keys_str_mv | AT kadireser osmanbsaideddarimiyegorekuranveyorumu |