ارزیابی ژنوتیپهای بهاره گندم با استفاده از شاخصهای تحمل به خشکی و تجزیه به مؤلفه‌های اصلی
تنش خشکی یکی از مهم‌ترین تنشهای غیر زنده محیطی است که باعث کاهش عملکرد گیاهان زراعی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا میشود. یکی از راهبردهای مفید در زمینه اصلاح گیاهان برای مقاومت به خشکی، حفظ و بهره گیری از تنوع موجود در بین ارقام است. به منظور شناسائی منابع مقاومت به خشکی و ارزیابی شاخص‌ها...
| Main Authors: | , , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
University of Birjand
2013-03-01
|
| Series: | تنش های محیطی در علوم زراعی |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://escs.birjand.ac.ir/article_118_0a77c6e66867ec6ed7cbb3e8714420ec.pdf |
| _version_ | 1797228502367338496 |
|---|---|
| author | بهنام فیروزی امید سفالیان مجید شکرپور علی رسول زاده فاطمه احمدپور |
| author_facet | بهنام فیروزی امید سفالیان مجید شکرپور علی رسول زاده فاطمه احمدپور |
| author_sort | بهنام فیروزی |
| collection | DOAJ |
| description | تنش خشکی یکی از مهم‌ترین تنشهای غیر زنده محیطی است که باعث کاهش عملکرد گیاهان زراعی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا میشود. یکی از راهبردهای مفید در زمینه اصلاح گیاهان برای مقاومت به خشکی، حفظ و بهره گیری از تنوع موجود در بین ارقام است. به منظور شناسائی منابع مقاومت به خشکی و ارزیابی شاخصهای تحمل، تعداد 39 ژنوتیپ گندم بهاره در قالب طرح کرت‌های خرد شده با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی کشت شدند. سطوح تنش شامل شاهد (آبیاری کامل)، سطح تنش دو سوم نیاز آبیاری و سطح تنش یک سوم نیاز آبیاری بود. سطوح تنش به عنوان کرت‌های اصلی در نظر گرفته شده و ژنوتیپها نیز به عنوان کرت‌های فرعی داخل کرت‌های اصلی به صورت تصادفی کشت شدند.در تنش دو سوم آبیاری از نظر شاخصهای STI، GMP و HARM، ژنوتیپهای سپاهان کرج3، بهار و یاواروس بهترین ژنوتیپها شناخته شدند. در شرایط تنش یک سوم آبیاری از نظر شاخصهای فوق ژنوتیپهای هیرمند، بهار، یاواروس و مرودشت بهترین بودند. بالاترین ضریب همبستگی عملکرد دانه در شرایط بدون تنش به ترتیب با شاخصهای GMP، STI و HARM و در شرایط تنش دو سوم آبیاری به ترتیب با HARM، GMP و STI حاصل گردید. همچنین طبق نمودار بایپلات حاصل از تجزیه به مؤلفه‌های اصلی در سطح تنش دو سوم آبیاری ژنوتیپهای مغان1، گلستان، کویر، مارون، کرخه، چناب، بهار، سپاهان، قرمزک و تجن و در سطح تنش یک سوم آبیاری شامل ژنوتیپهای گلستان، نیکنژاد، مارون، داراب، فلات، آرتا، مرودشت، بهار، هیرمند و قرمزک جزو ژنوتیپهای متحمل به خشکی بودند. |
| first_indexed | 2024-04-24T14:57:43Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-60a0eec746764b129b8a25a7259c266b |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2228-7604 2383-3084 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-04-24T14:57:43Z |
| publishDate | 2013-03-01 |
| publisher | University of Birjand |
| record_format | Article |
| series | تنش های محیطی در علوم زراعی |
| spelling | doaj.art-60a0eec746764b129b8a25a7259c266b2024-04-02T17:52:45ZfasUniversity of Birjandتنش های محیطی در علوم زراعی2228-76042383-30842013-03-01529911310.22077/escs.2013.118118ارزیابی ژنوتیپهای بهاره گندم با استفاده از شاخصهای تحمل به خشکی و تجزیه به مؤلفه‌های اصلیبهنام فیروزی0امید سفالیان1مجید شکرپور2علی رسول زاده3فاطمه احمدپور4دانشجوی دکترای رشته بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلیاستادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلیاستادیار گروه باغبانی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهراناستادیار گروه علوم آب و مدیریت کشاورزی دانشکده فناوری کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلیفارغ التحصیل کارشناسی ارشد رشته اصلاح نباتاتتنش خشکی یکی از مهم‌ترین تنشهای غیر زنده محیطی است که باعث کاهش عملکرد گیاهان زراعی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا میشود. یکی از راهبردهای مفید در زمینه اصلاح گیاهان برای مقاومت به خشکی، حفظ و بهره گیری از تنوع موجود در بین ارقام است. به منظور شناسائی منابع مقاومت به خشکی و ارزیابی شاخصهای تحمل، تعداد 39 ژنوتیپ گندم بهاره در قالب طرح کرت‌های خرد شده با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی کشت شدند. سطوح تنش شامل شاهد (آبیاری کامل)، سطح تنش دو سوم نیاز آبیاری و سطح تنش یک سوم نیاز آبیاری بود. سطوح تنش به عنوان کرت‌های اصلی در نظر گرفته شده و ژنوتیپها نیز به عنوان کرت‌های فرعی داخل کرت‌های اصلی به صورت تصادفی کشت شدند.در تنش دو سوم آبیاری از نظر شاخصهای STI، GMP و HARM، ژنوتیپهای سپاهان کرج3، بهار و یاواروس بهترین ژنوتیپها شناخته شدند. در شرایط تنش یک سوم آبیاری از نظر شاخصهای فوق ژنوتیپهای هیرمند، بهار، یاواروس و مرودشت بهترین بودند. بالاترین ضریب همبستگی عملکرد دانه در شرایط بدون تنش به ترتیب با شاخصهای GMP، STI و HARM و در شرایط تنش دو سوم آبیاری به ترتیب با HARM، GMP و STI حاصل گردید. همچنین طبق نمودار بایپلات حاصل از تجزیه به مؤلفه‌های اصلی در سطح تنش دو سوم آبیاری ژنوتیپهای مغان1، گلستان، کویر، مارون، کرخه، چناب، بهار، سپاهان، قرمزک و تجن و در سطح تنش یک سوم آبیاری شامل ژنوتیپهای گلستان، نیکنژاد، مارون، داراب، فلات، آرتا، مرودشت، بهار، هیرمند و قرمزک جزو ژنوتیپهای متحمل به خشکی بودند.http://escs.birjand.ac.ir/article_118_0a77c6e66867ec6ed7cbb3e8714420ec.pdfDrought stressGrain yieldDiversity |
| spellingShingle | بهنام فیروزی امید سفالیان مجید شکرپور علی رسول زاده فاطمه احمدپور ارزیابی ژنوتیپهای بهاره گندم با استفاده از شاخصهای تحمل به خشکی و تجزیه به مؤلفه‌های اصلی تنش های محیطی در علوم زراعی Drought stress Grain yield Diversity |
| title | ارزیابی ژنوتیپهای بهاره گندم با استفاده از شاخصهای تحمل به خشکی و تجزیه به مؤلفه‌های اصلی |
| title_full | ارزیابی ژنوتیپهای بهاره گندم با استفاده از شاخصهای تحمل به خشکی و تجزیه به مؤلفه‌های اصلی |
| title_fullStr | ارزیابی ژنوتیپهای بهاره گندم با استفاده از شاخصهای تحمل به خشکی و تجزیه به مؤلفه‌های اصلی |
| title_full_unstemmed | ارزیابی ژنوتیپهای بهاره گندم با استفاده از شاخصهای تحمل به خشکی و تجزیه به مؤلفه‌های اصلی |
| title_short | ارزیابی ژنوتیپهای بهاره گندم با استفاده از شاخصهای تحمل به خشکی و تجزیه به مؤلفه‌های اصلی |
| title_sort | ارزیابی ژنوتیپهای بهاره گندم با استفاده از شاخصهای تحمل به خشکی و تجزیه به مؤلفه‌های اصلی |
| topic | Drought stress Grain yield Diversity |
| url | http://escs.birjand.ac.ir/article_118_0a77c6e66867ec6ed7cbb3e8714420ec.pdf |
| work_keys_str_mv | AT bhnạmfyrwzy ạrzyạbyzẖnwtyphạybhạrhgndmbạạstfạdhạzsẖạkẖṣhạytḥmlbhkẖsẖḵywtjzyhbhmwlfhhạyạṣly AT ạmydsfạlyạn ạrzyạbyzẖnwtyphạybhạrhgndmbạạstfạdhạzsẖạkẖṣhạytḥmlbhkẖsẖḵywtjzyhbhmwlfhhạyạṣly AT mjydsẖḵrpwr ạrzyạbyzẖnwtyphạybhạrhgndmbạạstfạdhạzsẖạkẖṣhạytḥmlbhkẖsẖḵywtjzyhbhmwlfhhạyạṣly AT ʿlyrswlzạdh ạrzyạbyzẖnwtyphạybhạrhgndmbạạstfạdhạzsẖạkẖṣhạytḥmlbhkẖsẖḵywtjzyhbhmwlfhhạyạṣly AT fạṭmhạḥmdpwr ạrzyạbyzẖnwtyphạybhạrhgndmbạạstfạdhạzsẖạkẖṣhạytḥmlbhkẖsẖḵywtjzyhbhmwlfhhạyạṣly |