Bitki parçasının açık kanal enkesiti boyunca neden olduğu akım yapısı

Akarsulardaki bitki yapısı ekosistemin önemli bir parçasıdır. Akım yapısı, bitki tabakası nedeniyle meydana gelen Kelvin-Helmholtz istikrarsızlığından dolayı akım doğrultusunda, yanal ve düşey doğrultularda ciddi miktarda değişmektedir. Bu çalışmada, sınırlı uzunlukta batık bitki parçasının etkisind...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Ayşe YÜKSEL OZAN
Format: Article
Language:English
Published: Pamukkale University 2017-12-01
Series:Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/33119/377461?publisher=pamukkale
_version_ 1797907779840638976
author Ayşe YÜKSEL OZAN
author_facet Ayşe YÜKSEL OZAN
author_sort Ayşe YÜKSEL OZAN
collection DOAJ
description Akarsulardaki bitki yapısı ekosistemin önemli bir parçasıdır. Akım yapısı, bitki tabakası nedeniyle meydana gelen Kelvin-Helmholtz istikrarsızlığından dolayı akım doğrultusunda, yanal ve düşey doğrultularda ciddi miktarda değişmektedir. Bu çalışmada, sınırlı uzunlukta batık bitki parçasının etkisindeki akım yapısı deneysel olarak araştırılmıştır. Deneylerde sınırlı uzunlukta batık bitki parçası, 1.2 m uzunluğunda ve 0.6 m genişliğinde rijit batık bitki tabakası kullanılarak benzeştirilmiştir. Bitki tabakası, 0.01 m çapında ve 0.05 m yüksekliğinde dairesel kesitli rijit plastik boru parçaları kullanılarak benzeştirilmiştir. Bitki yoğunluğunun etkisini belirlemek için, and olmak üzere iki farklı yoğunlukta bitki tabakası kullanılmıştır. Hız ölçümleri ADV kullanılarak yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, bitki tabakası kanal enkesiti boyunca akım yapısında ciddi bir değişime neden olmaktadır. Büyük yoğunluğa sahip bitki tabakası, hız dağılımında daha yüksek oranda hız değişimine sebep olmuştur. Buna ilaveten, kanal enkesiti boyunca derinlik ortalama hız dağılımında, büyük yoğunlukta daha dik olmak kaydıyla, bir S-eğrisi belirlenmiştir. Türbülans kinetik enerji, bitki tabakasının olduğu bölgede bitki tabakası olmayan bölgeye nazaran daha fazla meydana gelmiştir. Ayrıca en yüksek türbülans kinetik enerji değeri, yüksek yoğunlukta bitki tabakasının bulunduğu kısımda, bitki ile akım arasındaki sınır bölgede meydana gelmiştir. Bunun yanı sıra büyük yoğunlukta, bitki tabakasının bulunduğu kısımda, bitki ile akım arasındaki sınır bölgede kuvvetli momentum değişimi belirlenmiştir. Ayrıca, kanalın debi kapasitesi incelenmiş ve bitki yoğunluğundaki artışın debi kapasitesini azalttığı görülmüştür.
first_indexed 2024-04-10T10:42:12Z
format Article
id doaj.art-61c422cf2c784c70b24e1d5ffb352b3c
institution Directory Open Access Journal
issn 1300-7009
2147-5881
language English
last_indexed 2024-04-10T10:42:12Z
publishDate 2017-12-01
publisher Pamukkale University
record_format Article
series Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
spelling doaj.art-61c422cf2c784c70b24e1d5ffb352b3c2023-02-15T16:20:29ZengPamukkale UniversityPamukkale University Journal of Engineering Sciences1300-70092147-58812017-12-01236726731218Bitki parçasının açık kanal enkesiti boyunca neden olduğu akım yapısıAyşe YÜKSEL OZANAkarsulardaki bitki yapısı ekosistemin önemli bir parçasıdır. Akım yapısı, bitki tabakası nedeniyle meydana gelen Kelvin-Helmholtz istikrarsızlığından dolayı akım doğrultusunda, yanal ve düşey doğrultularda ciddi miktarda değişmektedir. Bu çalışmada, sınırlı uzunlukta batık bitki parçasının etkisindeki akım yapısı deneysel olarak araştırılmıştır. Deneylerde sınırlı uzunlukta batık bitki parçası, 1.2 m uzunluğunda ve 0.6 m genişliğinde rijit batık bitki tabakası kullanılarak benzeştirilmiştir. Bitki tabakası, 0.01 m çapında ve 0.05 m yüksekliğinde dairesel kesitli rijit plastik boru parçaları kullanılarak benzeştirilmiştir. Bitki yoğunluğunun etkisini belirlemek için, and olmak üzere iki farklı yoğunlukta bitki tabakası kullanılmıştır. Hız ölçümleri ADV kullanılarak yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, bitki tabakası kanal enkesiti boyunca akım yapısında ciddi bir değişime neden olmaktadır. Büyük yoğunluğa sahip bitki tabakası, hız dağılımında daha yüksek oranda hız değişimine sebep olmuştur. Buna ilaveten, kanal enkesiti boyunca derinlik ortalama hız dağılımında, büyük yoğunlukta daha dik olmak kaydıyla, bir S-eğrisi belirlenmiştir. Türbülans kinetik enerji, bitki tabakasının olduğu bölgede bitki tabakası olmayan bölgeye nazaran daha fazla meydana gelmiştir. Ayrıca en yüksek türbülans kinetik enerji değeri, yüksek yoğunlukta bitki tabakasının bulunduğu kısımda, bitki ile akım arasındaki sınır bölgede meydana gelmiştir. Bunun yanı sıra büyük yoğunlukta, bitki tabakasının bulunduğu kısımda, bitki ile akım arasındaki sınır bölgede kuvvetli momentum değişimi belirlenmiştir. Ayrıca, kanalın debi kapasitesi incelenmiş ve bitki yoğunluğundaki artışın debi kapasitesini azalttığı görülmüştür.https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/33119/377461?publisher=pamukkalevegetation patchopen channel flowturbulencevelocity profilebitki parçasıaçık kanal akımıtürbülanshız dağılımı
spellingShingle Ayşe YÜKSEL OZAN
Bitki parçasının açık kanal enkesiti boyunca neden olduğu akım yapısı
Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
vegetation patch
open channel flow
turbulence
velocity profile
bitki parçası
açık kanal akımı
türbülans
hız dağılımı
title Bitki parçasının açık kanal enkesiti boyunca neden olduğu akım yapısı
title_full Bitki parçasının açık kanal enkesiti boyunca neden olduğu akım yapısı
title_fullStr Bitki parçasının açık kanal enkesiti boyunca neden olduğu akım yapısı
title_full_unstemmed Bitki parçasının açık kanal enkesiti boyunca neden olduğu akım yapısı
title_short Bitki parçasının açık kanal enkesiti boyunca neden olduğu akım yapısı
title_sort bitki parcasinin acik kanal enkesiti boyunca neden oldugu akim yapisi
topic vegetation patch
open channel flow
turbulence
velocity profile
bitki parçası
açık kanal akımı
türbülans
hız dağılımı
url https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/33119/377461?publisher=pamukkale
work_keys_str_mv AT ayseyukselozan bitkiparcasınınacıkkanalenkesitiboyuncanedenolduguakımyapısı