مبانی فهم حدیث از دیدگاه شیخ حر عاملی با تأکید بر کتاب «الفوائد الطوسیه»
در راه فهم روایات نیاز به روش صحیح علمی وجود دارد که آن را فقه‌الحدیث می‌نامیم. فهم متون احادیث، بدون توجّه به مبانی مورد نیاز، امکان برداشت غلط و انحراف را در پی خواهد داشت. برای پرهیز از این خطر، تلاش‌های زیادی توسط عالمان اسلامی برای تدوین قواعد و مبانی فهم صحیح از قرآن و روایات صورت گرفت که عل...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Imam Sadiq University
2013-08-01
|
| Series: | مطالعات قرآن و حدیث |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://qhs.journals.isu.ac.ir/article_1465_595974718b34e39b5b033da0815b51e2.pdf |
| _version_ | 1798022377310781440 |
|---|---|
| author | علی محمد میرجلیلی |
| author_facet | علی محمد میرجلیلی |
| author_sort | علی محمد میرجلیلی |
| collection | DOAJ |
| description | در راه فهم روایات نیاز به روش صحیح علمی وجود دارد که آن را فقه‌الحدیث می‌نامیم. فهم متون احادیث، بدون توجّه به مبانی مورد نیاز، امکان برداشت غلط و انحراف را در پی خواهد داشت. برای پرهیز از این خطر، تلاش‌های زیادی توسط عالمان اسلامی برای تدوین قواعد و مبانی فهم صحیح از قرآن و روایات صورت گرفت که علم اصول فقه، حاصل بخشی از این تلاش‌هاست. بسیاری از بزرگان حدیث نیز در شرح‌هایی که بر مجموعه‌های روایی نگاشته‌اند، روش و قواعدی به کار برده‌اند که استخراج آن‌ها می‌تواند ما را با شیوه، ضوابط و مبانی فقه‌الحدیث آشنا سازد. یکی از این کتب، کتاب «الفوائد الطوسیة» از شیخ حر عاملی است.
این کتاب با عنایت به شخصیت علمی مؤلّف و تبیین و توضیح روایات مشکل، اهمیّت ویژه‌ای دارد و در آن، نکات و تحقیقات و دقّت‌ها و نیز جواب شبهات و مغالطاتی وجود دارد که در کتب دیگر کمتر یافت می‌شود. در این مقاله، مبانی شیخ حر در راستای فهم حدیث با مطالعه این کتاب به روش تحلیلی ـ توصیفی استخراج و تبیین گردیده است. برخی از این مبانی عبارت‌اند از: اثبات متن، اطمینان از صحّت روایت، تثبیت متن (رفع اضطراب از روایت مضطرب)، تشکیل خانواده حدیث، شناخت مفهوم واژه‌های موجود در روایت، شناخت سبب و شرایط و مورد صدور حدیث، توجّه به سیاق روایت، شناخت پیام ضرب المثل‌های موجود در متن، حل تعارض بین روایات متعارض، توجه به قرآن و روایات دیگر. |
| first_indexed | 2024-04-11T17:28:51Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-61e3f0b5c1e44c50aaf0f0c17f66c590 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2008-3211 2228-6632 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-04-11T17:28:51Z |
| publishDate | 2013-08-01 |
| publisher | Imam Sadiq University |
| record_format | Article |
| series | مطالعات قرآن و حدیث |
| spelling | doaj.art-61e3f0b5c1e44c50aaf0f0c17f66c5902022-12-22T04:12:13ZfasImam Sadiq Universityمطالعات قرآن و حدیث2008-32112228-66322013-08-016252810.30497/quran.2013.14651465مبانی فهم حدیث از دیدگاه شیخ حر عاملی با تأکید بر کتاب «الفوائد الطوسیه» علی محمد میرجلیلی0دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه یزددر راه فهم روایات نیاز به روش صحیح علمی وجود دارد که آن را فقه‌الحدیث می‌نامیم. فهم متون احادیث، بدون توجّه به مبانی مورد نیاز، امکان برداشت غلط و انحراف را در پی خواهد داشت. برای پرهیز از این خطر، تلاش‌های زیادی توسط عالمان اسلامی برای تدوین قواعد و مبانی فهم صحیح از قرآن و روایات صورت گرفت که علم اصول فقه، حاصل بخشی از این تلاش‌هاست. بسیاری از بزرگان حدیث نیز در شرح‌هایی که بر مجموعه‌های روایی نگاشته‌اند، روش و قواعدی به کار برده‌اند که استخراج آن‌ها می‌تواند ما را با شیوه، ضوابط و مبانی فقه‌الحدیث آشنا سازد. یکی از این کتب، کتاب «الفوائد الطوسیة» از شیخ حر عاملی است. این کتاب با عنایت به شخصیت علمی مؤلّف و تبیین و توضیح روایات مشکل، اهمیّت ویژه‌ای دارد و در آن، نکات و تحقیقات و دقّت‌ها و نیز جواب شبهات و مغالطاتی وجود دارد که در کتب دیگر کمتر یافت می‌شود. در این مقاله، مبانی شیخ حر در راستای فهم حدیث با مطالعه این کتاب به روش تحلیلی ـ توصیفی استخراج و تبیین گردیده است. برخی از این مبانی عبارت‌اند از: اثبات متن، اطمینان از صحّت روایت، تثبیت متن (رفع اضطراب از روایت مضطرب)، تشکیل خانواده حدیث، شناخت مفهوم واژه‌های موجود در روایت، شناخت سبب و شرایط و مورد صدور حدیث، توجّه به سیاق روایت، شناخت پیام ضرب المثل‌های موجود در متن، حل تعارض بین روایات متعارض، توجه به قرآن و روایات دیگر.https://qhs.journals.isu.ac.ir/article_1465_595974718b34e39b5b033da0815b51e2.pdfحدیثفقه‌الحدیثحر عاملیالفوائد الطوسیة |
| spellingShingle | علی محمد میرجلیلی مبانی فهم حدیث از دیدگاه شیخ حر عاملی با تأکید بر کتاب «الفوائد الطوسیه» مطالعات قرآن و حدیث حدیث فقه‌الحدیث حر عاملی الفوائد الطوسیة |
| title | مبانی فهم حدیث از دیدگاه شیخ حر عاملی با تأکید بر کتاب «الفوائد الطوسیه» |
| title_full | مبانی فهم حدیث از دیدگاه شیخ حر عاملی با تأکید بر کتاب «الفوائد الطوسیه» |
| title_fullStr | مبانی فهم حدیث از دیدگاه شیخ حر عاملی با تأکید بر کتاب «الفوائد الطوسیه» |
| title_full_unstemmed | مبانی فهم حدیث از دیدگاه شیخ حر عاملی با تأکید بر کتاب «الفوائد الطوسیه» |
| title_short | مبانی فهم حدیث از دیدگاه شیخ حر عاملی با تأکید بر کتاب «الفوائد الطوسیه» |
| title_sort | مبانی فهم حدیث از دیدگاه شیخ حر عاملی با تأکید بر کتاب الفوائد الطوسیه |
| topic | حدیث فقه‌الحدیث حر عاملی الفوائد الطوسیة |
| url | https://qhs.journals.isu.ac.ir/article_1465_595974718b34e39b5b033da0815b51e2.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ʿlymḥmdmyrjlyly mbạnyfhmḥdytẖạzdydgạhsẖykẖḥrʿạmlybạtạḵydbrḵtạbạlfwạỷdạlṭwsyh |