مکانیابی دفن زباله با ترکیب روش میانگین گیری وزن دار ترتیبی (OWA) و GIS در مشهد

حفاظت از محیط زیست از مهمترین اولویتهای انواع برنامه ریزی است.در این بین مساله جا و مکان جغرافیایی بیشترین نقش را داشته و اهمیت آن زمانی دوچندانی می شود که بی توجهی به مساله اثرات نامطلوب زیست محیطی جبران ناپذیری را ایجاد نماید. یکی از این موارد مکانیابی محل دفن زباله شهرها و بویژه در پیرامون کلانش...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: محمد رحیم رهنما, حسین آقاجانی, مهدی فتاحی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2012-11-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_25897_b1f567d1491b5317b5bf7b456ea5e8be.pdf
_version_ 1827798068205977600
author محمد رحیم رهنما
حسین آقاجانی
مهدی فتاحی
author_facet محمد رحیم رهنما
حسین آقاجانی
مهدی فتاحی
author_sort محمد رحیم رهنما
collection DOAJ
description حفاظت از محیط زیست از مهمترین اولویتهای انواع برنامه ریزی است.در این بین مساله جا و مکان جغرافیایی بیشترین نقش را داشته و اهمیت آن زمانی دوچندانی می شود که بی توجهی به مساله اثرات نامطلوب زیست محیطی جبران ناپذیری را ایجاد نماید. یکی از این موارد مکانیابی محل دفن زباله شهرها و بویژه در پیرامون کلانشهرهاست. در این مطالعه روش تجزیه و تحلیل تصمیم گیری چند معیاره مبتنی بر GIS برای انتخاب مکان مناسب دفن زباله در کلانشهر مشهد مورد بررسی قرار گرفته است. چارچوب تصمیم گیری چند معیاره شامل عوامل محیطی و اجتماعی- اقتصادی است که با استفاده از توابع عضویت فازی استاندارد شده اند و بر اساس روش های فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و میانگین گیری وزن دار ترتیبی (OWA) یکپارچه سازی و ترکیب شده اند. روش AHP برای استخراج وزن های خصوصیات استفاده می شود، در حالی که تابع عملگر OWA در ایجاد دامنه وسیعی از گزینه های تصمیم گیری برای نشان دادن عدم اطمینان، در ارتباط با اثر متقابل چندین معیار به کار می رود. مزیت این روش این است که سناریوهای مختلف OWA مکان دفن زباله مناسب را در مقیاس بین صفر و یک نشان می دهد. سناریوهای OWA برای تعیین کمیت سطوح ریسک پذیری (یعنی، خوشبینانه، بدبینانه و خنثی) در نظر گرفته می شوند و همچنین به منظور تسهیل در درک بهتر الگوهایی که از گزینه های تصمیم گیری دخیل در فرایند تصمیم گیری پدیدار می شوند.در نهایت در این نوشتار مکانهای مناسب بر اساس مدلها در قالب سه سناریو شناسایی شده و جهت استفاده در مکانیابی محل دفن زباله پیرامون کلانشهر مشهد معرفی شده است.
first_indexed 2024-03-11T19:31:47Z
format Article
id doaj.art-62ee827d36194ba7876a43e040159414
institution Directory Open Access Journal
issn 2322-1682
2383-3076
language English
last_indexed 2024-03-11T19:31:47Z
publishDate 2012-11-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj.art-62ee827d36194ba7876a43e0401594142023-10-06T13:17:03ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762012-11-01138710610.22067/geo.v1i3.1694325897مکانیابی دفن زباله با ترکیب روش میانگین گیری وزن دار ترتیبی (OWA) و GIS در مشهدمحمد رحیم رهنما0حسین آقاجانی1مهدی فتاحی2فردوسی مشهدفردوسی مشهدفردوسی مشهدحفاظت از محیط زیست از مهمترین اولویتهای انواع برنامه ریزی است.در این بین مساله جا و مکان جغرافیایی بیشترین نقش را داشته و اهمیت آن زمانی دوچندانی می شود که بی توجهی به مساله اثرات نامطلوب زیست محیطی جبران ناپذیری را ایجاد نماید. یکی از این موارد مکانیابی محل دفن زباله شهرها و بویژه در پیرامون کلانشهرهاست. در این مطالعه روش تجزیه و تحلیل تصمیم گیری چند معیاره مبتنی بر GIS برای انتخاب مکان مناسب دفن زباله در کلانشهر مشهد مورد بررسی قرار گرفته است. چارچوب تصمیم گیری چند معیاره شامل عوامل محیطی و اجتماعی- اقتصادی است که با استفاده از توابع عضویت فازی استاندارد شده اند و بر اساس روش های فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و میانگین گیری وزن دار ترتیبی (OWA) یکپارچه سازی و ترکیب شده اند. روش AHP برای استخراج وزن های خصوصیات استفاده می شود، در حالی که تابع عملگر OWA در ایجاد دامنه وسیعی از گزینه های تصمیم گیری برای نشان دادن عدم اطمینان، در ارتباط با اثر متقابل چندین معیار به کار می رود. مزیت این روش این است که سناریوهای مختلف OWA مکان دفن زباله مناسب را در مقیاس بین صفر و یک نشان می دهد. سناریوهای OWA برای تعیین کمیت سطوح ریسک پذیری (یعنی، خوشبینانه، بدبینانه و خنثی) در نظر گرفته می شوند و همچنین به منظور تسهیل در درک بهتر الگوهایی که از گزینه های تصمیم گیری دخیل در فرایند تصمیم گیری پدیدار می شوند.در نهایت در این نوشتار مکانهای مناسب بر اساس مدلها در قالب سه سناریو شناسایی شده و جهت استفاده در مکانیابی محل دفن زباله پیرامون کلانشهر مشهد معرفی شده است.https://geoeh.um.ac.ir/article_25897_b1f567d1491b5317b5bf7b456ea5e8be.pdfمکانیابی، دفن زبالهمجموعه های فازیahpowa
spellingShingle محمد رحیم رهنما
حسین آقاجانی
مهدی فتاحی
مکانیابی دفن زباله با ترکیب روش میانگین گیری وزن دار ترتیبی (OWA) و GIS در مشهد
جغرافیا و مخاطرات محیطی
مکانیابی، دفن زباله
مجموعه های فازی
ahp
owa
title مکانیابی دفن زباله با ترکیب روش میانگین گیری وزن دار ترتیبی (OWA) و GIS در مشهد
title_full مکانیابی دفن زباله با ترکیب روش میانگین گیری وزن دار ترتیبی (OWA) و GIS در مشهد
title_fullStr مکانیابی دفن زباله با ترکیب روش میانگین گیری وزن دار ترتیبی (OWA) و GIS در مشهد
title_full_unstemmed مکانیابی دفن زباله با ترکیب روش میانگین گیری وزن دار ترتیبی (OWA) و GIS در مشهد
title_short مکانیابی دفن زباله با ترکیب روش میانگین گیری وزن دار ترتیبی (OWA) و GIS در مشهد
title_sort مکانیابی دفن زباله با ترکیب روش میانگین گیری وزن دار ترتیبی owa و gis در مشهد
topic مکانیابی، دفن زباله
مجموعه های فازی
ahp
owa
url https://geoeh.um.ac.ir/article_25897_b1f567d1491b5317b5bf7b456ea5e8be.pdf
work_keys_str_mv AT mḥmdrḥymrhnmạ mḵạnyạbydfnzbạlhbạtrḵybrwsẖmyạngyngyrywzndạrtrtybyowawgisdrmsẖhd
AT ḥsynậqạjạny mḵạnyạbydfnzbạlhbạtrḵybrwsẖmyạngyngyrywzndạrtrtybyowawgisdrmsẖhd
AT mhdyftạḥy mḵạnyạbydfnzbạlhbạtrḵybrwsẖmyạngyngyrywzndạrtrtybyowawgisdrmsẖhd