Fukuyama’nın Tarihin Sonu Liberal Demokrasi İddiası ve Liberalizme Giden Yolda Devlet İnşası
Tarih ve tarih felsefesi kavramları ile ilgili geçmişten günümüze birçok tanımlama yapılmış, farklı görüşler ve anlayışlar ortaya konmuştur. Modern tarih bilimi anlayışının temelleri özellikle aydınlanma dönemiyle birlikte atılmaya başlanmıştır. Aydınlanma döneminden günümüze kadar geçen süreçte, ta...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Handan Akyigit
2023-10-01
|
| Series: | Universal Journal of History and Culture |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3339261 |
| _version_ | 1797353532474523648 |
|---|---|
| author | Kahraman Gürbüz |
| author_facet | Kahraman Gürbüz |
| author_sort | Kahraman Gürbüz |
| collection | DOAJ |
| description | Tarih ve tarih felsefesi kavramları ile ilgili geçmişten günümüze birçok tanımlama yapılmış, farklı görüşler ve anlayışlar ortaya konmuştur. Modern tarih bilimi anlayışının temelleri özellikle aydınlanma dönemiyle birlikte atılmaya başlanmıştır. Aydınlanma döneminden günümüze kadar geçen süreçte, tarihin bir amacının olduğu ve bu amaca doğru ilerleyen bir süreç olduğu görüşünü savunan tarihçiler, filozoflar ve düşünürler olmuştur. Francis Fukuyama da bu görüşü benimsemiş ve liberal demokrasi anlayışının dünya genelinde kabul gören en ideal yönetim anlayışı olduğunu, tarihin amacına ulaştığını iddia ederek tarihin sonu tezini ortaya koymuştur. Liberal demokrasi anlayışının sosyalizm, monarşi ve faşizm gibi yönetim şekilleri karşısında mutlak zaferini ilan etmiştir. Bu anlayışın evrenselleşmesinin önünde engel olarak gördüğü devletlerin, ulus inşası veya devlet inşası olarak adlandırdığı uygulamalarla kontrol altına alınması ve sistemin parçası haline getirilmesi gerektiğini savunmuştur. Bunun uygulayıcısı olarak da Amerika Birleşik Devletleri (ABD)’ni görmüştür. Demokrasi, özgürlük ve insan hakları gibi söylemlerle toplumların etki altına alınmasını ve liberal ekonomik düzenin kurucusu ABD’nin dünyada tek hâkim güç olmasını hedeflemiştir. Literatür analizine dayalı nitel araştırma yöntemi kullanılarak hazırlanan bu çalışmanın amacı, tarih ve tarih felsefesi üzerine yapılan tanımlardan yola çıkarak, özellikle ilerlemeci tarih anlayışında tarihin sonu kavramından kastedilenin ne olduğunu açıklamak, günümüzde bu görüşün önde gelen savunucularından olan Fukuyama’nın aslında neyi amaçladığının anlaşılmasına katkı sağlamaktır. |
| first_indexed | 2024-03-08T13:32:25Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-64d9a34fa12941498e89bc59e61d7b64 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2667-8179 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-08T13:32:25Z |
| publishDate | 2023-10-01 |
| publisher | Handan Akyigit |
| record_format | Article |
| series | Universal Journal of History and Culture |
| spelling | doaj.art-64d9a34fa12941498e89bc59e61d7b642024-01-17T06:34:03ZengHandan AkyigitUniversal Journal of History and Culture2667-81792023-10-015217819810.52613/ujhc.13447221691Fukuyama’nın Tarihin Sonu Liberal Demokrasi İddiası ve Liberalizme Giden Yolda Devlet İnşasıKahraman Gürbüz0Jandarma Genel KomutanlığıTarih ve tarih felsefesi kavramları ile ilgili geçmişten günümüze birçok tanımlama yapılmış, farklı görüşler ve anlayışlar ortaya konmuştur. Modern tarih bilimi anlayışının temelleri özellikle aydınlanma dönemiyle birlikte atılmaya başlanmıştır. Aydınlanma döneminden günümüze kadar geçen süreçte, tarihin bir amacının olduğu ve bu amaca doğru ilerleyen bir süreç olduğu görüşünü savunan tarihçiler, filozoflar ve düşünürler olmuştur. Francis Fukuyama da bu görüşü benimsemiş ve liberal demokrasi anlayışının dünya genelinde kabul gören en ideal yönetim anlayışı olduğunu, tarihin amacına ulaştığını iddia ederek tarihin sonu tezini ortaya koymuştur. Liberal demokrasi anlayışının sosyalizm, monarşi ve faşizm gibi yönetim şekilleri karşısında mutlak zaferini ilan etmiştir. Bu anlayışın evrenselleşmesinin önünde engel olarak gördüğü devletlerin, ulus inşası veya devlet inşası olarak adlandırdığı uygulamalarla kontrol altına alınması ve sistemin parçası haline getirilmesi gerektiğini savunmuştur. Bunun uygulayıcısı olarak da Amerika Birleşik Devletleri (ABD)’ni görmüştür. Demokrasi, özgürlük ve insan hakları gibi söylemlerle toplumların etki altına alınmasını ve liberal ekonomik düzenin kurucusu ABD’nin dünyada tek hâkim güç olmasını hedeflemiştir. Literatür analizine dayalı nitel araştırma yöntemi kullanılarak hazırlanan bu çalışmanın amacı, tarih ve tarih felsefesi üzerine yapılan tanımlardan yola çıkarak, özellikle ilerlemeci tarih anlayışında tarihin sonu kavramından kastedilenin ne olduğunu açıklamak, günümüzde bu görüşün önde gelen savunucularından olan Fukuyama’nın aslında neyi amaçladığının anlaşılmasına katkı sağlamaktır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3339261fukuyamahistoryimperialismliberal democracyphilosophy of historyfukuyamaemperyalizmliberal demokrasitarihtarih felsefesi |
| spellingShingle | Kahraman Gürbüz Fukuyama’nın Tarihin Sonu Liberal Demokrasi İddiası ve Liberalizme Giden Yolda Devlet İnşası Universal Journal of History and Culture fukuyama history imperialism liberal democracy philosophy of history fukuyama emperyalizm liberal demokrasi tarih tarih felsefesi |
| title | Fukuyama’nın Tarihin Sonu Liberal Demokrasi İddiası ve Liberalizme Giden Yolda Devlet İnşası |
| title_full | Fukuyama’nın Tarihin Sonu Liberal Demokrasi İddiası ve Liberalizme Giden Yolda Devlet İnşası |
| title_fullStr | Fukuyama’nın Tarihin Sonu Liberal Demokrasi İddiası ve Liberalizme Giden Yolda Devlet İnşası |
| title_full_unstemmed | Fukuyama’nın Tarihin Sonu Liberal Demokrasi İddiası ve Liberalizme Giden Yolda Devlet İnşası |
| title_short | Fukuyama’nın Tarihin Sonu Liberal Demokrasi İddiası ve Liberalizme Giden Yolda Devlet İnşası |
| title_sort | fukuyama nin tarihin sonu liberal demokrasi iddiasi ve liberalizme giden yolda devlet insasi |
| topic | fukuyama history imperialism liberal democracy philosophy of history fukuyama emperyalizm liberal demokrasi tarih tarih felsefesi |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3339261 |
| work_keys_str_mv | AT kahramangurbuz fukuyamanıntarihinsonuliberaldemokrasiiddiasıveliberalizmegidenyoldadevletinsası |